Στο Turkevi – Σπίτι της Τουρκίας, θα υποδεχθεί αύριο το απόγευμα ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, στο περιθώριο της 78ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Πρόκειται για τη δεύτερη συνάντηση μεταξύ του Τούρκου προέδρου και του Έλληνα πρωθυπουργού μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, τον περασμένο Ιούλιο.
Και μόνο το γεγονός ότι συνεχίζονται αυτές οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου μπορεί να θεωρηθεί επιτυχία. Αλλωστε, ενάμιση χρόνο πριν, τον Μάιο του 2022, ο Ερντογάν είχε δηλώσει προκλητικά ότι «δεν υπήρχε Μητσοτάκης» για εκείνον και ότι «δεν ήθελε ποτέ να τον ξανασυναντήσει».
Το κλίμα έχει αλλάξει φυσικά από τότε, ειδικά μετά τον καταστροφικό σεισμό που σάρωσε την νοτιοανατολική Τουρκία τον περασμένο Φεβρουάριο, αφήνοντας πίσω του πάνω από 50.000 νεκρούς. Η Ελλάδα παρείχε αμέσως βοήθεια και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ήταν ο πρώτος υψηλόβαθμος πολιτικός της Ε.Ε. που επισκέφθηκε τη Γείτονα.
Πολλά έχουν συμβεί βέβαια από τότε: Έγιναν εκλογές και στις δύο χώρες το καλοκαίρι και οι δύο ηγέτες επενεξελέγησαν με πανηγυρικό τρόπο. Φυσικά, οι προσδοκίες για την αυριανή συνάντηση δεν είναι και πολύ υψηλές. Ο Ερντογάν δεν πρόκειται να κάνει ούτε βήμα πίσω από τις προκλητικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο, ούτε στο Κυπριακό, που εμμένει στην απαράδεκτη λογική των δύο κρατών. Σε κάθε περίπτωση όμως, το κλίμα είναι πιο θετικό, καθώς καταγράφονται θετικά βήματα επαναπροσέγγισης, με την αναβάθμιση των διερευνητικών επαφών και την κοινή απόφαση για τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, τον προσεχή Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη.
Ηγεμονική δύναμη
Τα τελευταία χρόνια, ο Ερντογάν προσπαθεί πάντως με συνέπεια να αναπτύξει την Τουρκία σε μια περιφερειακή ηγεμονική δύναμη, περιορίζοντας ταυτόχρονα μαζικά τις ελευθερίες και τη δημοκρατία στο εσωτερικό. Αυτό έχει επίσης επιβαρύνει σοβαρά τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.. Ο Τούρκος πρόεδρος προσανατολίστηκε περισσότερο στη Ρωσία και βελτίωσε τη σχέση του με τα κράτη του Κόλπου.
«Σε αυτό το πλαίσιο, η σχέση με την Ελλάδα είναι κρίσιμη, γιατί επί πρωθυπουργίας Μητσοτάκη η ελληνοαμερικανική σχέση είναι ιδιαίτερα στενή. Οι δύο χώρες έχουν συνάψει αμυντική συμφωνία και οι ΗΠΑ αύξησαν μαζικά τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ελλάδα», τονίζουν ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές στη «Ναυτεμπορική». «Ο Τούρκος πρόεδρος έχει πλέον μετριάσει τη σκληρή ρητορική του και προσπαθεί να βελτιώσει τις σχέσεις. Αυτό ισχύει και για τις σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ. Ουσιαστικά πρόκειται για τη βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ και τον τερματισμό της τουρκικής απομόνωσης στην Ανατολική Μεσόγειο», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Ο οθωμανικός ουρανοξύστης
Ενδεικτικό του νέου κλίματος ήταν και η αποδοχή από τον πρωθυπουργό να γίνει η αυριανή συνάντηση στον Tourkevi- τον τουρκικό ουρανοξύστη αξίας 300 εκατομμυρίων δολαρίων, στην καρδιά του Μανχάταν. Κατασκευάστηκε στη θέση του προηγούμενου, μικρότερου κτιρίου, που αγοράστηκε από την IBM το 1977 και εγκαινιάστηκε πριν δύο χρόνια, στις 20 Σεπτεμβρίου του 2021, απέναντι από τα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών. «Το νέο κτίριο αντικατοπτρίζει την «αυξημένη ισχύ της Τουρκίας», είχε δηλώσει ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε τελετή των εγκαινίων.
Το «Σπίτι της Τουρκίας» είναι μάλιστα η πιο δαπανηρή διπλωματική αποστολή της Άγκυρας στο εξωτερικό και χρησιμεύει ως έδρα της μόνιμης αντιπροσωπείας της χώρας στον ΟΗΕ.
Οι σχεδιαστές φρόντισαν ώστε το νέο 35όροφο κτίριο ύψους 171 μέτρων να ξεπερνά το ύψος του γειτονικούς Plaza των Ηνωμένων Εθνών, όπου στεγάζεται η μόνιμη αποστολή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ
Σχεδιασμένο από την αρχιτεκτονική εταιρεία Perkins Eastman με έδρα τη Νέα Υόρκη, με τη συμβολή του Ομίλου Dizayn της Τουρκίας, το κτίριο έχει …οθωμανικές προδιαγραφές: διαθέτει μια κορυφή σε σχήμα τουλίπας, το πιο σεβαστό λουλούδι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το Turkevi είναι επίσης κυρτό στις άκρες για να αντιπροσωπεύει την ημισέληνο στην τουρκική σημαία.
Ο σχεδιασμός του χώρου εισόδου είναι εμπνευσμένος από τα «καραβανσάρια» του παλιού Δρόμου του Μεταξιού- τα πανδοχεία στην άκρη του δρόμου, όπου αναπαύονταν οι κουρασμένοι ταξιδιώτες. Τα καραβανσάρια ήταν άλλωστε πολύ δημοφιλή στην εποχή των Σελτζούκων, κάτι που ταιριάζει με την νέο-οθωμανική εξωτερική πολιτική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Διαβάστε ακόμη:
- Ερντογάν: Έχουμε δεκαετίες φιλίας με την Ελλάδα
- Συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν: «Πίστη στον διάλογο, καμία υποχώρηση στα κυριαρχικά δικαιώματα»
