«Καθήκον εκείνων που έχουν ένα βήμα και πόρους είναι να ενθαρρύνουν τους νέους ανθρώπους, να τους περάσουν τη σκυτάλη, για να αρχίσουν να γίνονται ενεργοί πολίτες σε μια εποχή προκλήσεων», ανέφερε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα μιλώντας στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του SNF Nostos 2023 για την Ψυχική Υγεία, και με βασικό θέμα τους τρόπους ενίσχυσης της δημοκρατίας και τη σημασία στήριξης της επόμενης γενιάς ηγετών.
Ο ίδιος μίλησε για το έντονο ελληνικό στοιχείο στις ΗΠΑ και ειδικότερα στην πατρίδα του το Σικάγο, αναφέροντας ότι το πνεύμα που γεννήθηκε στην Αθήνα εμπνέει ανθρώπους ανά τον κόσμο.
Υπογράμμισε επίσης, ότι οι ΗΠΑ έχουν την μοναδικότητα να μπορούν μέσα στη χώρα να ζουν άνθρωποι από διαφορετικές κουλτούρες, θρησκείες και εθνικότητες και να μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά.
Αυτό που καθιστά τις ΗΠΑ μοναδικές είναι ότι έχουμε πολλαπλές φυλές, θρησκείες και τα πήγαμε καλά […] μπορούμε να ζήσουμε μαζί, η κεντρική ιδέα των ΗΠΑ είναι ότι μπορούμε να ζήσουμε μαζί και να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του σημείωσε ότι «είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε διαφορετικές εμπειρίες, αλλά και κάποια βασικά κοινά για να χτίσουμε συμμαχίες, η Δημοκρατία μπορεί να λειτουργήσει αν έχει μια ευκαιρία».
«Η δημοκρατία είναι μια σκληρή μορφή διακυβέρνησης», επισήμανε ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ. «Διότι σημαίνει ότι πρέπει να ζεις πλάι-πλάι με κάποιον που έχει όχι μόνο διαφορετικές ιδέες από σένα σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά μια εντελώς αντίθετη κοσμοθεωρία.
Αυτό που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο είναι ότι βλέπουμε κάποια από τα ακροδεξιά λαϊκιστικά κόμματα στην Ευρώπη, και στις Ηνωμένες Πολιτείες, να δίνουν την αίσθηση ότι θα κάνουν τα πάντα για να κερδίσουν και θα καταρρίψουν τις νόρμες, τα εμπόδια, θα χειραγωγήσουν τους κανόνες ψηφοφορίας, επισήμανε.
Οι νέοι έχουν απογοητευθεί αλλά εξακολουθούν να πιστεύουν στη δημοκρατία
Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα σε όλο τον κόσμο – σημείωσε ο κ. Ομπάμα – λόγω των περιβαλλοντικών προκλήσεων, της διεύρυνσης των ανισοτήτων που επιταχύνονται, σε πολλές περιπτώσεις, από τις νέες τεχνολογίες, τη μετανάστευση. Σημείωσε δε, πως ένας από τους λόγους που το Ίδρυμα Ομπάμα επικεντρώνεται στους νέους, είναι ότι εξακολουθούν να πιστεύουν στη δημοκρατία, αλλά έχουν απογοητευθεί από τους θεσμούς, την πολιτική, τα μέσα ενημέρωσης, και τώρα πρέπει να μεταρρυθμιστούν ώστε να μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά στο σημερινό περιβάλλον.
«Το μεγαλύτερο καθήκον μας αυτή τη στιγμή, είναι να ενθαρρύνουμε αυτή τη νέα γενιά ηγετών και να δώσουμε τη σκυτάλη, ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο».
«Επειδή πολλές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της δικής μου, είναι τόσο αδιέξοδες και πολωμένες, υπάρχουν κάποιοι που λένε ‘γιατί δεν υιοθετούμε απλά το μοντέλο της Κίνας; Είναι πιο αποτελεσματικό. Η ελευθερία είναι υπερεκτιμημένη. Αυτή τη στιγμή θέλουμε απλώς να διασφαλίσουμε ότι όλοι έχουν να φάνε και ότι αναπτυσσόμαστε οικονομικά γρήγορα’», σημείωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Τα έχουμε ακούσει αυτά τα επιχειρήματα, ότι ‘τα τρένα πάνε στην ώρα τους’, νομίζω ότι αυτό συνήθιζε να λέει ο Μουσολίνι. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να αρνηθούμε ότι υπάρχουν στιγμές όπου οι αυταρχικές κυβερνήσεις μπορούν να κάνουν τα πράγματα πιο γρήγορα. Μπορεί να φαίνεται ότι είναι πιο αποτελεσματικές. Αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι στην ιστορία της ανθρωπότητας, μέχρι στιγμής, δεν έχουμε δει ποτέ μαζικό λιμό σε δημοκρατία – γενικά δεν βλέπουμε γενοκτονίες σε δημοκρατίες, όπου όλοι έχουν φωνή. Μπορεί να είναι απογοητευτικό, μπορεί να είναι αργό, αλλά επειδή το ίδιο το σύστημα επιμένει ότι όλοι έχουν αξία και αξιοπρέπεια, δημιουργεί ένα ρυθμιστικό αποτέλεσμα. Και μακροπρόθεσμα, νομίζω ότι είναι ο πιο ελπιδοφόρος δρόμος για τη ζήτηση. Αξίζει να αγωνιστούμε γι’ αυτό».
«Δεν πρόκειται ποτέ να πετύχουμε την τελειότητα στη δημοκρατία. Μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα και είναι αυτή η αργή διαδικασία: να γινόμαστε καλύτεροι κάθε φορά που υπάρχουν πισωγυρίσματα με αποτυχίες, αλλά μετά να συνεχίζουμε να προχωράμε», επεσήμανε. «Είναι αυτή η διαδικασία που τελικά είναι μια μεγάλη ευθύνη για όλους μας, αλλά είναι επίσης ένα αξιοσημείωτο προνόμιο να το κάνουμε να λειτουργήσει».
Αυτό μάλιστα, σημείωσε, είναι κάτι που σκεφτόταν όταν επισκέφθηκα την Ακρόπολη: ότι αυτό είναι μια υπενθύμιση, ότι ναι μεν τα πράγματα καταστρέφονται, αλλά στη συνέχεια ξαναχτίζονται. «Και αυτό είναι που μας επιτρέπει η δημοκρατία να κάνουμε. Μερικές φορές θα περάσουμε δύσκολες στιγμές, αλλά αν δούμε την ιδιοφυΐα σε όλους τους ανθρώπους και το έργο όλων των ανθρώπων και ενωθούμε και είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε, τότε μπορούμε να την ξαναχτίσουμε».
«Ανησυχίες για την τεχνητή νοημοσύνη»
Τόνισε δε πως η ανισότητα επιταχύνεται, σε πολλές περιπτώσεις από τις νέες τεχνολογίες.
«Oι ηγέτες των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν την τεχνητή νοημοσύνη καυχώνται πάρα πολύ και λένε μην ανησυχείτε, όμως είναι η πρώτη φορά που οι σχεδιαστές αυτών των μοντέλων εκφράζουν ανησυχίες και επιφυλάξεις» επισήμανε ο Μπαράκ Ομπάμα.
Είπε ακόμα μεταξύ άλλων ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα φέρει επανάσταση στην Ιατρική, θα αντικαταστήσει δικηγόρους και εκτίμησε ότι η σύγχρονη μετατόπιση εργασίας θα βοηθήσει από τη μία ανθρώπους να κάνουν τη δουλειά τους, αλλά θα εξουδετερώσει και κάποιες θέσεις εργασίας. Ο κώδικας θα γράφει κώδικα» είπε χαρακτηριστικά.
Να σημειωθεί ότι το Ίδρυμα Νιάρχος έχει υποστηρίξει τόσο την κατασκευή του Προεδρικού Κέντρου Ομπάμα στο Σικάγο, όσο και την υλοποίηση του προγράμματος «Obama Foundation Leaders.»
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο Μπαράκ Ομπάμα επισκέπτεται το Κέντρο Πολιτισμού, μετά την τελευταία διεθνή επίσκεψή του στο πλαίσιο της διακυβέρνησής του το 2016, οπότε είχε εκφωνήσει από το βήμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής μια ομιλία – ορόσημο για το ιδεώδες της Δημοκρατίας.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζόρτζ Τσούνης κ.α.
