Ραντεβού στην Αθήνα έδωσαν χθες ηγέτες χωρών της ευρύτερης «γειτονιάς» για να συμμετάσχουν στο άτυπο δείπνο στο Μέγαρο Μαξίμου με επίκεντρο τα Δυτικά Βαλκάνια. Μάλιστα παρόντες ήταν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ενώ υπήρξε και μια άφιξη εκπληξη του προέδρου της Ουκρανίας Β. Ζελένσκι.
Από την κυβερνητική πλευρά επισημαίνεται πως η πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού για το χθεσινό άτυπο δείπνο αποδεικνύει για ακόμα μια φορά τον ηγετικό ρόλο που παίζει η Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας, ειρήνης και ενεργειακής ασφάλειας στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως η Αθήνα γίνεται η γέφυρα συνάντησης που φέρνει κοντά όλους τους ηγέτες της περιοχής από τα Βαλκάνια μέχρι την Ουκρανία.
Ο πρωθυπουργός μεταξύ άλλων έστειλε και δύο σαφή μηνύματα:
- Στη συνάντηση με τον πρόεδρο της Ουκρανίας υπογράμμισε πως «καμία απόπειρα επαναχάραξης καθορισμένων συνόρων με τη χρήση στρατιωτικής βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή». Μάλιστα σημείωσε πως «πρόκειται για μια θέση η οποία ταυτίζεται εξάλλου με τα διαχρονικά ελληνικά συμφέροντα, γιατί και η δική μας χώρα αντιμετώπισε κατά καιρούς στο παρελθόν εκδηλώσεις ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού και ενός επιθετικού αυταρχισμού». Προσέθεσε δε πως «είμαστε , λοιπόν, επί της αρχής αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, αιμορραγεί δυστυχώς ακόμα στην Κύπρο».
- Στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως η Ελλάδα στήριζε και θα στηρίζει την ένταξη των δυτικών βαλκανίων στην ευρωπαική οικογένεια». Σημείωσε όμως πως « είναι μία διαδρομή η οποία αναπόφευκτα περνά μέσα από την προσαρμογή στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ασφαλώς του κράτους δικαίου».
Να σημειωθεί εδώ πως η συνεχιζόμενη κράτηση του εκλεγμένου δημάρχου της Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη επηρεάζει άμεσα τις σχέσεις με την Αλβανία. Μάλιστα η Αθήνα επέλεξε να στείλει πρόσκληση στον πρόεδρο της Αλβανίας για το χθεσινό άτυπο δείπνο (και όχι στον πρωθυπουργό Έντι Ράμα) ο οποίος πάντως δεν ανταποκρίθηκε .
Υπενθυμίζεται πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντηση με τον Έντι Ράμα τον περασμένο Ιούλιο είχε θέσει με έμφαση την ανάγκη να επιλυθεί το ζήτημα. Με την Αθήνα να έχει καταστήσει σαφές πως δεν διαπραγματεύεται θέματα αρχών, όπως είναι η τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Γιατί το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ένα κρίσιμο διάστημα ξεκινά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς μένει να φανούν οι πραγματικές προθέσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε αυτή την χρονική συγκυρία η προσοχή είναι στραμμένη στην Κύπρο μετά τις απαράδεκτες επιθέσεις Τουρκοκύπριων εναντίον των μελών της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (UNFICYP) στην περιοχή της Πύλας. Με τον Τούρκο πρόεδρο να υιοθετεί χθες σκληρή ρητορική και να ισχυρίζεται πως «δεν είναι ούτε νόμιμο ούτε ανθρωπιστικό να εμποδίζουν τους Τουρκοκύπριους που ζουν στην Πύλα να έχουν πρόσβαση στα εδάφη της πατρίδας τους».
Να σημειωθεί πως την Παρασκευή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, με την Αθήνα και την Λευκωσία να είναι απόλυτα συντονισμένες ώστε να προβούν στις δέουσες ενέργειες σε διεθνές επίπεδο. «Η απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων εντός της νεκρής ζώνης αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του status quo, ενώ η επίθεση σε μέλη ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ συνιστά πράξη περιφρόνησης της διεθνούς νομιμότητας» είναι το σαφές μήνυμα που έστειλε το υπουργείο Εξωτερικών.
Το ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Λιθουανία είχε δείξει πως θα μπορούσε να πει μπροστά μια θετική ατζέντα (π.χ. εμπόριο, οικονομία, ενέργεια, περιβάλλον). Ωστόσο είναι φανερό πως δεν μπορεί να εγκαταλειφθεί από την μία μέρα στη άλλη το αναθεωρητικό αφήγημα της γείτονος
Τον επόμενο μήνα τα φώτα στρέφονται στη Νέα Υόρκη, όπου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών αναμένεται να υπάρξει μια συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Εκεί θα υπάρξει μια σαφέστερη εικόνα για το πως θα πορευθεί ο Τούρκος πρόεδρος και αν θα επιχειρήσει να υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική πολιτική για να έρθει πιο κοντά στη Δύση.
