«Κινούμαστε προς τη γεωπολιτική Ευρώπη, προς τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Και νομίζω ότι δεν μπορεί να υπάρξει αυτονομία στην Ευρώπη χωρίς ενεργειακή ασφάλεια», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης μετά τη συνάντηση του στη Ρίγα με την υπουργό Εξωτερικών της Λετονίας, Μπαίμπα Μπράζ, αναφορικά με την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Ο κ. Γεραπετρίτης, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη Ρίγα, τόνισε με έμφαση ότι δεν μπορεί να υπάρξει στρατηγικά αυτόνομη Ευρώπη χωρίς ενεργειακή ασφάλεια.
Και προσέθεσε: «Είναι πραγματικά ζωτικής σημασίας να αναπτύξουμε μεθόδους ενεργειακής διαφοροποίησης. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε αναπτύξει πολλά νέα εργαλεία. Είναι σημαντικό η Ευρώπη να δρα ενωμένη προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που αφορούν την ενεργειακή ασφάλεια. Διότι δεν μπορεί να υπάρξει στρατηγικά αυτόνομη Ευρώπη χωρίς ενεργειακή ασφάλεια. Και αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο προσπαθούμε να αναπτύξουμε την ενεργειακή μας διαφοροποίηση, αλλά και την πράσινη ενέργεια σε όλη την Ευρώπη».
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ξεκίνησε τις δηλώσεις του λέγοντας ότι είναι εξαιρετική τιμή η παρουσία του στη Ρίγα, ότι πρόκειται για μία επίσκεψη σε μία φιλική χώρα και σε μία φίλη υπουργό Εξωτερικών, η οποία διαθέτει διεθνές διπλωματικό αποτύπωμα.
Κοινές προκλήσεις ασφάλειας
«Και θα ήθελα να αναφέρω ρητά πόσο εκτιμώ τον συντονισμό μας στα διεθνή φόρα. Η αλήθεια είναι πως υπάρχει μεγάλη γεωγραφική απόσταση μεταξύ των χωρών μας. Παρόλα αυτά, νομίζω πως έχουμε κοινά, όσον αφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Έχουμε κοινές προκλήσεις ασφαλείας, υβριδικές απειλές, μετανάστευση, κλιματική κρίση. Υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ μας» είπε ο κ. Γεραπετρίτης.
«Για αυτό αποφασίσαμε με τη φίλη και ομόλογό μου να αναπτύξουμε πραγματικά μία κοινή κατανόηση, να βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία. Είμαστε ομονοούντα κράτη σε πολλές πτυχές, τόσο στα διμερή, όσο και στα περιφερειακά και διεθνή ζητήματα», συμπλήρωσε.
Ακόμη, ανάφερε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί από κοινού η «ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία» και η ανθρωπιστική κρίση στη Μέση Ανατολή. Όπως είπε ο Έλληνας ΥΠΕΞ σχεδόν το ένα τέταρτο ολόκληρου του κόσμου βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κάποιας μορφής σύγκρουση και ένταση και «πρέπει να εργαστούμε από κοινού προκειμένου να αποκαταστήσουμε την ειρήνη και την ευημερία».
Τόνισε με έμφαση ότι η Ελλάδα, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2025-2026, απηχεί και τη φωνή της Λετονίας στα Ηνωμένα Έθνη ενώ ευχήθηκε καλή επιτυχία στην ομόλογο του για την υποψηφιότητα της Λετονίας το επόμενο έτος.
Για αναθεώρηση διαδικασίας λήψης αποφάσεων στον ΟΗΕ
Τέλος αναφορικά με την ενδεχόμενη αναθεώρηση διαδικασίας λήψης αποφάσεων στον ΟΗΕ και τη συμμετοχή της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο κ. Γεραπετρίτης τάχθηκε υπέρ της επανεξέτασης του βέτο. Είπε ότι η διεθνής αρχιτεκτονική ασφαλείας οικοδομήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στη βάση της αρνησικυρίας και προσέθεσε:
«Και αυτή η αρνησικυρία παρέχεται στις ισχυρές χώρες. Νομίζω πως είναι καιρός να επανεξετάσουμε τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στα Ηνωμένα Έθνη, όπως και τη σύνθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Νομίζω πως έχει αποδειχθεί τα τελευταία τρία χρόνια πως μείζονες αποφάσεις, ουσιώδεις αποφάσεις, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δεν μπορούν να ληφθούν εξαιτίας των δικαιωμάτων αρνησικυρίας. Επομένως, νομίζω πως είναι καιρός να επανεξετάσουμε τη διεθνή αρχιτεκτονική ασφαλείας. Και πιστεύω πως θα είναι μεγάλη ευκαιρία για εμάς τα επόμενα δύο έτη και κατά την Προεδρία μας, τον Μάιο 2025, να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε για έναν πιο αποτελεσματικό, αλλά και έναν βασισμένο σε κανόνες κόσμο, μέσω ενός νέου συστήματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τα Ηνωμένα Έθνη».
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τίποτα, ούτε καν για το εγγύς μέλλον»
Κατά την διάρκεια του χαιρετισμού του στην Ετήσια Συνάντηση των Πρέσβεων της Λετονίας, ο κ. Γεραπετρίτης έδωσε έμφαση στο γεγονός πως, σε αντίθεση με το παρελθόν όταν η συμβατική εξωτερική πολιτική βασιζόταν στην ιδέα της πρόβλεψης των εξελίξεων σήμερα αυτό είναι αδύνατον.
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τίποτα, ούτε καν για το εγγύς μέλλον. Τώρα πρέπει να επεξεργαζόμαστε, κυρίως, υποθετικά σενάρια. Γιατί η αλήθεια είναι ότι η δουλειά μας είναι πάνω απ’ όλα να έχουμε γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις σε όλα τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν. Και ένας καλός διπλωμάτης είναι ένας πολύ καλά προετοιμασμένος διπλωμάτης» τόνισε ο Έλληνας υπουργός.
Αποτυχία της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφαλείας
«Τα τελευταία τρία χρόνια νομίζω πως έχει υπάρξει μία απόλυτη, ή τουλάχιστον μερική, αποτυχία της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφαλείας, είπε επίσης ο υπουργός. Διότι η αλήθεια είναι πως διεξάγονται δύο μείζονες πόλεμοι σε πολύ κρίσιμες περιοχές. Και τώρα έχουμε σχεδόν 55 συγκρούσεις στον κόσμο, σχεδόν το ένα τέταρτο των κρατών βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κατάσταση σύγκρουσης».
«Ωστόσο, δεν έχουμε πραγματικά αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα. Και δεν έχουμε αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτιά τους, τα οποία παράγουν και αναπαράγουν αυτά τα είδη συγκρούσεων, είτε πρόκειται για διεθνείς ή εθνικές συγκρούσεις, είτε πρόκειται για τον λιμό και την κλιματική κρίση. Νομίζω οι προκλήσεις παραμένουν», συμπλήρωσε.
