«Συνταγματική αναθεώρηση, προκλήσεις και παγίδες» ήταν στο επίκεντρο της συζήτησης, που έγινε στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών το οποίο πραγματοποιείται από τις 9 μέχρι 12 Απριλίου. Χρειάζεται αναθεώρηση του Συντάγματος και σε τι εύρος; ήταν το βασικό ερώτημα που τέθηκε από την συντονίστρια του πάνελ, Φαίη Μακαντάση Διευθύντρια Έρευνας στην diaNEOsis.
Τις απαντήσεις κλήθηκαν να δώσουν οι τέσσερεις ειδικοί προσκεκλημένοι. Η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος, ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Δελλής.
«Το Σύνταγμα είναι εκεί και μας περιμένει να το διαβάσουμε σωστά. Έχει αυτοτέλεια και μπορεί να δώσει λύση στα προβλήματα χωρίς αναθεώρηση», επεσήμανε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Είναι σημαντικό να δούμε ότι δεν πρέπει να αντιλαμβανόμαστε το σύνταγμα ως πινάκιο αλλά ούτε και ως αποτυχία των δημοσίων πολιτικών και του πολιτικού συστήματος», εξέφρασε την άποψη ο κ. Γεραπετρίτης.
«Έχουμε μία διάθεση, η οποία ξεκινά δυστυχώς από την επιστημονική κοινότητα, απαξίωσης του συντάγματος. Όταν απαξιώνουμε το σύνταγμα δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο μεγάλα είναι τα αναξιοποίητα συνταγματικά κοιτάσματα. ‘Αρα η πρώτη συζήτηση που μπορούμε να κάνουμε είναι για τα υφιστάμενα κοιτάσματα κανονιστικών ρυθμίσεων τα οποία είναι πάρα πολλά», σημείωσε από την πλευρά του ο κ. Βενιζέλος .
«Τι πρέπει να κάνουμε; να εφαρμόσουμε το υφιστάμενο σύνταγμα. Υπάρχει πρόβλεψη στο σύνταγμα για το πώς πρέπει να μεριμνά το κράτος. Ναι μπορεί να έχουμε και ένα καλό σύνταγμα. Έχουμε και καλά πράγματα σε αυτή τη χώρα», σημείωσε ο κ. Δελλής.
«Στη πραγματικότητα το σύνταγμα είναι εκεί και μας περιμένει να το διαβάσουμε σωστά. Εμείς δεν το διαβάζουμε σωστά. Το σύνταγμα έχει μια αυτοτέλεια και έχει την ικανότητα ο νομοθέτης, ο ερμηνευτής να δώσει λύση στα προβλήματα χωρίς να χρειάζεται να το αλλάζουμε συνεχώς. Υπάρχουν κάποια ζητήματα τα οποία είναι με τέτοια σαφήνεια διατυπωμένα που δεν μπορεί κανείς να τα πειράξει παρά μόνο αναθεωρώντας το σύνταγμα. Αυτό που δεν αναθεωρείτε εύκολα, και πρέπει εκεί να δώσουμε προσοχή, είναι οι νοοτροπίες. Το σημαντικότερο δεν είναι η αναθεώρηση του συντάγματος αλλά η εφαρμογή του. Εκεί πάσχουμε, στην τήρηση των νόμων», επεσήμανε χαρακτηριστικά η κ. Σακελλαροπούλου.
Απαιτούνται παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη;
Σε ερώτηση για τις αρμοδιότητες που πρέπει να έχει ο ΠτΔ, τόνισε ότι δεν είναι θεσμικό αντίβαρο αλλά πρέπει να είναι ενωτικός και να εκφράζει το σύνολο της κοινωνίας.
«Αν το κρίνει το πολιτικό σύστημα έτσι, θα αναλάβει και το ρίσκο. Δεν είναι εκεί το πρόβλημά μας», είπε η κα Σακελλαροπούλου, ενώ σε σχέση με την ενδεχόμενη δημιουργία Συνταγματικού Δικαστηρίου, τάχθηκε υπέρ του προληπτικού ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων, γιατί, όπως είπε, δεν θα είναι εύστοχη λύση η μετατροπή της δικαιοσύνης σε ανεξάρτητη αρχή.
Σε άλλη ερώτηση της κ. Μακαντάση, αν απαιτούνται παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη καθώς της καταλογίζουν ευθύνες για καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης που μπλοκάρουν την οικονομία και της επενδύσεις, η κ. Σακελλαροπούλου, απάντησε ότι κουράστηκε να ακούει πως η δικαιοσύνη φταίει για το πρόβλημα των επενδύσεων, την ώρα που δεν υπάρχει χωροταξικός σχεδιασμός, η διοίκηση ασθενεί και η φορολογική νομοθεσία αλλάζει τακτικά. «Όποια αναθεώρηση και να γίνει, δεν θα δούμε βελτίωση, αφού το πρόβλημα της δικαιοσύνης είναι πολυπαραγοντικό», σημείωσε.
«Να αποδραματοποιήσουμε τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος»
«Πρέπει να αποδραματοποιήσουμε τη διαδικασία αναθεώρησης του συντάγματος», τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης,
«Η αναθεώρηση δεν απαιτείται να είναι σαρωτική ή μηδενιστική. Σήμερα είναι αναγκαίο να έχουμε μία κυβέρνηση με μεγαλύτερη λογοδοσία, είναι αναγκαίο να έχουμε μία Βουλή πιο διεκδικητική, να υπάρχει ισορροπία στο πολίτευμα και μια δικαιοσύνη που θα είναι πιο ανεξάρτητη, χρειαζόμαστε μια διοίκηση πιο κοντά στον πολίτη και πιο αξιοκρατική. Άρα ναι στην αναθεώρηση χωρίς όμως τον δραματοποιημένο λόγο που ιστορικά έχουμε στην Ελλάδα», τόνισε χαρακτηριστικά.

Σε ερώτηση για τον νόμο περί ευθύνης υπουργών, απάντησε ότι στην πράξη οι προκαταρκτικές επιτροπές ιστορικά έχουν αποτύχει, καθώς μια διαδικασία με σχετική αυστηρότητα μετατρέπεται σε αμιγώς πολιτική. Παράλληλα, εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για τις ανεξάρτητες αρχές, λέγοντας ότι δεν θα ήθελε ένα σύνταγμα των ανεξάρτητων αρχών. «Δεν μπορούμε να αφαιρούμε ύλη από τη λογοδοτούσα κρατική εξουσία και να τη μεταφέρουμε σε ανεξάρτητες αρχές. Πρέπει να λειτουργούν μόνο εκεί που κρίνεται αναγκαίο, ώστε το κράτος να μην αυθαιρετεί», σημείωσε.
«Μπορούμε να ζήσουμε μια χαρά χωρίς αναθεώρηση»
Σε διαφορετικό μήκος κύματος ήταν η τοποθέτηση του κ. Βενιζέλου, υποστηρίζοντας ότι «αναθεώρηση που να θίγει ουσιαστικά ζητήματα δεν μπορεί να γίνει, καθώς δεν υπάρχουν οι πολιτικές προϋποθέσεις για αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία».
«Μπορούμε να ζήσουμε μια χαρά χωρίς αναθεώρηση», υποστήριξε ο κ. Δελλής, συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να είμαστε προσεκτικοί γιατί η αγωνία είναι να μην σπρώξουμε τον κόσμο στον αντισυστημισμό».
Ερωτηθείς για τη σύνδεση του συντάγματος με την οικονομία, είπε ότι πολλές κρίσιμες συνταγματικές αρχές έρχονται μέσω Βρυξελλών, φέρνοντας ως παράδειγμα το άρθρο 106 για τον ρόλο του κράτους στην οικονομία που δεν έχει αλλάξει ποτέ και ζητώντας, αν γίνει αναθεώρηση, να πούμε το αυτονόητο, ότι το κράτος συντονίζει την οικονομία σε ένα μοντέλο ελεύθερης αγοράς.
Δείτε όλο το Αφιέρωμα Delphi Economic Forum
Sponsored by Τράπεζα Πειραιώς
Η συμμετοχή της Τράπεζας στο Delphi Economic Forum X αποτυπώνεται και στο LinkedIn της Πειραιώς