«Οι New York Times είναι καθαρή προπαγάνδα» είχε “τιτιβίσει» ο Έλον Μασκ τον περασμένο Μάρτιο, αναφερόμενος όχι τόσο σε άρθρα και αναλύσεις της εφημερίδας όσο στη λίστα που δημοσιεύουν με τα best sellers. To «Troubled», βιβλίο του Rob Henderson για την υποκρισία της αμερικανικής ελίτ είχε εξαιρεθεί από τη σχετική λίστα, αν και είχε πουλήσει 3.765 στην πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του.
Σύμφωνα με δεδομένα της Circana Bookscan, το Troubled είχε υψηλότερες πωλήσεις από τα βιβλία που βρέθηκαν στην 4η και 5η θέση της λίστας εκείνη την εβδομάδα. Πολλοί θεώρησαν την απουσία του ως απόδειξη πολιτικής προκατάληψης. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι New York Times δέχονται τέτοιου είδους κριτική, παρατηρεί ο Economist, θυμίζοντας πως το 1983 ο William Peter, συγγραφέας του Εξορκιστή είχε μηνύσει την εφημερίδα για την απουσία του βιβλίου του Legion από τη λίστα. Και πέρυσι ο James Patterson, που έχει δει σχεδόν 290 φορές το όνομά του στη λίστα, παραπονέθηκε ότι η εφημερίδα την «μαγειρεύει», με αποτέλεσμα το τελευταίο βιβλίο του να μην βρεθεί σε αυτήν.
H «μυστική φόρμουλα»
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει απόλυτη διαφάνεια στο πώς διαμορφώνεται η λίστα. «Σαν την Coca -Cola οι New York Times φυλάνε σαν μυστικό την ακριβή φόρμουλα», σχολιάζει καυστικά ο Economist. Εκτός λίστας έχουν βρεθεί το «A Time for Truth» του Ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή, Τεντ Κρουζ το 2015, και το American Playbook του δεξιών θέσεων ραδιοφωνικού παραγωγού Κλέι Τράβις, το 2023 παρά το γεγονός ότι είχαν να επιδείξουν υψηλότατες πωλήσεις. «Προκαλεί αγανάκτηση, πραγματικά», σχολιάζει στον Economist ο Άρι Φλάισερ, υπεύθυνος επικοινωνίας του Λευκού Οίκου επί διακυβέρνησης Τζορτζ Μπους, που είδε και το δικό του best seller, Suppression, Deception, Snobbery and Bias να βρίσκεται εκτός λίστας το 2022.
Κάποιοι μπορεί να μπουν στον πειρασμό να απορρίψουν τα παράπονα ως αβάσιμα. Ωστόσο, μια μελέτη του The Economist υποδεικνύει ότι οι κατηγορίες για μεροληψία εναντίον συντηρητικών βιβλίων έχουν όντως βάση.
Για να προσδιορίσει εάν αυτοί οι ισχυρισμοί είναι πραγματικότητα ή μύθος, ο Economist συνέλεξε δεδομένα 12 ετών από το Publishers Weekly και προσδιόρισε βιβλία από 12 εκδοτικούς οίκους, που τοποθετούν εαυτόν πολιτικά ως δεξιά του κέντρου. Αυτοί περιλαμβάνουν τον Broadside Books, που ανήκει στον εκδοτικό όμιλο HarperCollins και ειδικεύεται στη «συντηρητική μη μυθοπλασία» και την Regnery Publishing, η οποία αυτοαποκαλείται «ο κορυφαίος εκδότης συντηρητικών βιβλίων στην Αμερική».
Η αναζήτησή μας σε βιβλία που κυκλοφόρησαν μεταξύ Ιουνίου 2012 και Ιουνίου 2024 απέδωσε 250 τίτλους, από τους συνολικά 4.169 που ανέβηκαν στη λίστα των 25 κορυφαίων μη μυθιστορημάτων του Publishers Weekly σε τουλάχιστον μία εβδομάδα. Στη συνέχεια, ο Economist δημιούργησε ένα στατιστικό μοντέλο για να προβλέψει εάν τα βιβλία θα εμφανίζονταν στις εβδομαδιαίες ταξινομήσεις των New York Times “hardcover non-fiction” και “advice, how-to and Miscellaneous”, προκειμένου να προσδιορίσει εάν βιβλία από συντηρητικούς εκδότες περιλαμβάνονται σε αυτές τις λίστες περισσότερο ή λιγότερο συχνά από ό,τι υποδηλώνουν τα στοιχεία των πωλήσεών τους.
Τι βρήκε η έρευνα του Economist
Ο Economist υπολόγισε λοιπόν ότι, κατά μέσο όρο, βιβλία συντηρητικών εκδοτών έχουν 7 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες πιθανότητες να μπουν στις εβδομαδιαίες λίστες μπεστ σέλερ των New York Times σε σχέση με βιβλία άλλων εκδοτών με παρόμοια ποσοστά πωλήσεων. Αυτή η διαφορά δεν τείνει να επηρεάσει τα κορυφαία συντηρητικά μπεστ σέλερ. Για παράδειγμα, τα τελευταία 12 χρόνια, ο Bill O’Reilly, πρώην παρουσιαστής του Fox News, μπήκε στη λίστα ως συγγραφέας ή συν-συγγραφέας με 17 τίτλους, περισσότερους από οποιονδήποτε άλλον οποιασδήποτε πολιτικής πεποίθησης. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο ενίοτε συν-συγγραφέας του κ. O’Reilly, Martin Dugard, και στην τρίτη ο Glenn Beck, ένας συντηρητικός ραδιοφωνικός παρουσιαστής.
Αντίθετα, η προκατάληψη συγκεντρώνεται στις χαμηλότερες βαθμίδες της λίστας. Μεταξύ των τίτλων που πωλούν λιγότερα από 5.000 αντίτυπα την εβδομάδα, τα βιβλία δεξιών θέσεων έχουν πολύ χειρότερες πιθανότητες να μπουν στη λίστα από εκείνα άλλων πολιτικών πεποιθήσεων με αντίστοιχες πωλήσεις. Εκείνα που βρίσκονται στην τελευταία δεκάδα των 25 θέσεων στη λίστα βιβλίων μη μυθοπλασίας με τις καλύτερες πωλήσεις του Publishers Weekly σε μια δεδομένη εβδομάδα έχουν 22 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες πιθανότητες να μπουν στη λίστα των New York Times.
Τα συντηρητικά βιβλία που γίνονται μπεστ σέλερ των New York Times κατατάσσονται 2,3 βαθμίδες χαμηλότερα στη λίστα, κατά μέσο όρο, από εκείνα που εκδίδονται από άλλους τύπους με παρόμοιες πωλήσεις, αν και το αποτέλεσμα διαφέρει ανάλογα με τον εκδότη.
Η απάντηση των NYT
Οι New York Times δεν αμφισβήτησαν ούτε επιβεβαίωσαν την ανάλυση του Economist, αλλά απάντησαν ότι: «Οι πολιτικές απόψεις των συγγραφέων ή των εκδοτών τους δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την κατάταξή μας και δεν αποτελούν παράγοντα για τον τρόπο κατάταξης των βιβλίων στις λίστες». Πρόσθεσαν δε ότι, «Υπάρχει ένας αριθμός οργανισμών με λίστες μπεστ σέλερ, ο καθένας με διαφορετικές μεθοδολογίες, επομένως είναι φυσιολογικό να βλέπουμε διαφορετικές κατατάξεις».