Με χαμηλά ποσοστά ψηφίζονται οι νόμοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα αντισυστημικά κόμματα στην ελληνική Βουλή, σύμφωνα με το κείμενο πολιτικής «Τα αντί-ευρωπαϊκά κόμματα στην Βουλή» που δημοσιεύει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών. Στη μελέτη αναλύεται ο βαθμός που κάθε κόμμα της αντιπολίτευσης υπερψηφίζει ή καταψηφίζει τους νόμους που περιέχουν κυρώσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Όπως τονίζεται από το ΚΕΦΙΜ, ένα μεγάλο μέρος των νόμων που ψηφίζονται στο ελληνικό κοινοβούλιο αφορά νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εισάγεται στο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο και ισχύει ως νόμος του κράτους. Η εκάστοτε κυβέρνηση έχει τόσο τη νομοθετική πρωτοβουλία όσο και την υποχρέωση να φέρνει προς κύρωση στη Βουλή τη νομοθεσία της Ε.Ε., ωστόσο η υπερψήφιση ή καταψήφιση των ρυθμίσεων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποτελεί ένδειξη της στάσης τους απέναντι στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μελέτη του Κέντρου παρουσιάζει τον βαθμό που το εκάστοτε κόμμα της αντιπολίτευσης υπερψήφισε ή καταψήφισε την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, αποκαλύπτοντας τη στάση των κομμάτων υπέρ ή κατά των πολιτικών της Ε.Ε.
Η υπερψήφιση των νόμων της Ε.Ε. από τα ελληνικά κόμματα της αντιπολίτευσης
Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της ανάλυσης, από το 2004 έως το 2023, από τα 15 κόμματα που έχουν βρεθεί στην αντιπολίτευση, τη μεγαλύτερη νομοθετική συναίνεση στα νομοσχέδια της Ε.Ε. σημείωσε το Ποτάμι υπερψηφίζοντας το 87%, ενώ ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ με 75,9%, η ΝΔ με 74,4% και το ΛΑΟΣ με 66,7%.
Αντίθετα, τη μικρότερη νομοθετική συναίνεση στα νομοσχέδια της Ε.Ε. σημείωσε το ΚΚΕ με 2%, ενώ ακολουθούν η Χ.Α. με 6%, το ΜέΡΑ25 με 10,5% και η Ελληνική Λύση με 11,1%.
Όσον αφορά τη νομοθετική στάση των κομμάτων στα νομοσχέδια της Ε.Ε. σε σύγκριση με τη στάση τους στο σύνολο των νομοσχεδίων, το ποσοστό στο οποίο το Ποτάμι υπερψήφισε τα νομοσχέδια της Ε.Ε. είναι κατά 14 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερο απ’ ό,τι στο σύνολο των νομοσχεδίων, ενώ ακολουθούν το ΛΑΟΣ, το ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. και η Ένωση Κεντρώων. Το ποσοστό στο οποίο η ΔΗΜΑΡ υπερψήφισε τα νομοσχέδια της Ε.Ε. είναι 19 ποσοστιαίες μονάδες μικρότερο απ’ ό,τι στο σύνολο των νομοσχεδίων, ενώ ακολουθούν οι Σπαρτιάτες, η Πλεύση Ελευθερίας και οι ΑΝΕΛ.
Τα αντισυστημικά κόμματα παρουσιάζουν χαμηλή συναίνεση στα νομοσχέδια της Ε.Ε..
Βάσει της μελέτης, τα κόμματα που χαρακτηρίζονται στην επιστημονική βιβλιογραφία ως αντισυστημικά (λαϊκιστικά, αντι-φιλελεύθερα, ευρωσκεπτικιστικά) σημειώνουν σημαντικά χαμηλότερη νομοθετική συναίνεση στο σύνολο των νομοσχεδίων σε σύγκριση με τα υπόλοιπα κόμματα, και επιπλέον σημειώνουν ακόμα χαμηλότερη νομοθετική συναίνεση στα νομοσχέδια της Ε.Ε..
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης, σύμφωνα με το ΚΕΦΙΜ, δείχνουν να ευθυγραμμίζονται με τη διεθνή έρευνα, καταδεικνύοντας ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης με αντισυστημικά χαρακτηριστικά τείνουν να συμμετέχουν λιγότερο στην εφαρμοσμένη πολιτική (policy making), προτιμώντας να έχουν μία πιο συγκρουσιακή στάση απέναντι στην κυβέρνηση και να χρησιμοποιούν εναλλακτικά μέσα ελέγχου της κυβέρνησης (όπως οι κοινοβουλευτικές ερωτήσεις). Πιο συγκεκριμένα, ως προς την Ε.Ε. τα δεδομένα δείχνουν πως τα αποκαλούμενα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα συναινούν λιγότερο στην πολιτική που εφαρμόζεται και ψηφίζεται από τα κράτη-μέλη, ενώ γενικότερα τα αντισυστημικά κόμματα συναινούν σε μικρότερο βαθμό. Αυτή η στρατηγική της αντιπολίτευσης είναι πιο διαδεδομένη σε κοινοβουλευτικά συστήματα όπου υπάρχουν περιορισμοί στην δυνατότητα της αντιπολίτευσης να επηρεάσει τη νομοθετική διαδικασία, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα όπου η νομοθετική εξουσία ελέγχεται σχεδόν πλήρως από την εκτελεστική
