«Η Ναυτεμπορική αποτυπώνει στο σώμα της τα 100 από τα συνολικά 200 χρόνια του βίου του νέου ελληνικού κράτους» τόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης και καθηγητής στο ΑΠΘ, Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στην επετειακή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης για τα 100 χρόνια της «Ν».
«Η Ναυτεμπορική, που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από ακριβώς 100 χρόνια στον Πειραιά, είναι μία από τις πιο έγκυρες μαρτυρίες της σύγχρονης ελληνικής οικονομικής και πολιτικής ιστορίας» υπογράμμισε ο κ. Βενιζέλος, κάνοντας αναδρομή στα γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα κατά την εποχή της ίδρυσης της ιστορικής εφημερίδας.
«Όταν ιδρύεται η Ναυτεμπορική από τους αδερφούς Αθανασιάδη ήμασταν λίγα χρόνια μετά τη μικρασιατική καταστροφή, λίγα χρόνια μετά τη συνθήκη της Λωζάνης και λίγες ημέρες μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας και την επίσημη κατάργηση της βασιλείας. Τα πρώτα χρόνια της ζωής της ‘Ν’ ταυτίζονται με μία μεγάλη ιστορική και εθνική περιπέτεια. Ξεκινούν με μία καταστροφή, με μία πολεμική ήττα που είναι η μικρασιατική και καταλήγουν το 1974 με ένα άλλο μεγάλο και διαρκές εθνικό τραύμα, που είναι η εθνική ήττα στην Κύπρο, η εισβολή, η συνεχιζόμενη κατοχή, που αποτέλεσε όμως το θεμέλιο της δεύτερης 50ετίας της χώρας και της Ναυτεμπορικής» συνέχισε.
Αν η πρώτη 50ετία είναι γεμάτη από κρίσεις και πολέμους, η δεύτερη, όπως παρατήρησε ο κ. Βενιζέλος, είναι μία ειρηνική 50ετία, της οποίας γιορτάζουμε φέτος την μεγάλη επέτειο των 50 ετών. «Αυτά τα δεύτερα 50 χρόνια βεβαίως είναι ειρηνικά και αυτό μας επιτρέπει να θέσουμε με απτό τρόπο το ερώτημα. Ποια είναι η συνολική αξιολόγηση των 100 ετών που κατέγραψε η Ναυτεμπορική; Ποιοι παράγοντες επικαθόρισαν την καμπύλη της ελληνικής οικονομίας; Η ελληνική πρωτοβουλία, το επιχειρείν, που είναι η καρδιά της οικονομίας; Ή μήπως ο τρόπος με τον οποίο συγκροτείται και λειτουργεί το κράτος, η κρατούσα αντίληψη για τον οικονομικό ρόλο του κράτους, οι εθνικές περιπέτειες, οι πολιτικές συγκρούσεις, η λειτουργία του πολιτικού συστήματος, η ποιότητα της δημόσιας διοίκησης και της Δικαιοσύνης και κυρίως οι μεγάλες διεθνείς εξελίξεις» διερωτήθηκε.
«Η πολιτική είναι αυτή που επικαθορίζει την οικονομία»
«Νομίζω ότι η απάντηση είναι καθαρή: Η πολιτική είναι αυτή που προτάσσεται και είναι αυτή που επικαθορίζει την οικονομία. Στο ερώτημα αν προηγείται η πολιτική ή η οικονομία, η ακριβής απάντηση είναι ότι προηγείται η ιστορία, όπως την προσλαμβάνει στη μνήμη της και στη συλλογική της συνείδηση η κοινωνία» επισήμανε ο κ. Βενιζέλος.
Από την κοινοτοπία του κακού, στην αλληλουχία των κρίσεων
Τόνισε ακόμη πως «τα πολιτικά συμφραζόμενα που καθόρισαν τις εξελίξεις στα χρόνια που πέρασαν» είναι βέβαιο ότι θα καθορίσουν τις εξελίξεις και στο μέλλον «γιατί αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο, να δούμε τι είναι αυτό που θα καθορίσει το μέλλον». «Προφανώς θα ξεκινήσουμε από τα διεθνή συμφραζόμενα (…) Αυτό από το οποίο ξεκινάμε είναι αυτό που αντικαθιστά τη λεγόμενη ‘κοινοτοπία του κακού’ που κυριάρχησε στον ευρωπαϊκό μεσοπόλεμο με τον φασισμό και τον ναζισμό. Τώρα δεν έχουμε την ‘κοινοτοπία του κακού’, αλλά την κοινοτοπία της κρίσης και μάλιστα της αλληλουχίας των κρίσεων, μίας πολύ-κρίσης, μίας μόνιμης κρίσης. Αυτό μας εξοικειώνει διεθνώς και στην Ελλάδα με τον κίνδυνο και η εξοικείωση με τον κίνδυνο υποβαθμίζει τον κίνδυνο. Αυτός είναι ίσως και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε. Ο τρόπος με τον οποίο προσλαμβάνουμε τον βαθμό κινδύνου» προειδοποίησε ο κ. Βενιζέλος, σημειώνοντας πως όλα τα παραπάνω καταγράφονται «μέσα σε ένα σύστημα που ρευστοποιείται πραγματικά».
«Το φαινόμενο του πολέμου είναι παρόν και αυτό προσδιορίζει τα πάντα»
«Ο κόσμος έχει πάψει προ πολλού να είναι μονο-πολικός. Το φαινόμενο του πολέμου είναι παρόν και αυτό προσδιορίζει τα πάντα και πολιτικά και οικονομικά» τόνισε ο κ. Βενιζέλος.
«Η πυρηνική απειλή είναι παρούσα»
Επισήμανε επίσης πως «η πυρηνική απειλή είναι παρούσα και αυτό για την Ευρώπη είναι ένα κολοσσιαίο ζήτημα γιατί δεν έχει τη δυνατότητα από πλευράς εξοπλισμών να αναπτύξει τη δική της αντιπυραυλική ασπίδα». «Για την Ευρώπη και για εμάς το μείζον είναι το ζήτημα της ασφάλειας που συμπαρασύρει και το πρόβλημα της δημοκρατίας και το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας και το πρόβλημα της ανάπτυξης. Το ζήτημα είναι ότι τώρα που τα πάντα εξαρτώνται από ένα ανώτερο επίπεδο, πολιτικό, διεθνοπολιτικό και εκεί μέσα κρίνονται οι οικονομικοί συσχετισμοί και οι οικονομικές δυνατότητές μας οι ταυτοτικές και στρατηγικές μας επιλογές δεν δίνουν επαρκή απάντηση στις προκλήσεις».
«Δεν αρκεί να λέμε ότι η Ελλάδα είναι μία δυτική χώρα»
«Δεν αρκεί να λέμε ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα δυτική, ότι είναι μία χώρα ευρωπαϊκή και νατοϊκή, μία χώρα που επενδύει στην ελληνοαμερικανική εταιρική σχέση και συνεργασία. Αυτά δεν μας δίνουν μία πλήρη απάντηση» υπογράμμισε, σημειώνοντας για παράδειγμα πως «η ελληνοαμερικανκή εταιρική σχέση δεν καλύπτει το κενό θωράκισης που αφήνει η Ευρώπη ή – αν το καλύπτει – είναι πιθανόν να το διαπιστώσουμε εκ των υστέρων».
Παράμετρος θεσμικής ισχύος η δημοσιονομική ασφάλεια
Όπως ανέφερε, οι προϋποθέσεις της εθνικής ισχύος είναι πολλές και πρωτίστως είναι πολιτικές, θεσμικές και οικονομικές. «Παράμετρος θεσμικής ισχύος είναι – όχι ό,τι μπορούμε να φανταστούμε από τους όρους – κάτι που αφορά τις Ένοπλες Δυνάμεις, την εξωτερική πολιτική, αλλά η δημοσιονομική ασφάλεια, η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Η πορεία της οικονομίας εξαρτάται όχι μόνο από την πολιτική και εν τέλει από την ιστορία, αλλά και από την αντοχή της κοινωνίας και την ποιότητα της Δημοκρατίας» επισήμανε.
«Καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο εθνικά αφηγήματα»
Τόνισε στη συνέχεια πως «καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο εθνικά αφηγήματα: ένα αφήγημα αισιόδοξο αυτοματισμού που αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως όαση ευρωπαϊκή και διεθνή. Αυτό εμπεριέχει στοιχεία επανάπαυσης, αυταρέσκειας και ολιγάρκειας, είναι ένα αφήγημα ανιστόρητο» συμπλήρωσε. Το δεύτερο αφήγημα, όπως είπε, «είναι ένα αφήγημα επίγνωσης των προβλημάτων και του κινδύνου της παλινδρόμησης χωρίς να χάνουμε την πίστη στις δυνατότητές μας».
Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Βενιζέλος παρατήρησε πως «η Ναυτεμπορική έχει τίτλους ιστορικούς που της επιτρέπουν να διεκδικήσει τον ρόλο αυτού που αναζητεί, αναδεικνύει και καταγράφει αυτούς που προτείνουν αφηγήσεις και σχέδια και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, πολιτικές και επιχειρηματικές, οι οποίες διαμορφώνουν το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας». «Τα 100 χρόνια που πέρασαν είναι ο τίτλος που νομιμοποιεί την Ναυτεμπορική να παίξει έναν ακόμη σημαντικότερο ρόλο στο μέλλον, στα επόμενα 100 χρόνια» κατέληξε.
