Η ανάλυση των στοιχείων για το πώς ψήφισαν οι πολίτες στις κάλπες της απλής αναλογικής δίνει μια εικόνα για το πώς το κυβερνών κόμμα κατάφερε να πετύχει διαφορά 20 ποσοστιαίων μονάδων από την αξιωματική αντιπολίτευση. Το μήνυμα πως «η χώρα χρειάζεται σταθερότητα και όχι περιπέτειες» -που εξέπεμψε στην προεκλογική περίοδο η Νέα Δημοκρατία- είναι φανερό πως πέρασε στους ψηφοφόρους.
Παράλληλα, η ατζέντα της οικονομίας που προέταξε το κυβερνών κόμμα βρήκε ένθερμους υποστηρικτές σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες, όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Ο χάρτης της χώρας -με εξαίρεση τη Ροδόπη- βάφτηκε μπλε και η Νέα Δημοκρατία κατάφερε να κερδίσει περιοχές που στο παρελθόν ήταν… απόρθητα κάστρα του ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια τα κατέκτησε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Γαλάζιες Αχαΐα και Κρήτη
Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Αχαΐα, όπου υπήρξε «γαλάζια» νίκη για πρώτη φορά από το 1977 και μετά.
Αλλά και στην Κρήτη υπήρξε η πλήρης ανατροπή, καθώς και στους τέσσερις νόμους (που το 2019 είχε κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ) στις κάλπες της Κυριακής υπήρξε νίκη του κυβερνώντος κόμματος. Μάλιστα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης περιορίστηκε στη δεύτερη θέση στα Χανιά και στο Ηράκλειο και στην τρίτη θέση στο Ρέθυμνο και στο Λασίθι (όπου πέρασε δεύτερο το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ).
Ενδεικτικό των απωλειών είναι πως στα Χανιά ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε από το 37,35% του 2019 στο 20,64%, ενώ η Νέα Δημοκρατία πήγε από το 34,05% στο 41,16%. Την ίδια στιγμή στο Ηράκλειο ο ΣΥΡΙΖΑ είδε το ποσοστό του να υποχωρεί μέσα σε μία τετραετία από το 43,22% στο 22.93%, ενώ το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ πήρε 21,81% (είχε 11,38% το 2019). Μάλιστα, η αξιωματική αντιπολίτευση έχασε ακόμα και περιοχές στην Αττική, όπου τα προηγούμενα χρόνια είχε καθαρή υπεροχή.
Στη ΝΔ Δυτικός Τομέας Αθηνών και Β’ Πειραιώς
Είναι χαρακτηριστικό πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την πρωτιά που είχε το 2019 στον Δυτικό Τομέα της Αθήνας, με τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται με περισσότερες από 18.000 ψήφους. Ενδεικτικά αναφέρεται πως στο Χαϊδάρι το κυβερνών κόμμα πήρε 37,32% και η αξιωματική αντιπολίτευση έμεινε στο 20,6%. Στο Αιγάλεω τα ποσοστά διαμορφώνονται στο 34,64% έναντι 23,23% και στην Αγία Βαρβάρα είναι 32,03% έναντι 24.38%.
Ανάλογες εκπλήξεις υπήρξαν και σε πολλούς ακόμα δήμους της Αττικής και μάλιστα σε περι- οχές που το 2019 είχε καταγρά- ψει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικό πως στον Δήμο Περάματος (στη Β’ Πειραιά) η αξιωματική αντιπολίτευση είδε τα ποσοστά της μέσα σε μία τετραετία να πέφτουν στο 20,75% από 37,02%, ενώ την ίδια στιγμή η Νέα Δημοκρατία άγγιξε την Κυριακή το 37,44%.
Την ίδια στιγμή σε Κερατσίνι – Δραπετσώνα (επίσης Β’ Πειραιά) το κυβερνών κόμμα πήρε 36,7% και ο ΣΥΡΙΖΑ 20,39%.
Παράλληλα, μια σειρά στοιχείων που προκύπτουν από την ανάλυση των ποιοτικών στοιχεί- ων των exit poll είναι αποκαλυπτικά για τους λόγους που οδήγησαν στο εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής:
- Σαρωτική ήταν η υπεροχή του Νέας Δημοκρατίας στους ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό πως σχεδόν το 55% των ελεύθερων επαγγελματιών ψήφισε Νέα Δημοκρατία, με τον ΣΥΡΙΖΑ να είναι μόλις στο 13,3%. Τα στοιχεία αυτά έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ υπενθυμίζεται πως προηγήθηκαν λίγα 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες και οι επίμαχες δηλώσεις του Γ. Κατρούγκαλου.
- Ψήφο εμπιστοσύνης στο κυβερνών κόμμα έδωσε ένας στους δύο συνταξιούχους, όταν το ποσοστό της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν ξεπερνά το 20%. Είναι εμφανές πως μέτρα όπως το ξεπάγωμα των συντάξεων μετά από 12 χρόνια, αλλά και η στήριξη των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά συνέβαλαν στο να υπάρξει αυτή η καθαρή υπέροχη του κυβερνώντος κόμματος στο συγκεκριμένο κοινό.
- Η Νέα Δημοκρατία κατάφερε επίσης και πήρε προβάδισμα στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, ένα κοινό στο όποιο το προηγούμενο διάστημα είχε εστιάσει ιδιαιτέρως ο ΣΥΡΙΖΑ. Η διαφορά βέβαια είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με το αποτέλεσμα στο σύνολο της επικράτειας (28,5% Ν.Δ. – 23% ΣΥΡΙΖΑ), αλλά δείχνει την αλλαγή σκηνικού που συντελέστηκε την Κυριακή.
- O ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να έρθει πρώτος ούτε στους νέους, σε αντίθεση με τις εκλογές του 2019. Συγκεκριμένα, στις ηλικίες από 17 έως 24 πήρε το 22,7%, ενώ υπήρξε πρωτιά του κυβερνώντος κόμματος με 32,5%. Άλλωστε, όλο το προηγούμενο διάστημα από τη Νέα Δημοκρατία είχαν εστιά- σει στο συγκεκριμένο ακροατή- ριο, το οποίο κατάφεραν να προ- σεγγίσουν με στοχευμένα μέτρα (όπως το στεγαστικό πρόγραμμα), αλλά και με μία πιο μοντέρνα εκ- στρατεία (για παράδειγμα μέσω του Tik Tok).
Ποιος κέρδισε τη μάχη του Κέντρου
Αδιαφιλονίκητος νικητής στη μάχη του Κέντρου αναδεί- χθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων των exit poll. Ειδικότερα, τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες που δηλώνουν κεντρώοι επέλεξαν τη Νέα Δημοκρατία, ενώ μόλις το 12,4% στράφηκε στον ΣΥΡΙΖΑ (σημείωση: το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ επέλεξε το 25,1%).
Είναι εμφανές πως το θετικό αφήγημα που προέβαλε για την επόμενη μέρα το κυβερνών κόμμα, αλλά και οι αναφορές σε μία μεταρρυθμιστική ατζέντα άγγιξαν το συγκεκριμένο ακροατήριο.
Από το γαλάζιο στρατόπεδο επέλεξαν άλλωστε όλο το προηγούμενο διάστημα να αποφύγουν τις άγονες αντιπαραθέσεις και να εστιάσουν στο μέλλον, κοιτώντας προς ένα κοινό που δεν επιθυμεί την πόλωση.
