Του Γιάννη Καμπουράκη
[email protected]
Η αντίδραση της Eldorado Gold, αν και οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές ήταν σε εξέλιξη, αιφνιδίασε το Μαξίμου, τη στιγμή που πολιτικά και επικοινωνιακά προσπαθούσε να «τρέξει» το νέο αφήγημα περί εκτίναξης των ιδιωτικών επενδύσεων. Δύο εικοσιτετράωρα μετά την τελευταία αντίδραση της καναδικής εταιρείας είναι εμφανής η μετακίνηση από το «στα τσακίδια» του Νίκου Καρανίκα στο «θέτουμε τους όρους για να παραμείνει η Eldorado στην Ελλάδα».
Η δοκιμασμένη τακτική της κυβέρνησης, να επιχειρεί ταυτόχρονα και με διαφορετικούς πρωταγωνιστές να «μιλά» σε πολλά ακροατήρια, μέχρι να διαμορφώσει θέση, αυτήν τη φορά εκτιμήθηκε ότι δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις, ενδοκυβερνητικές και εσωκομματικές, συνοδευόμενες από διαπιστώσεις για σημάδια κόπωσης και έλλειψης συντονισμού στην κυβέρνηση, όπως και για ύπαρξη πολλών ενδοκυβερνητικών κέντρων που λειτουργούν παράλληλα και ανταγωνιστικά.
Η κοινή γνώμη είδε τον πρωθυπουργικό σύμβουλο να στέλνει στα… τσακίδια την εταιρεία για να ικανοποιήσει και το κομματικό ακροατήριο, που γνωρίζει ότι η κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ έχει υπερψηφίσει και επιβεβαιώσει τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για ακύρωση της επένδυσης στις Σκουριές. Στην ίδια σκληρή επικοινωνιακή γραμμή κινήθηκε επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, αλλά και βουλευτές όπως ο Χρήστος Καραγιαννίδης (Δράμας). Η γραμμή αυτή συνοδεύτηκε από τον ισχυρισμό ότι η Ν.Δ. και ο Κυριάκος Μητσοτάκης λίγο – πολύ προετοίμασαν την αντίδραση της εταιρείας, μία θέση η οποία ωστόσο εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Ο κ. Καρανίκας αναγκάστηκε να κατεβάσει τη σχετική ανάρτησή του στα social media, μαζί και τη φωτογραφία που υποστήριζε ότι προερχόταν από τη θάλασσα στις Σκουριές, ενώ αφορούσε πλημμύρα σε άλλη περιοχή.
Ακόμα και η γνωστή πολέμια της επένδυσης στις Σκουριές, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στη Χαλκιδική, Κατερίνα Ιγγλέζη δήλωσε ότι «σε καμία εταιρεία δν θα έλεγε να πάει στα τσακίδια», ενώ πλήθος βουλευτών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που κλήθηκαν να σχολιάσουν τη γραμμή Καρανίκα – Πολάκη αρνήθηκαν να την υιοθετήσουν.
Στο ενδιάμεσο προέκυψε η σκληρή δήλωση του συνήθως ήπιου συναρμόδιου υπουργού Γιώργου Σταθάκη, ο οποίος είπε ότι «η εταιρεία δεν έχει συνηθίσει να λειτουργεί σε ευρωπαϊκές χώρες», η οποία θέση επίσης δεν υποστηρίχθηκε και γρήγορα «αδυνάτισε».
Παράλληλα, έτρεχε η έτερη κυβερνητική προσέγγιση, με φορείς τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο, αλλά και τους αρμόδιους υπουργούς Όλγα Γεροβασίλη και Χρήστο Σπίρτζη, που βασίστηκε στη θέση ότι η Eldorado Gold δεν σκοπεύει να αποχωρήσει από την Ελλάδα, αλλά κάνει τακτικές κινήσεις για να βελτιώσει τη διαπραγματευτική της θέση και προσπαθεί να συναντήσει τον πρωθυπουργό, ο οποίος τηρεί σκληρή στάση, δείχνοντας τον δρόμο της διαιτησίας. Η γραμμή αυτή, σύμφωνα με απολύτως έγκυρες πληροφορίες, είχε ως πρώτο στόχο να κρατηθεί ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας μακριά από το επίκεντρο της υπόθεσης για ευνόητους επικοινωνιακούς λόγους, ωστόσο, έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, από τη στιγμή που στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού διαβάζουν προσεκτικά τους όρους υπό τους οποίους – βάσει της συμφωνίας που υπάρχει – τα δύο μέρη έχουν δικαίωμα να ακολουθήσουν τον δρόμο της διαιτησίας.
Η προσπάθεια προστασίας του πρωθυπουργικού προφίλ προσέκρουσε στο μεταξύ στην επιχειρηματολογία του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Χρυσόγονου, ο οποίος – μιλώντας στον Σκάι – σημείωσε, ανάμεσα σε άλλα, ότι «εφόσον η εταιρεία έχει απευθύνει επιστολές στον πρωθυπουργό, πρέπει και εκείνος να δώσει ξεκάθαρη απάντηση σχετικά με το ποια είναι η θέση της πολιτείας». Πρόσθεσε, δε, πως για τη συγκεκριμένη επένδυση, της Ελληνικός Χρυσός, «θα ήταν καλύτερα να μη γίνει, αν δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς να προκαλέσει βλάβη στο περιβάλλον και ενδεχομένως στον τουρισμό. Αντίθετα, να προχωρήσει αν γίνει με περιβαλλοντικά ανεκτό τρόπο».
Παίρνοντας αποστάσεις από την αρχική του αντίδραση, ο κ. Σταθάκης επανήλθε σήμερα, προσπαθώντας να γίνει πιο επεξηγηματικός και κυρίως να στείλει το μήνυμα ότι η κυβέρνηση ζητά από την εταιρεία αυτό που πρέπει να κάνει για να μείνει και όχι για να φύγει από την Ελλάδα, ακυρώνοντας δηλαδή οριστικά τη γραμμή «στα τσακίδια».
«Η επένδυση της Eldorado πρέπει να τηρεί, με βάση τη σύμβαση που έχει με το ελληνικό Δημόσιο, δύο απαράβατους κανόνες, να είναι περιβαλλοντικά ασφαλής και να καθετοποιήσει όλη τη διαδικασία παραγωγής», είπε το πρωί ο κ. Σταθάκης.
Μιλώντας στον ραδιοσταθμό Real, και μετά από την προσπάθειά του να εξηγήσει διάφορες τεχνικές παραμέτρους γύρω από τη λειτουργία της εταιρείας, κατέληξε σε δύο όρους: «Χρειάζεται να διασφαλίζονται οι ύψιστοι περιβαλλοντικοί όροι, όπως προβλέπεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, ενώ η εταιρεία πρέπει να κάνει στην Ελλάδα όλες τις δραστηριότητές της, δηλαδή να κάνει τη μεταλλουργία στην Ελλάδα, που αποτελεί βασικό διακύβευμα και αντικείμενο διαμάχης, γιατί δεν έχει αδειοδοτηθεί ακόμη η μέθοδος που προτείνουν, ούτως ώστε να έχει όφελος η ελληνική οικονομία. Πρέπει όλα τα μεταλλεύματα να παραχθούν στην Ελλάδα, μαζί και ο χρυσός, διότι αλλιώς το όφελος για την οικονομία, φεύγει το μετάλλευμα απλώς, δεν έχει ιδιαίτερο όφελος η ελληνική οικονομία πέρα από τις θέσεις απασχόλησης δηλαδή. Αλλά η καθετοποίηση σημαίνει 80% της αξίας θα μείνει στην Ελλάδα».
Λίγο αργότερα, πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος άφηναν να διαρρεύσει ότι «μέσα στην εβδομάδα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προχωρήσει στην έκδοση της άδειας λειτουργίας του εργοστασίου εμπλουτισμού της Ολυμπιάδας, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί άμεσα να ξεκινήσει η λειτουργία της επένδυσης. Αντίθετα οι άδειες για το εργοστάσιο μεταλλουργίας στις Σκουριές δεν θα εκδοθούν εφόσον εκκρεμεί η διαιτησία μεταξύ των δύο πλευρών». Οι ίδιες πηγές χαρακτήριζαν «πολύ σημαντική την εν λόγω άδεια καθώς παρέχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει η εξόρυξη στο μεταλλείο της Ολυμπιάδας και η πρώτη επεξεργασία του μεταλλεύματος στο εργοστάσιο εμπλουτισμού, όπως και η συναφής απασχόληση των εργαζομένων».