Σε ένα πρωτοφανές διπλωματικό φάουλ και σε μια κίνηση πολιτικής απρέπειας προχώρησε χθες η βρετανική κυβέρνηση, που ακύρωσε την προγραμματισμένη συνάντηση του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Η ακύρωση έγινε λίγες ώρες πριν το προγραμματισμένο τετ α τετ και μάλιστα ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντούσε τον αρχηγό των Εργατικών της Βρετανίας Κιθ Στάρμερ.
Η αφορμή για την απροσδόκητη αυτή εξέλιξη σύμφωνα με πληροφορίες από την βρετανική πλευρά φαίνεται πως ήταν η ενόχληση στην Ντάουνινκγκ Στριτ για τις αναφορές του πρωθυπουργού στα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Οι βρετανικές εκλογές
Η αιτία όμως μπορεί να είναι πιο συνθέτη, καθώς το 2024 είναι εκλογική χρονιά για την Βρετανία και το Κόμμα των Εργατικών προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 20 μονάδες διαφορά. Μέσα λοιπόν στο δυσμενές για αυτούς σκηνικό οι Συντηρητικοί δεν θέλουν να μπουν σε συζητήσεις για δύσκολα για τη χώρα τους θέματα όπως είναι τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Έτσι χθες το απόγευμα ο Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα ενημέρωσε τη διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Άννα-Μαρία-Ελένη Μπούρα ότι ο Ρίσι Σούνακ έλαβε την απόφαση να μην πραγματοποιηθεί η συνάντηση. Η βρετανική πλευρά επικαλέστηκε αλλαγή προγράμματος του κ. Σούνακ και πρότεινε να συναντηθεί ο κ. Μητσοτάκης με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας Όλιβερ Ντάουντεν, πρόταση που όπως ήταν φυσικό απέρριψε η ελληνική πλευρά.
Όπως ήταν αναμενόμενο στο Μέγαρο Μαξίμου ενοχλήθηκαν σφόδρα από την πρωτοφανή συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού. Αυτό πάντως που καθίσταται σαφές είναι πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την προσπάθεια για τα Γλυπτά του Παρθενώνα αφού η χώρα έχει το δίκαιο με το μέρος της.
Η .. Μόνα Λίζα
Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μεταβεί από την Κυριακή στο Λονδίνο για μπαράζ συναντήσεων, με το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα να είναι ψηλά στην ατζέντα. Μάλιστα στην εκπομπή του BBC “Sunday with Laura Kuenssberg” είχε επισημάνει πως «θεωρούμε ότι τα γλυπτά αυτά ανήκουν στην Ελλάδα και ότι ουσιαστικά εκλάπησαν, άρα αυτό δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα ζήτημα ιδιοκτησίας, το ζήτημα είναι η επανένωσή τους». Έθεσε μάλιστα ένα χαρακτηριστικό ερώτημα «που μπορείτε να εκτιμήσετε καλύτερα αυτό που είναι ουσιαστικά ένα μνημείο; Είναι σαν να σας έλεγα να κόψετε τη Μόνα Λίζα στη μέση και θα έχετε τη μισή στο Λούβρο και τη μισή στο Βρετανικό Μουσείο. Πιστεύετε ότι οι τηλεθεατές σας θα εκτιμούσαν την ομορφιά του πίνακα με τέτοιο τρόπο;».
Οι αναφορές αυτές – και ιδιαίτερα το σκέλος με τη Μόνα Λίζα – φαίνεται πως προκάλεσαν την ενόχληση του Ρίσι Σούνακ και τελικά χθες το απόγευμα έσκασε σαν βόμβα η είδηση της ακύρωσης της συνάντησης . Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πάντως πως όσα αναφέρθηκαν από τον πρωθυπουργό δεν ήταν διαφορετικά από όσα έχει πει μέχρι τώρα και αποτελούν πάγιες ελληνικές θεσεις. Άλλωστε το ζήτημα δεν αφορά τη βρετανική κυβέρνηση, αλλά το βρετανικό μουσείο με το οποίο όπως υπογραμμίζεται από την ελληνική πλευρά γίνονται συζητήσεις και θα συνεχίσουν να γίνονται.
Η δήλωση του πρωθυπουργού
Μετά την ακύρωση της συνάντησης ο πρωθυπουργός σε δήλωση του εξέφρασε την ενόχλησή του. «Ελλάδα και Βρετανία ενώνονται από παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων είναι εξαιρετικά ευρύ» σημείωσε και προσέθεσε «οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ήλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον Βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, Κλιματική κρίση, μετανάστευση». Μάλιστα επεσήμανε χαρακτηριστικά πως «όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων».
Τι λέει η Ντάουνινγκ Στριτ
Μια σύντομη ανακοίνωση εξέδωσε η Ντάουνινγκ Στριτ, που ανέφερε πως «η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-Ελλάδας είναι εξαιρετικά σημαντική. Από τη συνεργασία μας στο ΝΑΤΟ και στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η παράνομη μετανάστευση, μέχρι τις κοινές προσπάθειες για την επίλυση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και του πολέμου στην Ουκρανία». Στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται πως «ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ήταν διαθέσιμος να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό για να συζητήσουν αυτά τα σημαντικά θέματα» (πρόταση που όπως αναφέρθηκε απέρριψε η ελληνική πλευρά).
