Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
Οι συζητήσεις και οι διαβουλεύσεις για το μέλλον των ΤΕΙ καλά κρατούν. Ειδικά για το ΤΕΙ Αθήνας και το ΤΕΙ Πειραιά που όπως είπε ο Υπουργός Παιδείας θα λειτουργήσουν ως Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής από το προσεχές ακαδημαϊκό έτος, πράγμα που σημαίνει ότι στο Μηχανογραφικό του 2018 θα πρέπει να βρίσκονται τα νέα τμήματα που θα προκύψουν από τη μετεξέλιξη των δύο ΤΕΙ σε Πανεπιστήμια.
Πιστεύουμε ότι δεν θα πρόκειται περί συγκόλλησης, αλλά για κάτι νέο. Βέβαια όπως σε όλα τα πράγματα στην Ελλάδα ο χρόνος δεν είναι επαρκής για τη δημιουργία του καινούριου, συνεπώς προβλέπεται να έχει αδυναμίες το εγχείρημα. Το επείγον της διαδικασίας έγκειται στο ότι πρέπει και οι υποψήφιοι να μάθουν εγκαίρως σε ποιες σχολές μπορούν να διεκδικήσουν θέση. Ο νόμος λέει ότι μέχρι τις 15 Μαρτίου θα πρέπει να έχει ανακοινωθεί ο αριθμός των εισακτέων, συνεπώς θα πρέπει να γνωρίζουμε τα τμήματα και βέβαια να έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες, ώστε να γνωρίζουν το διδακτικό τους προσωπικό και τις εγκαταστάσεις τους για να ορίσουν τον αριθμό των φοιτητών που μπορούν να εκπαιδεύσουν, δηλαδή, των εισακτέων.
Τα κριτήρια βιωσιμότητας των τμημάτων είναι κυρίως οικονομοτεχνικά, όπως να έχουν περισσότερα από 9 μέλη ΔΕΠ. Πιστεύω ότι στη συζήτηση πρέπει να μπουν και άλλα κριτήρια όπως είναι οι προτιμήσεις των υποψηφίων και οι προοπτικές των αποφοίτων κάθε τμήματος στην αγορά εργασίας. Πόσοι φοιτητές θέλουν να σπουδάσουν στο κάθε τμήμα και γιατί έχουμε τμήματα που είναι μοναδικά στην Ελλάδα, που έχουν υψηλή ζήτηση και δεν υπάρχει δεύτερο με το ίδιο αντικείμενο σε όλη την Ελλάδα. Προφανώς θα πρέπει να ιδρυθούν και άλλα τμήματα με το ίδιο αντικείμενο. Στον πίνακα βλέπουμε τον αριθμό των υποψηφίων που δήλωσαν το τμήμα ως πρώτη προτίμηση το 2016 και τους αντίστοιχους του 2017, τη βάση του 2017, τον αριθμό των εισακτέων από Γενικό Λύκειο (που δικαιούνται το 70% των θέσεων των εισακτέων) και τη διαφορά του αριθμού των υποψηφίων που επέλεξαν το τμήμα ως πρώτη προτίμηση και των θέσεων των εισακτέων. Βλέπουμε για παράδειγμα ότι το τμήμα Φυσικοθεραπείας Αθήνας, που είναι το δημοφιλέστερο, το επέλεξαν ως πρώτη προτίμηση το 2017 528 υποψήφιοι, ενώ διέθετε μόλις 74 θέσεις. Βέβαια υπάρχουν άλλα τρία τμήματα φυσικοθεραπείας και έτσι εξισορροπείται με κάποιο τρόπο η εκρηκτική ζήτηση με αντίτιμο, βέβαια, την εσωτερική μετανάστευση των φοιτητών.
Η χρυσή πεντάδα
Υπάρχουν 12 τμήματα στα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά που δεν έχουν αντίστοιχο τμήμα σε άλλη πόλη. Από αυτά τα 12 τμήματα τα 6 τμήματα έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση. Οι πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων υπερβαίνουν τον αριθμό των θέσεων που διαθέτουν τα τμήματα και είναι μοναδικά στην Ελλάδα. Αυτά τα 6 τμήματα θα πρέπει να διατηρηθούν και να πολλαπλασιαστούν, να αποκτήσουν και άλλα σε άλλες πόλεις. Πρόκειται για τα τμήματα Εργοθεραπείας, Φωτογραφίας, Μηχανικών Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Γραφιστικής, Ακτινολογίας και Ακτινοθεραπείας και Οδοντικής Τεχνολογίας. Στο τμήμα Εργοθεραπείας, για παράδειγμα, είχαν όνειρο ζωής να σπουδάσουν 427 υποψήφιοι και το κατάφεραν μόνο 70. Γιατί να μην υπάρχει ένα ακόμη τμήμα, προφανώς στη Βόρεια Ελλάδα, με το ίδιο αντικείμενο; Τα ΤΕΙ των Επιστημών Υγείας έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση από τους υποψηφίους γιατί έχουν και πολύ καλές επαγγελματικές προοπτικές. Στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολλούς γιατρούς και λίγους στα ΤΕΙ Υγείας. Έχουμε 7 τμήματα Ιατρικής και μόνο ένα Εργοθεραπείας.
Ένα από τα τμήματα της χρυσής εξάδας είναι και το πρώην τμήμα Γραφιστικής, που τώρα αποτελεί κατεύθυνση μαζί με τους Τεχνολόγους Γραφικών Τεχνών. Οι υποψήφιοι έχουν ξεκαθαρίσει τα πράγματα και επιλέγουν μαζικά τη Γραφιστική. Εδώ πιστεύω ότι κάνει λάθος το Υπουργείο Παιδείας με την ένταξη του τμήματος μόνο στο 2ο και το 4ο πεδίο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξέταση στο σχέδιο, αλλά από πού προκύπτει ο γραφίστας, ένας καλλιτέχνης, να γνωρίζει και να εξετάζεται στα Μαθηματικά; Πρέπει το τμήμα να ενταχθεί και στο 1ο πεδίο, με την εξέταση στο σχέδιο απαράβατη προϋπόθεση. Γνωρίζω πολλούς υποψηφίους που ονειρεύονται να γίνουν γραφίστες, αλλά τα Μαθηματικά δεν τους το επιτρέπουν, έχοντας, τελικά, ως μοναδική τους διέξοδο κάποια ιδιωτική σχολή. Προφανώς πρέπει να ιδρυθούν και άλλα τμήματα γραφιστικής αφού οι εφαρμογές της είναι άπειρες, με την έκρηξη του internet να απαιτεί πολλούς γραφίστες.
Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να διατηρηθούν και να αυξηθούν τα τμήματα της χρυσής εξάδας γιατί ωθούμε τα παιδιά μας να σπουδάζουν κάτι που δεν θέλουν και μετά αναρωτιόμαστε γιατί εγκαταλείπουν τις σπουδές τους. Η ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν στηρίχτηκε ούτε στις προοπτικές της οικονομίας μας, ούτε στις επιθυμίες των υποψηφίων. Καιρός είναι να το κάνει. Αυτό σημαίνει εξορθολογισμός. Όχι απλά η περικοπή της χρηματοδότησης, αλλά η αναδιοργάνωση σε λογικές βάσεις. Αυτό που δεν έγινε με το σχέδιο Αθηνά του κ. Αρβανιτόπουλου, που απέτυχε παταγωδώς, ας γίνει τώρα.
