Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών» με το οποίο καθιερώνεται για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας η επιστολική ψήφος ως μέσο διευκόλυνσης της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος για τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα.
Πρόκειται για το τέταρτο κατά σειρά νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών στην τρέχουσα κυβερνητική θητεία.
Το νομοσχέδιο κινείται σε τέσσερις άξονες:
- εκλογή ευρωβουλευτών
- επιστολική ψήφος – διευκόλυνση ψήφου εκλογέων
- εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων
- διευκόλυνση πρόσβασης ατόμων με αναπηρία στον προεκλογικό διάλογο.
Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εκσυγχρονίζεται ο τρόπος εκλογής των ευρωβουλευτών και εναρμονίζεται με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τις εθνικές εκλογές, εισάγεται μια καινοτόμα διαδικασία εκκαθάρισης των εκλογικών καταλόγων και λαμβάνονται μέτρα για τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος με φυσική παρουσία των ατόμων με αναπηρία και τη διευκόλυνση πρόσβασής τους στον προεκλογικό διάλογο.
Κυρίως, καθιερώνεται για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας η δυνατότητα επιστολικής ψήφου για όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Για τους εντός επικρατείας ψηφοφόρους, συνιστά ένα μέσο διευκόλυνσης διαφόρων κατηγοριών ψηφοφόρων που μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος (π.χ. ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία, φοιτητές, εργαζόμενοι την ημέρα των εκλογών). Οι εκλογείς που βρίσκονται εκτός επικρατείας θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα αποκλειστικά με επιστολική ψήφο στις προσεχείς Ευρωεκλογές.
Οι προωθούμενες διατάξεις παρέμειναν στη διαβούλευση για δύο εβδομάδες και τα σχόλια που διατυπώθηκαν ελήφθησαν υπόψη για την τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου. Ενδεικτικά, ενσωματώθηκε πρόβλεψη για τη μετάδοση των προεκλογικών μηνυμάτων και με υπότιτλους, κατόπιν πρότασης της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ). Κατόπιν άλλης πρότασης, ενσωματώθηκε πρόβλεψη η ταυτοπροσωπία για τη συμπλήρωση του ψηφοδελτίου να πραγματοποιείται είτε μέσω gov.gr είτε με την αποστολή αποδεικτικού ταυτότητας όπως επίσης η απαγόρευση η αποστολή του φακέλου επιστροφής να γίνει από τρίτο πρόσωπο (εκτός από την περίπτωση ρητής εξουσιοδότησης).
Η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, δήλωσε σχετικά: «Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου συνιστά μια μεταρρύθμιση ιστορικής και εθνικής σημασίας. Μετά την άρση όλων των νομικών περιορισμών για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος Ελλήνων από το εξωτερικό, τώρα καταργούμε και όλα τα πρακτικά εμπόδια για την άσκηση του δικαιώματος ψήφου τόσο για εκείνους που βρίσκονται εντός όσο και εκτός επικράτειας. Στις Ευρωεκλογές του 2024, πενήντα χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, δεν θα υπάρχει πλέον κανένα εμπόδιο – νομικό ή πραγματικό – για τη συμμετοχή όλων, σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην εκλογική διαδικασία. Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου είναι μια κορυφαίας σημασίας μεταρρύθμιση η οποία βαθαίνει τη Δημοκρατία».
Με τη σειρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, σημείωσε: «Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου αποτελεί μία ιστορική τομή, μία ριζοσπαστική προοδευτική μεταρρύθμιση, με στόχο την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας. Με τον τρόπο αυτό η Πολιτεία εξαντλεί τα θεσμικά μέτρα, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή των πολιτών στις προσεχείς Ευρωεκλογές».
