Ένα απρόσμενο «δώρο» έκανε η Λιβύη στην Ελλάδα, και μάλιστα δίχως καν η ελληνική κυβέρνηση να «κουνήσει το χέρι της»: Ακυρώνει στην πράξη το παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, προκηρύσσοντας διεθνή διαγωνισμό για την εκμετάλλευση 22 θαλάσσιων και χερσαίων «οικοπέδων» υδρογοναθράκων, σεβόμενη τα απώτατα όρια της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Ο ειδικότερος για να εξηγήσει τι ακριβώς σημαίνει αυτή η κίνηση της Λιβύης για τα ελληνικά εθνικά και ενεργειακά, είναι αναμφίβολα ο καθηγητής Γιάννης Μανιάτης, πρώην υπουργός Ενέργειας και σήμερα ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
«Πρέπει να σας πω κύριε Ψύλο ότι πρόκειται για μία εξαιρετικά ευχάριστη είδηση. Μία είδηση που εκτός από τη σημασία της σήμερα αποδεικνύει και κάτι το οποίο εγώ πιστεύω εδώ και πολλά χρόνια. Στα ζητήματα της διασφάλισης των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων μας,πρέπει κάθε φορά να διεκδικούμε με πράξεις την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας και όχι απλώς με λόγια. Μπορώ να σας πω είναι ότι χαίρομαι πάρα πολύ που η κυβέρνηση της Λιβύης σεβάστηκε τα απώτατα όρια της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, έτσι όπως τα είχαμε χαράξει στο μεγάλο διαγωνισμό πριν 11 χρόνια. Όταν προκηρύξαμε το 2014 τα 20 θαλάσσια οικόπεδα της Ελλάδας στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης. Άρα είναι μία εξαιρετικά θετική είδηση και κυρίως αποδεικνύει ότι αυτό που πριν 11 χρόνια αποφασίσαμε να πράξουμε, σήμερα αποδεικνύεται ότι ήταν μια πολύ ισχυρή πατριωτική κίνηση, η οποία διασφάλιζε τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα»
Ακύρωση των παράνομων σχεδίων της Άγκυρας
Γιατί όμως η κυβέρνηση της Λιβύης ουσιαστικά ακυρώνει το παράνομο μνημόνιο με την Τουρκία;
«Διότι από τη στιγμή που η Λιβύη ακολουθεί, τουλάχιστον στα δυτικότερα τμήματα, τη μέση γραμμή ίσων αποστάσεων, έτσι όπως την είχαμε ξεκινήσει με τον λεγόμενο «νόμο Μανιάτη» τον Αύγουστο του 2011: Στο άρθρο 156 ορίζεται ότι «ελλείψει συμφωνίας οριοθέτησης με γειτονικά κράτη των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές, το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ (αφ’ ής κηρυχθεί) είναι η μέση γραμμή, κάθε σημείο της οποίας απέχει ίση απόσταση από τα εγγύτερα σημεία των γραμμών βάσης (τόσο ηπειρωτικών όσο και νησιωτικών) από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης».
Τώρα πια νομίζω ότι καταφέραμε και εν τοις πράγμασι σε μεγάλο βαθμό, να ακυρώσαμε το τουρκολιβυκό μνημόνιο και καταφέραμε να προσαρμοστούν και οι Λίβυοι στο διεθνές δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας.
Η κυβέρνηση δεν έκανε τίποτα
– Ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν όμως για να αλλάξει στάση η κυβέρνηση της Λιβύης;
-Θα σας πω κάτι κύριε Ψύλο, που μου έκανε εντύπωση και το αντιμετωπίζω με χαμόγελο: Κατ` αρχήν πρέπει να σας πω ότι δεν έκαναν απολύτως τίποτα, μα απολύτως τίποτα, ούτε η κυβέρνηση Μητσοτάκη ούτε και η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Σχεδόν όλα οφείλονται στο ενδιαφέρον δύο ενεργειακών κολοσσών- της Exxon Mobil και της Total. Από το 2014 μέχρι και σήμερα καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει προκηρύξει ούτε έναν διαγωνισμό, δεν έχει προχωρήσει σε άλλες περιοχές από αυτές που είχαμε ερευνήσει. Άρα δεν χρειάζεται να πανηγυρίζει η κυβέρνηση, γιατί πολύ απλά δεν έκανε απολύτως τίποτε. Η Λιβύη σεβάστηκε τον χάρτη, που εσείς οι δημοσιογράφοι ονομάζετε «χάρτη Μανιάτη». Μάλιστα σεβάστηκε επίσης τον νόμο 4009 του 2011 που ορίζει τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ. Αλλά και οι δύο ενεργειακοί κολοσσοί σεβάστηκαν ακριβώς αυτήν την οριοθέτηση τότε. Μακάρι τα τελευταία 10 χρόνια να είχαν κάνει και οι ελληνικές κυβερνήσεις κάποιες κινήσεις. Θέλω να ελπίζω ότι τουλάχιστον τώρα που φαίνεται ότι στην Ελλάδα έχουμε δύο πολύ μεγάλους ομίλους, οι οποίοι θέλουν να εξερευνήσουν τα ελληνικά κοιτάσματα, δεν θα αντιμετωπίσουν τα γνωστά γραφειοκρατικά προσκόμματα. Για παράδειγμα, στην TOTAL, η οποία ήρθε, εκδήλωσε ενδιαφέρον, πήρε συγκεκριμένα οικόπεδα και στο τέλος, μετά τις καθυστερήσεις της ελληνικής γραφειοκρατίας, τα παράτησε, σηκώθηκε και έφυγε. Ελπίζω να μην συμβεί το ίδιο και με τις άλλες εταιρείες
Η πόντιση του καλωδίου στην Κάσσο
-Οι εξελίξεις αυτές μπορεί να αποτελέσουν καταλύτη και στο θέμα των ερευνών και την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Κύπρου;
-Κύριε Ψύλο, βάζετε ένα άλλο θέμα, εξαιρετικά σημαντικό, για το οποίο επίσης είναι ακατανόητη η ολιγωρία της ελληνικής κυβέρνησης και η πλήρης αφωνία της σε σχέση και με την Τουρκία σε διμερές επίπεδο αλλά και σε σχέση με τους διεθνείς οργανισμούς. Το 2011 και στη συνέχεια το 2013, δηλαδή πριν 12- 13 χρόνια, σχεδιάσαμε αυτό το καλώδιο. Συμφωνήσαμε με την Κύπρο και το Ισραήλ και με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για το συγκεκριμένο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης, εκτός από τις θεσμικές ευλογίες της ΕΕ, είχε διασφαλιστεί και το μεγαλύτερο κονδύλι που έχει πάρει ποτέ ενεργειακό έργο της Ενωσης- κάπου 657 εκατομμύρια ευρώ. Μιλάμε για ένα έργο το οποίο έχει τεράστια γεωπολιτική σημασία. Διότι κατ` αρχήν αίρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και μεταφέρει «πράσινο» ρεύμα από το Ισραήλ, μέσω Κύπρου και Ελλάδας, προς την Ευρώπη. Κατά συνέπεια θα στηρίξει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, που είναι μια κορυφαία ευρωπαϊκή προτεραιότητα.
Σε συνδυασμό μάλιστα με τις αγωνιώδεις προσπάθειες της Τουρκίας να ενταχθεί στα χρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την άμυνα, η ελληνική κυβέρνηση έχει στη διάθεσή της μία απίστευτη «φαρέτρα» με εργαλεία, απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Καμία «άδεια» από την Τουρκία
Το καλώδιο αυτό περνά άλλωστε από σημεία στα οποία η Τουρκία δεν έχει απολύτως καμία αρμοδιότητα. Η Ελλάδα δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να ζητήσει εξουσιοδότηση ή αδειοδότηση από καμία Τουρκία.
Ως ευρωβουλευτής, έχω καταθέσει τρεις ερωτήσεις στην Κομισιόν για τις προκλητικές κινήσεις της Τουρκίας σε αυτό το θέμα. Η τελευταία μου παρέμβαση, εμπεριέχει και μία πρόταση που εύχομαι να την ακούσει η ελληνική κυβέρνηση και να την υποστηρίξει: Να ορίσει η ΕΕ έναν συντονιστή που θα επιβλέπει τη διαδικασία πόντισης του καλωδίου. Ποια είναι η σκοπιμότητα; Να εμπλακεί άμεσα η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και οφείλω να σημειώσω ότι μου προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν το έχει θέσει ως κορυφαίο θέμα στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εδώ και τόσους μήνες, που αντιμετωπίζουμε προκλήσεις και παραβιάσεις, εκ μέρους της Τουρκίας.Ειλικρινά δεν αντιλαμβάνομαι πως η ελληνική κυβέρνηση αρκείται σε κάποιες γενικόλογες δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών στις τηλεοράσεις, ότι εμείς θα ακολουθήσουμε το Δίκαιο της Θάλασσας κλπ, αντί να πάρει πρωτοβουλίες, όπως αυτές που παίρνουμε εμείς στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Για τη σύλληψη Ιμάμογλου
Ο Γιάννης Μανιάτης καταδίκασε έντονα τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. «Η ενέργεια αυτή του προέδρου Ερντογάν αποδεικνύει ότι ελάχιστες από τις ευρωπαϊκές αξίες και προδιαγραφές για το κράτος δικαίου, υπάρχουν στην Τουρκία. Είναι προφανές ότι μπροστά στον κίνδυνο ενός απολυταρχικού ηγέτη και αναθεωρητικού ηγέτη, όπως είναι ο κ. Ερντογάν, το κυβερνητικό σύστημα της Τουρκίας δεν θα διστάσει να προσφύγει σε οποιαδήποτε διαδικασία προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο Ιμάμογλου- ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος του Ερντογάν- δεν θα μπορέσει να είναι υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Η Ευρώπη πρέπει να αντιδράσει και ήδη η ευρωομάδα των Σοσιαλιστών και εγώ ως αντιπρόεδρος, αρμόδιος για τα διεθνή θέματα, προχωράμε στις αναγκαίες δημόσιες κινήσεις καταδίκης της συγκεκριμένης τουρκικής πρωτοβουλίας.
