Την πεποίθηση ότι οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα θα αναπτυχθούν περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, εκφράζει ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Τζορτζ Τσούνης, σε συνέντευξή του στη Ναυτεμπορική και τον Μιχάλη Ψύλο. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες επενδύουν στην επιτυχία της Ελλάδας, και είμαι περήφανος για το έργο που έχουν κάνει οι δύο χώρες μας για να υποστηρίξουν τις οικονομίες μας και να επεκτείνουν τους δεσμούς μεταξύ των λαών μα», τονίζει ο Αμερικανός πρεσβευτής, κάνοντας και έναν απολογισμό της θητείας του στην Αθήνα, καθώς αποχωρεί στο τέλος του χρόνου.
«Όλος ο κόσμος έχει πλέον αντιληφθεί ότι η οικονομία της Ελλάδας είναι μια ανθεκτική οικονομία που προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για εμπόριο και επενδύσεις», τονίζει ο κ. Τσούνης και προσθέτει: «Επενδύσεις στην Ελλάδα από Applied Materials, AWS, Chubb, Deloitte, Digital Realty, Google, J.P. Morgan, Meta, Microsoft, Pfizer και άλλες, προβλέπεται να έχουν οικονομικό αντίκτυπο αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στα επόμενα χρόνια».
«Η Ελλάδα -τονίζει ο κ. Τσούνης- είναι παγκόσμιος ηγέτης όσον αφορά στο ποσοστό της ηλεκτρικής της ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εταιρείες όπως η GE και η 547 Energy έχουν επενδύσει εκατομμύρια σε νέες εξελίξεις. Ο Διεθνής Οργανισμός Χρηματοδότησης της Ανάπτυξης των Ηνωμένων Πολιτειών, ή DFC, τον Νοέμβριο του 2023 δεσμεύτηκε να επενδύσει 125 εκατομμύρια δολάρια στην αποκατάσταση των Ναυπηγείων της Ελευσίνας».
Ο πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει επίσης με έμφαση μια σειρά ελληνικών εταιρειών που έχουν φέρει «καινοτόμα και υψηλής ποιότητας προϊόντα στους Αμερικανούς καταναλωτές».
Ερωτηθείς τέλος, ποια ήταν η πιο ευτυχισμένη του στιγμή ως Πρέσβης στην Αθήνα, ο κ. Τσούνης τονίζει φανερά συγκινημένος: «Η ευκαιρία να υπηρετήσω τις Ηνωμένες Πολιτείες ως Πρέσβης στην Ελλάδα ήταν η μεγαλύτερη τιμή της ζωής μου…Τίποτα δεν συγκρίνεται με έναν απογευματινό περίπατο στον Λυκαβηττό, με τη θάλασσα στο βάθος και όλη την Αθήνα να ξεδιπλώνεται μπροστά σου».
Η συνέντευξη του πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών κ. Τζορτζ Τσούνη στη Ναυτεμπορική και στον Μιχάλη Ψύλο έχει ως εξής:
Κύριε Πρέσβη σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξή σας στη Ναυτεμπορική. Ανακοινώσατε πρόσφατα ότι η θητεία σας ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου. Θα ήθελα λοιπόν να σας ρωτήσω: Τι αποκομίσατε στη διάρκεια της θητείας σας στην Ελλάδα αυτά τα χρόνια;
«Κύριε Ψύλο, η ευκαιρία να υπηρετήσω τις Ηνωμένες Πολιτείες ως Πρέσβης στην Ελληνική Δημοκρατία τα τελευταία δυόμισι χρόνια είναι για μένα τεράστια τιμή. Έχω αποκτήσει μια ακόμη βαθύτερη εκτίμηση για τους στενούς δεσμούς που συνδέουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα και μια νέα αισιοδοξία για το τι επιφυλάσσει το μέλλον αυτής της σχέσης. Επίσης, έχω αποκτήσει νέους φίλους σε αυτή την καταπληκτική χώρα, κάτι που θα φέρω υπερήφανα μαζί μου ακόμη και όταν αποχωρήσω από τον ρόλο του Πρέσβη».
Πώς αντιληφθήκατε τη ζωή στην Ελλάδα αυτά τα χρόνια; Την καθημερινή ζωή των Ελλήνων, την πορεία της οικονομίας, τις επιτυχίες καθώς και τις προκλήσεις;
«Οι δεσμοί ΗΠΑ – Ελλάδας είναι ισχυρότεροι από ποτέ και νιώθω τυχερός που υπηρετώ εδώ ως Πρέσβης σε μια τόσο δυναμική στιγμή στη σχέση μας. Οι δεσμοί μας εκτείνονται στο εμπόριο και τις επενδύσεις, την ενέργεια, την εκπαίδευση και την άμυνα. Συνεργαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος: την οικοδόμηση συμπεριληπτικών οικονομιών, την υπεράσπιση των δημοκρατικών ιδεωδών στην Ουκρανία, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προώθηση των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων. Σε προσωπικό επίπεδο, έχω αγαπήσει την καθημερινή μου ζωή εδώ: τις βόλτες, το φαγητό, την ιστορία και τον πολιτισμό, και το σημαντικότερο: τους ανθρώπους».
Πιο ισχυρές οι σχέσεις κάθε μέρα
Πώς βλέπετε το επίπεδο των σχέσεων ΗΠΑ – Ελλάδας την παρούσα στιγμή;
«Οι σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας γίνονται πιο ισχυρές κάθε μέρα. Η διατλαντική σχέση των δύο κρατών μας, η οποία ενισχύεται, βασίζεται σε δημοκρατικές αξίες και συμφέροντα που μοιραζόμαστε από κοινού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επενδύουν στην επιτυχία της Ελλάδας, και είμαι περήφανος για το έργο που έχουν κάνει οι δύο χώρες μας για να υποστηρίξουν τις οικονομίες μας και να επεκτείνουν τους δεσμούς μεταξύ των λαών μας. Είμαι επίσης υπερήφανος που οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο κορυφαίος εκπαιδευτικός εταίρος της Ελλάδας και που η Ελλάδα συγκαταλέγεται πλέον στους δέκα κορυφαίους προορισμούς για τους Αμερικανούς φοιτητές παγκοσμίως. Έχω εντυπωσιαστεί από την ηγεσία της Ελλάδας τόσο στην περιοχή όσο και στη διεθνή σκηνή, ειδικά στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας, και προσβλέπω στην εξερεύνηση περαιτέρω ευκαιριών σε αυτόν τον τομέα».
Πώς εξελίσσονται οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών;
«Όλος ο κόσμος έχει πλέον αντιληφθεί ότι η οικονομία της Ελλάδας είναι μια ανθεκτική οικονομία που προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για εμπόριο και επενδύσεις. Ήταν σημαντική είδηση όταν η πιστοληπτική αξιολόγηση του κρατικού χρέους της Ελλάδας επέστρεψε σε επενδυτική βαθμίδα, και αυτό προσέλκυσε νέες αμερικανικές και διεθνείς επενδύσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ ήταν η έβδομη μεγαλύτερη πηγή άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα μεταξύ 2013 και 2023. Και οι επενδύσεις των ΗΠΑ θα αναπτυχθούν περαιτέρω: Επενδύσεις στην Ελλάδα από Applied Materials, AWS, Chubb, Deloitte, Digital Realty, Google, J.P. Morgan, Meta, Microsoft, Pfizer και άλλες, προβλέπεται να έχουν οικονομικό αντίκτυπο αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στα επόμενα χρόνια. Τα κέντρα δεδομένων και η ψηφιακή τεχνολογία αποτελούν έναν συναρπαστικό τομέα ανάπτυξης, καθώς όλο και περισσότερες επιχειρήσεις επιλέγουν να επωφεληθούν από τη στρατηγική θέση της Ελλάδας για τη δημιουργία περιφερειακών κόμβων. Με χαρά διαπιστώνω ότι οι αμερικανικές εταιρείες επενδύουν σημαντικά στη δημιουργία κέντρων δεδομένων σε όλη τη χώρα».
Κύριε Πρέσβη, πώς εξελίσσεται η στρατηγική συνεργασία μεταξύ της Lockheed Martin και της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ); Πόσο θα ωφελήσει αυτή η συνεργασία την ελληνική αμυντική βιομηχανία;
«Κύριε Ψύλο, θα ήθελα να εστιάσω στη μεγάλη εικόνα και να μιλήσω για τις συνεργασίες της αμυντικής βιομηχανίας, ευρύτερα. Τον Ιανουάριο, η κυβέρνησή μου δημοσίευσε την πρώτη της Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική, η οποία θα διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο θα εμπλεκόμαστε, θα αναπτύσσουμε και θα επενδύουμε σε αυτόν τον τομέα τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια. Ο στόχος εδώ είναι η καταλυτική αλλαγή γενεών προς ένα πιο ισχυρό, ανθεκτικό και δυναμικό εκσυγχρονισμένο αμυντικό βιομηχανικό οικοσύστημα. Και η συνεργασία μας με την Ελλάδα αποτελεί μέρος αυτού. Η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ ολόκληρης της αμερικανικής κυβέρνησης, της ιδιωτικής βιομηχανίας – και εταιρείες όπως η Lockheed Martin αποτελούν βασικό μέρος αυτού – και των διεθνών συμμάχων και εταίρων, θα διαδραματίζουν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στη συλλογική μας άμυνα, προς όφελος των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας».
Επισκευή πλοίων LNG στα ναυπηγεία Ελευσίνας
Κύριε Πρέσβη, αρκετές αμερικανικές εταιρείες έχουν ξεκινήσει ή πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Πώς βλέπετε την εξέλιξη της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών;
«Με μεγάλη ικανοποίηση είδα την επέκταση της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας σε νέους και συναρπαστικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα συμβάλουν στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα είναι παγκόσμιος ηγέτης όσον αφορά στο ποσοστό της ηλεκτρικής της ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εταιρείες όπως η GE και η 547 Energy έχουν επενδύσει εκατομμύρια σε νέες εξελίξεις. Ο Διεθνής Οργανισμός Χρηματοδότησης της Ανάπτυξης των Ηνωμένων Πολιτειών, ή DFC, τον Νοέμβριο του 2023 δεσμεύτηκε να επενδύσει 125 εκατομμύρια δολάρια στην αποκατάσταση των Ναυπηγείων της Ελευσίνας. Εκτός από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας υψηλού επιπέδου για τους εργαζομένους στην Ελλάδα, η επένδυση αυτή παρέχει ένα μέρος για την επισκευή πλοίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) – ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια της περιφέρειας – και θα υποστηρίξει την πράσινη μετάβαση της Ελλάδας, παρέχοντας τελικά υπηρεσίες συναρμολόγησης ανεμογεννητριών. Αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν ακόμη μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης στον τομέα αυτό και η DFC διερευνά πρόσθετες ευκαιρίες στην Ελλάδα και την περιοχή.
Τον επόμενο Μάιο, η Αθήνα θα φιλοξενήσει μία από τις μεγαλύτερες αμυντικές εκθέσεις στην Ευρώπη, με εκθέτες και συμμετέχοντες από περισσότερες από 100 χώρες. Το περίπτερο των ΗΠΑ διοργανώνεται από το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τις αντιπροσωπείες που θα επισκεφθούν την έκθεση και όσους επιθυμούν να διευρύνουν τις επιχειρηματικές ευκαιρίες σε αυτή την κρίσιμη περιοχή. Η έκθεση DEFEA είναι το ιδανικό φόρουμ για όλους όσοι επιθυμούν να δικτυωθούν και να επιταχύνουν τις ευκαιρίες σύμπραξης στους πιο κρίσιμους τομείς, είτε πρόκειται για την ετοιμότητα σε περίπτωση πυρκαγιών και φυσικών καταστροφών, είτε για την προστασία των εθνικών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Η DEFEA δεν είναι απλώς μια έκθεση για ένστολους, γι’ αυτό ενθαρρύνουμε την ενασχόληση με αυτήν όσο πιο νωρίς γίνεται, καθώς και ευρεία συμμετοχή».
Καινοτόμα προϊόντα από Ελληνικές εταιρείες στις ΗΠΑ
Κύριε Πρέσβη, προβλέπετε αύξηση των επενδύσεων από ελληνικές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες;
«Καθώς η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, πιστεύω ότι όλο και περισσότερες ελληνικές εταιρείες θα επιδιώξουν να επεκταθούν στην αγορά των Η.Π.Α. Βλέπουμε τακτικά ειδήσεις για ελληνικές εταιρείες που φέρνουν τα καινοτόμα και υψηλής ποιότητας προϊόντα τους στους Αμερικανούς καταναλωτές. Η ελληνική SunlightGroup επενδύει 40 εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή ενός υπερσύγχρονου εργοστασίου συναρμολόγησης μπαταριών λιθίου στη Βόρεια Καρολίνα μέσω της Sunlight Batteries USA, ενώ η Hellenic Cables εγκαινίασε πρόσφατα το πρώτο υπεράκτιο αιολικό πάρκο κοινής ωφέλειας των Ηνωμένων Πολιτειών, στη Νέα Υόρκη, τροφοδοτώντας 70.000 σπίτια στο Λονγκ Άιλαντ με καθαρή ενέργεια. Θα ήθελα επίσης να σημειώσω τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν τα αμερικανικά κεφάλαια στη βοήθεια των ελληνικών επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της τελευταίας δεκαετίας».
«Ενθαρρύνουμε την ηρεμία στο Αιγαίο»
Κύριε Τσούνη, έχετε επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη ενίσχυσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πόσο αισιόδοξοι μπορούμε να είμαστε, ωστόσο, όταν η Άγκυρα προβάλλει συνεχώς αβάσιμες αξιώσεις που είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο στην περιοχή;
«Χαιρετίζουμε τις πρόσφατες συναντήσεις μεταξύ των ηγετών και ενθαρρύνουμε τη διατήρηση της ηρεμίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ».
«Το ρωσικό φυσικό αέριο δεν είναι φθηνό»
Ποια είναι η άποψή σας για την πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής «ασπίδας» αεράμυνας τα επόμενα χρόνια; Ανησυχείτε για το ενδεχόμενο επέκτασης του ρωσο-ουκρανικού πολέμου στην Ευρώπη;
«Δεν είναι αρμοδιότητά μου να σχολιάζω τα ευρωπαϊκά αμυντικά σχέδια και θα σας παραπέμψω σε αυτά. Θα σας πω ότι όσον αφορά στον επιθετικό πόλεμο της Μόσχας, στεκόμαστε σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας και του ουκρανικού λαού που αψηφούν την προσπάθεια του Κρεμλίνου να επανασχεδιάσει τα σύνορα της χώρας τους με τη βία. Αγωνίζονται γενναία και ηρωικά, παρόλο που η Ρωσία συνεχίζει να χτυπά βάναυσα νοσοκομεία και υποδομές.
Δυστυχώς, η Μόσχα συνεχίζει επίσης να τροφοδοτεί με τεχνητά φτηνό φυσικό αέριο την ευρωπαϊκή αγορά, υπονομεύοντας τις προσπάθειες που διασφαλίζουν ότι αυτές οι νέες εναλλακτικές διαδρομές παραμένουν εμπορικά βιώσιμες. Πρέπει να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην αλήθεια: Το ρωσικό φυσικό αέριο δεν είναι φθηνό- έχει ένα πολύ υψηλό πολιτικό τίμημα που θέτει σε κίνδυνο τη συλλογική μας ασφάλεια. Πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τις προσπάθειες για τη διαφοροποίηση των διαδρομών φυσικού αερίου στην περιοχή, όπως είναι η πρωτοβουλία για τον Κάθετο Διάδρομο. Τα έργα αυτά -όταν ολοκληρωθούν και αξιοποιηθούν πλήρως- θα παράσχουν, στις χώρες από την Ελλάδα έως την Ουκρανία, μια ασφαλή και οικονομικά προσιτή πηγή ενέργειας που δεν ενέχει τους υψηλούς κινδύνους του ρωσικού φυσικού αερίου».
Κύριε Πρέσβη, παρατήρησα ότι η δεξίωση για την Ημέρα Ανεξαρτησίας φέτος πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής. Τι σας οδήγησε σε αυτήν την αλλαγή χώρου;
«Θα ήθελα να αναδείξω ένα θέμα στο οποίο εστιάσαμε ως θέμα του φετινού εορτασμού της Ημέρας της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ στη Πρεσβεία μας. Είναι το θέμα της προσβασιμότητας και της ένταξης. Παρατηρήσαμε ότι δεν ήταν όλοι οι χώροι της Πρεσβείας μας προσβάσιμοι και ότι μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα για να διασφαλίσουμε ότι δεν αποκλείαμε ακούσια τους επισκέπτες, τους συναδέλφους και τα μέλη της κοινότητάς μας από τους χώρους μας. Μάθαμε πολλά κάνοντας κρίσιμες ερωτήσεις στους εαυτούς μας και αναζητώντας λύσεις που θα ωφελούσαν όλους τους ανθρώπους. Ένα στα πέντε άτομα έχει κάποια αναπηρία — και συχνά βλέπουμε ότι οι γυναίκες δυσανάλογα αναλαμβάνουν τον ρόλο των φροντιστών, περιορίζοντας τη συμμετοχή τους στην αμειβόμενη εργασία. Καμία χώρα δεν μπορεί να αντέξει να αποκλείει πάνω από 20% των ανθρώπων της από την οικονομική και κοινωνική ζωή.
Προχωρώντας περαιτέρω, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ελλάδα είναι η πέμπτη γηραιότερη χώρα στον κόσμο. Καθώς η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις να εξετάσουν πώς μπορούν να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δεξιότητες και τα ταλέντα όλων των ανθρώπων. Αυτό περιλαμβάνει τα άτομα με αναπηρία καθώς και άλλα άτομα που έχουν τεράστια ταλέντα να συνεισφέρουν στην οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, πολλοί από τους οποίους επιθυμούν να αναζητήσουν μια ασφαλή, σταθερή και παραγωγική ζωή εδώ στην Ελλάδα. Έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε σε αυτόν τον τομέα και είμαι χαρούμενος που μπορέσαμε να συνεργαστούμε και να μάθουμε από τους τοπικούς συνεργάτες μας που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, των προσφύγων και άλλων μελών της ποικιλόμορφης κοινότητάς μας».
«Η βόλτα στο Λυκαβηττό»
Κύριε Τσούνη, κλείνοντας αυτή τη συνέντευξη, θα ήθελα να σας ρωτήσω ποια ήταν η πιο ευτυχισμένη σας στιγμή ως Πρέσβης;
Η ευκαιρία να υπηρετήσω τις Ηνωμένες Πολιτείες ως Πρέσβης στην Ελλάδα ήταν η μεγαλύτερη τιμή της ζωής μου. Ρωτήστε οποιονδήποτε και θα σας πει ότι λατρεύω τις συζητήσεις που κάνω με ανθρώπους σε όλη την Ελλάδα, από τις αίθουσες συνεδριάσεων μέχρι τις απλές ταβέρνες· αλλά ίσως οι πιο ευτυχισμένες μου στιγμές ήταν όταν έβγαινα για περπάτημα και απολάμβανα την όμορφη θέα. Τίποτα δεν συγκρίνεται με έναν απογευματινό περίπατο στον Λυκαβηττό, με τη θάλασσα στο βάθος και όλη την Αθήνα να ξεδιπλώνεται μπροστά σου».