Σε φάση νέας αναζωπύρωσης μπαίνουν οι σχέσεις Αθήνας – Σκοπίων μετά την εμπρηστική κίνηση της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας με το «καλημέρα» της ανάληψης των καθηκόντων της. Αγνοώντας το επίσημο κείμενο του όρκου της και παραβιάζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα παρέκαμψε το συνταγματικό όνομα της χώρας, και την αποκάλεσε «’Μακεδονία’», επιβεβαιώνοντας τις ανησυχίες που είχε εγείρει η επικράτηση του εθνικιστικού VMRP DPNME στη γειτονική χώρα.
Η ίδια άλλωστε είχε δώσει σχετικά δείγματα γραφής διαμηνύοντας πριν από την εκλογή της πως θα σεβαστεί τον προσδιορισμό «Βόρεια», αλλά δεν θα τον χρησιμοποιεί. Στο προεκλογικό πρόγραμμά της μάλιστα ανέφερε πως το θέμα με τη Συμφωνία των Πρεσπών, από νομικής και πολιτικής πτυχής, είναι “ανοιχτό”.
Παρά την ομοβροντία αντιδράσεων για τα όσα συνέβησαν στην ορκωμοσία της, η Σιλιάνοφσκα εμφανίστηκε μάλιστα αμετακίνητη, επιμένοντας να αποκαλεί τη χώρα της ως «’Μακεδονία’». «Η πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί την ονομασία “Μακεδονία” στις δημόσιες εμφανίσεις της, ως πράξη ατομικού δικαιώματος αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, σεβόμενη τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές» αναφέρεται σε ανακοίνωσή της.
Στο ίδιο ανακοινωθέν από το γραφείο της προστίθεται πως η πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας θα τηρήσει τη χρήση της επίσημης συνταγματικής ονομασίας.
Νωρίτερα χρησιμοποίησε το όνομα «’Μακεδονία’» και σε ανάρτησή της με την οποία ευχαρίστησε την πρεσβεία της Σουηδίας, που την συνεχάρη για την εκλογή της.
https://twitter.com/gogamkd/status/1789661492595327025
Η προκλητική στάση της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Αθήνας, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, λίγο πριν την αναχώρησή του σήμερα για την Άγκυρα να στέλνει αυστηρό μήνυμα προς τα Σκόπια.
«Η προκλητική επιλογή της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας να παραβεί το επίσημο κείμενο του όρκου της και να αποκαλέσει τη χώρα της με διαφορετικό όνομα αποτελεί πρωτοβουλία παράνομη και ανεπίτρεπτη» έγραψε σε ανάρτησή του, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι «δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα». Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «πράξη, η οποία παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών και το ίδιο το Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας» και παραπέμποντας στις σχετικές αντιδράσεις της ευρωπαϊκής ηγεσίας τόνισε πως η κίνηαη αυτή «ναρκοθετεί και το μέλλον της» χώρας.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι «ως αντιπολίτευση, η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε τη Συμφωνία του 2019, προειδοποιώντας, μάλιστα, τότε, για τα προβλήματα που θα δημιουργούσαν οι αστοχίες της». «Ως κυβέρνηση, ωστόσο, σεβαστήκαμε την ελληνική υπογραφή σε μία διεθνή συνθήκη, δεσμευτική για τη χώρα. Δυστυχώς, η πρόσφατη εξέλιξη δικαιώνει τη σταθερά επιφυλακτική θέση μας» πρόσθεσε.
Κάλεσε δε την νέα πρόεδρο της χώρας «να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της», επαναλβάνοντας ότι «κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων» και «από την αποφυγή προκλήσεων».
Αντιδράσεις και εντός Βόρειας Μακεδονίας – «Άδειασμα» από το ΥΠΕΞ της χώρας
Η εξέλιξη πυροδότησε αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Βόρειας Μακεδονίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία «επιβεβαιώνει τη σταθερή αποφασιστικότητα της χώρας για την «απερίφραστη τήρηση των συνταγματικών διατάξεων», των διεθνών υποχρεώσεών της και της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Επισημαίνοντας όλα τα οφέλη που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια μέσα από το υψηλό επίπεδο πολιτικού διαλόγου που έχουν αναπτύξει η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία, το ΥΠΕΞ της γειτονικής χώρας καλεί σε εγρήγορση όλους τους πολιτικούς και κρατικούς παράγοντες, υπογραμμίζοντας πως η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αποτελεί εγγυητή της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητάς της.
Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας έθεσε θέμα εγκυρότητας της ορκωμοσίας της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, ζητώντας επανάληψη της διαδικασίας.
Στ. Κασσελάκης: Έπαιξαν στα ζάρια ένα εθνικό θέμα
Το ζήτημα όμως έχει επαναφέρει τη Συμφωνία των Πρεσπών και στην πρώτη γραμμή της εγχώριας πολιτικής αντιπαράθεσης. Με ανάρτησή του στα social media ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Στέφανος Κασσελάκης, εξαπέλυσε επίθεση στην κυβέρνηση, παραθέτοντας παλαιότερες δηλώσεις του Αδ. Γεωργιάδη.
https://twitter.com/skasselakis/status/1789901001899577598
«Με αυτήν τη φρασεολογία, με αυτήν την πολιτική απάτη, έπαιξαν στα ζάρια ένα εθνικό θέμα για μερικές χιλιάδες ακροδεξιές ψήφους. Εύχονταν να βγει το VMRO. Καλλιέργησαν ελπίδες στους εθνικιστές της άλλης πλευράς ότι θα ακυρώσουν μαζί τη Συμφωνία των Πρεσπών. Βγήκε λοιπόν. Τώρα το παρακαλούν να τηρήσει τη συμφωνία. Τώρα ικετεύουν. Ας αναλογιστεί ο δημοκρατικός κόσμος τι πληγές μπορεί να ανοίξει το μίσος, η προπαγάνδα και ο αμοραλισμός, όταν του δώσεις 41%» ανέφερε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Αλλά και η εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, Βούλα Κεχαγιά κάλεσε την κυβέρνηση να απαντήσει γιατί στα 5 χρόνια της διακυβέρνησής της δεν έφερε προς κύρωση στη Βουλή τα τρία Μνημόνια Συνεργασίας, ούτως ώστε να «δέσει» καλύτερα η Συμφωνία των Πρεσπών, προαναγγέλλοντας σχετική πρωτοβουλίας από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ.
Πρωτοβουλία ΣΥΡΙΖΑ για να έρθουν προς κύρωση στη Βουλή τα Πρωτόκολλα Συνεργασίας
«Ως ΣΥΡΙΖΑ θα πάρουμε πρωτοβουλίες και θα φέρουμε προς κύρωση στη Βουλή τα τρία Πρωτόκολλα Συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, σε άμεσο χρόνο. Και πρέπει να δούμε τι θα κάνει η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη η οποία συνεχώς διαβεβαιώνει ότι θα έρθουν προς κύρωση τα Μνημόνια αλλά δεν το πράττει» τόνισε.
ΣΥΡΙΖΑ: Ζητά «ξεπάγωμα» των μνημονίων συνεργασίας για τις Πρέσπες
Κυβέρνηση: «Εμείς δεν κάνουμε κωλοτούμπες – Ήταν μια προβληματική Συμφωνία, δεν είπαμε ότι θα την ακυρώσουμε»
Αποκρούοντας την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έκανε λόγο για «αξιοπερίεργη σπουδή του ΣΥΡΙΖΑ» σε ό,τι αφορά την κύρωση των μνημονίων με τη Βόρεια Μακεδονία, μετά τις δηλώσεις Σιλιάνοφκα, τις οποίες χαρακτήρισε «απαράδεκτη επιλογή». «Αυτό που σκέφτηκαν είναι να επαναφέρουν τα μνημόνια. Και ρωτάμε: Μήπως είναι καλύτερο τελικά δεν έχουν ψηφιστεί μετά τις εξελίξεις;» διερωτήθηκε κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
Ο κ. Μαρινάκης ανέφερε ότι «περιμένουμε από την άλλη πλευρά να τηρήσει τα συμφωνηθέντα». «Εμείς δεν κάνουμε κωλοτούμπες, θεωρούμε ότι ήταν μια προβληματική Συμφωνία. Δεν κοροϊδέψαμε τους πολίτες, δεν είπαμε ότι θα ακυρώσουμε τη Συμφωνία. Από την άλλη πλευρά, είναι αξιοπερίεργη η σπουδή της αντιπολίτευσης να φέρει τρέχοντας τα μνημόνια. Αυτό προέχει για την Ελλάδα, βλέποντας αυτή τη στάση από την άλλη πλευρά;» συμπλήρωσε και πρόσθεσε ότι μέχρι τώρα η ιστορία δεν έχει δικαιώσει τους Αλ. Τσίπρα και Ν. Κοτζιά.
Κομισιόν για Σιλιάνοφσκα: Πολύ ατυχές γεγονός
Για «πολύ ατυχές γεγονός» έκανε λόγο ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Πίτερ Στάνο, σε συνέχεια και των χθεσινών αντιδράσεων από την ευρωπαϊκή ηγεσία.
Ο κ. Στάνο εξήγησε ότι αυτό που αναμένει η Ε.Ε. από τη Βόρεια Μακεδονία προς την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση, αναφέρεται ξεκάθαρα στην τελευταία έκθεση προόδου το περασμένο φθινόπωρο. Όπως είπε, στην έκθεση αυτή επισημαίνεται ότι «οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες πρέπει να εφαρμόζονται καλή τη πίστει από όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας». Σε αυτές τις συμφωνίες περιλαμβάνεται και η Συνθήκη φιλίας, καλής γειτονίας και καλής συνεργασίας με τη Βουλγαρία, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοκόλλων της.
Πρόσθεσε δε πως οι νεοεκλεγμένες Αρχές της Βόρειας Μακεδονίας «έχουν τώρα την ευκαιρία να πείσουν όλους στην Ε.Ε. ότι είναι αφοσιωμένες στο ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας τους και ότι θα κάνουν ό,τι μπορούν για να προχωρήσουν στην επιτυχημένη ενταξιακή της πορεία».
naftemporiki.gr