Του Γιάννη Καμπουράκη
Με επιφύλαξη εισπράττουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις την επίθεση φιλίας του Έλληνα πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, προς τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε ενημερώσει στο πλαίσιο της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. για τη συμφωνία που ετοίμαζε επί τουλάχιστον οκτώ μήνες για την αναβάθμιση των F16 με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, όπως οι Βρυξέλλες άφησαν να διαρρεύσει.
Η εικόνα που μεταφέρουν οι ευρωπαϊκές πρεσβείες προς τις κυβερνήσεις τους είναι ότι ο «Έλληνας πρωθυπουργός επιδιώκει τη διαμόρφωση προσωπικής σχέσης με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο, προσβλέποντας στη στήριξη του αμερικανικού παράγοντα», όταν η Ε.Ε. και κυρίως η Γαλλία και η Γερμανία, βλέπουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει την αποδυνάμωση των εμπορικών, οικονομικών και πολιτικών σχέσεων ΗΠΑ – Ε.Ε..
Οι Ευρωπαίοι σημειώνουν ότι η εγκωμιαστική στάση και τα διθυραμβικά σχόλια -όχι για τις ΗΠΑ αλλά- για το πρόσωπο του νέου Αμερικανού προέδρου από τον κ. Τσίπρα δεν έχουν επαναληφθεί από κανέναν Ευρωπαίο ηγέτη που έχει συναντήσει τον κ. Τραμπ ως τώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, φέρνουν ως κύρια παραδείγματα τον Εμανουέλ Μακρόν, που προσκάλεσε μεν τον κ. Τραμπ στο Παρίσι για το πρώτο του ευρωπαϊκό ταξίδι προκειμένου να «σπάσει» τον πάγο, αλλά η μεταξύ τους επαφή έμεινε στο θεσμικό επίπεδο, καθώς και την Άγκελα Μέρκελ, που επίσης έχει συναντήσει τον κ. Τραμπ -περισσότερο από μία φορά- καθιστώντας όμως σαφή την απόσταση μεταξύ τους.
Ειδικά οι Γάλλοι υπενθυμίζουν με νόημα τη δημόσια στήριξη του κ. Τσίπρα στο σχέδιο αλλαγών του κ. Μακρόν για την Ευρώπη, όταν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα ο Γάλλος πρόεδρος ανέπτυξε τις προτάσεις του για την Ευρώπη, προτάσεις που περιείχαν και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Στρατηγική Άμυνας και Ασφάλειας, τη στήριξη της ιδέας για Ενιαία Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία αλλά και τη δημιουργία Ενιαίου Ευρωπαϊκού Στρατού.
Ενδεικτική ήταν η αναφορά του προέδρου της Γαλλίας (σε συνέντευξη στην «Καθημερινή») όταν είχε επισκεφτεί την Αθήνα: «Η Γαλλία επιθυμεί από καιρό την οικοδόμηση μιας σχέσης άμυνας που να επιτρέπει στην Ελλάδα την ανάπτυξη των απαραίτητων μέσων για την προστασία των συμφερόντων της. Οι πολεμικές μας αεροπορίες εξοπλίστηκαν από κοινού με τα πολεμικά αεροσκάφη Mirage. Επίσης, στο επίπεδο του Πολεμικού Ναυτικού, οι σχέσεις είναι στενές. Όλα αυτά δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς, που επιθυμώ να αξιοποιηθούν. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί, επίσης, από την πλευρά της Ελλάδας τη βούληση για πλήρη ένταξη στο πλαίσιο της Ευρώπης της Άμυνας. Αυτό περνά μέσα από την επιλογή εξοπλισμών που επιτρέπουν τη στήριξη μιας αληθινής ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης στον τομέα της άμυνας».
Σε ό,τι αφορά το Βερολίνο, είναι βέβαιο ότι η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ δεν το αφήνει αδιάφορο, ωστόσο δεν έχει ως τώρα εκπέμψει σήμα που να επιτρέπει συμπεράσματα.
Ευρωπαϊκές πηγές επισημαίνουν το γεγονός ότι στο Βερολίνο η κυβέρνηση έχει υπηρεσιακό χαρακτήρα, κι αυτό καθιστά δύσκολη την αλλαγή στάσης της Γερμανίας, αλλά και γενικότερα των Θεσμών στην επικείμενη αξιολόγηση – σημειωτέον, η συμφωνία για τα F 16 έχει προεκτάσεις και σε δημοσιονομικό επίπεδο.
Υπογραμμίζουν πάντως με νόημα ότι στην περίπτωση που υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική μιας ευρωπαϊκής χώρας, όπως η Ελλάδα, προκύπτει ενδεχομένως ζήτημα που ξεπερνά το πλαίσιο μια συμφωνίας για αναβάθμιση των F 16 ή μια αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος.
