του Δημήτρη Χατζηνικόλα
Με τις τελευταίες πέντε δημοσκοπήσεις που είδαν την Παρασκευή το φως της δημοσιότητας να δίνουν μικρό προβάδισμα από 0,5 έως 3 μονάδες στον ΣΥΡΙΖΑ και τη δεξαμενή των αναποφάσιστων και της αποχής να είναι εκείνες που θα κρίνουν τη διαφορά του πρώτου από τον δεύτερο, το κέντρο βάρους μετατίθεται πλέον στην ερχόμενη Δευτέρα και στα σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης.
Πολλώ δε μάλλον που αυτή η κυβέρνηση θα έχει μπροστά της μια «καθαρή» τριετία, καθώς η επόμενη εκλογική αναμέτρηση είναι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2019, ενώ θα έχει λυμένο το χρηματοδοτικό πρόβλημα της χώρας αλλά θα επωμιστεί και το βάρος – υποχρέωση να εφαρμόσει τη συμφωνία με εταίρους και δανειστές.
Μία συμφωνία που μόνο το ερχόμενο τετράμηνο προβλέπει την ψήφιση 150 και πλέον εφαρμοστικών νόμων – δράσεις, οι 50 εκ των οποίων είναι προαπαιτούμενα (prior action) για τη συνέχιση της χρηματοδότησης. Γίνεται συνεπώς αντιληπτό ότι η κυβέρνηση που θα βγει από την κάλπη την Κυριακή θα έχει μεν δύσκολο έργο, αλλά θα έχει και τη δυνατότητα, για πρώτη ίσως φορά τα τελευταία χρόνια, να ασχοληθεί και με μείζονα προβλήματα της κοινωνίας και όχι μόνο με τη διαπραγμάτευση με εταίρους και δανειστές.
Ποια και πόσα είναι όμως τα σενάρια της επόμενης ημέρας;
Σενάριο πρώτο: Αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το ποσοστό της αυτοδυναμίας είναι άμεσα εξαρτώμενο από το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός βουλής, Αυτήν τη στιγμή το ποσοστό αυτό προσεγγίζει το 3%. Αν φτάσει το 5% το πρώτο κόμμα θα κατακτήσει την αυτοδυναμία αν το ποσοστό του φτάσει στο 38%. Στο άλλο άκρο, αν το ποσοστό των κομμάτων εκτός βουλής φτάσει στο 15%, τότε η αυτοδυναμία κατακτιέται με ένα ποσοστό της τάξης του 32%.
Σενάριο δεύτερο: Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Ένα σενάριο που στον ΣΥΡΙΖΑ δεν κρύβουν ότι θα επιθυμούσαν. Θα χρειαστεί όμως πρώτα οι ΑΝΕΛ να μπουν στη Βουλή – αυτή τη στιγμή είναι στο όριο του 3% – και θα χρειαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ να εκλέξει περί τους 140 βουλευτές, ώστε με τους 11 ή 13 βουλευτές των ΑΝΕΛ να σχηματίσει κυβέρνηση, αλλά με οριακή πλειοψηφία. Για να υπάρχει μία τάξη μεγέθους, τον προηγούμενο Ιανουάριο ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 36,34% είχε κατακτήσει 149 έδρες.
Σενάριο τρίτο: Συνεργασία πρώτου κόμματος με ένα ή με περισσότερα από τα λεγόμενα μικρά κόμματα. Εδώ τα σενάρια είναι πολλά. Αν η Ν.Δ. είναι πρώτο κόμμα, η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ ή με το Ποτάμι δείχνει να είναι πιο «εύκολη» απ’ ό,τι η συνεργασία των δύο μικρών με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο κ. Μεϊμαράκης έχει δηλώσει ότι θα ηγηθεί της κυβέρνησης. Αν και η Κουμουνδούρου, σε περίπτωση που βγει πρώτο κόμμα, δεν έχει αποκλείσει τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ ή το Ποτάμι, τα δύο «μικρά» κόμματα θα θέσουν συγκεκριμένους όρους που δεν αποκλείεται να είναι και ο σχηματισμός μιας «εθνικής» κυβέρνησης, με τη συμμετοχή και της Ν.Δ.. Σε αυτήν την περίπτωση, το πιο πιθανό είναι ο κ. Τσίπρας να μην είναι πρωθυπουργός, ενώ έχουν ήδη κυκλοφορήσει στα δημοσιογραφικά γραφεία ονόματα υποψηφίων. Από την πλευρά τους, οι ΑΝΕΛ έχουν δηλώσει ότι δεν μπορούν να συνεργαστούν με το ΠΑΣΟΚ, έχουν όμως αφήσει ανοιχτή την πόρτα για συνεργασία με το Ποτάμι.
Σενάριο τέταρτο: Μεγάλος συνασπισμός. Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας έχουν αποκλείσει με κατηγορηματικό τρόπο τη συνεργασία με τη Ν.Δ.. Από την πλευρά του, ο κ. Μεϊμαράκης έχει δηλώσει ότι ο πρώτος που θα δει αν λάβει τη διερευνητική εντολή είναι ο κ. Τσίπρας. Το εν λόγω σενάριο συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες, αλλά τίποτε δεν θα πρέπει να αποκλείεται, με δεδομένο ότι η πολιτική αβεβαιότητα δεν μπορεί να συνεχιστεί και αυτό το συμμερίζονται όλα τα κόμματα.
Σε κάθε περίπτωση όλα τα σενάρια, άλλο με λιγότερες άλλο με περισσότερες πιθανότητες, είναι «ανοιχτά» και πάνω στο τραπέζι. Εκείνο που θα πρέπει να αποκλειστεί είναι το ενδεχόμενο και νέας προσφυγής στις κάλπες. Δεν το αντέχει το εκλογικό σώμα, δεν το αντέχει η ελληνική οικονομία και τα δύο μεγάλα κόμματα, ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δηλώσει ότι από την επομένη των εκλογών θα έχουμε κυβέρνηση. Το πόσο σταθερή θα είναι αυτή θα το δείξει η κάλπη, αλλά και ο χρόνος.
