Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Σε διπλό ταμπλό επιχειρεί να παίξει η Άγκυρα, καθώς από την μία πλευρά επιχειρεί να διαδραματίσει ρόλο «μεσολαβητή» στα διεθνή δρώμενα και από την άλλη πλευρά δυναμιτίζει το κλίμα στην περιοχή εκτοξεύοντας απειλές. Παράλληλα συνεχίζει να καλλιεργεί ένα ψευδές αφήγημα πως αδικείται σε μια προσπάθεια να κρύψει κάτω από το χαλί τις βαριές ευθύνες της για το τεταμένο κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η τουρκική πλευρά επιδιώκει να «ξεπαγώσει» τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και να αποκτήσει πρόσβαση στα F 16 και στην Άγκυρα υπάρχει ικανοποίηση για το ό,τι έμεινε εκτός από την εκδοχή του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ που κατατέθηκε στη Γερουσία η τροπολογία Μενέντεζ. Την ίδια στιγμή καλλιεργούνται συστηματικά οι σχέσεις με την Ρωσία και είναι χαρακτηριστικό πως σήμερα πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μάλιστα στην «εξίσωση» μπαίνει και το ενεργειακό, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος είπε πως θα μπορούσε η κύρια διαδρομή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη να γίνεται μέσω της Τουρκίας, δημιουργώντας στην γειτονική χώρα τον μεγαλύτερο κόμβο αερίου της Ευρώπης.
Πάντως ηχηρά μηνύματα εκπέμπονται προς την Άγκυρα από την Ε.Ε., με την τουρκική πλευρά να μην μπορεί να κρύψει τον εκνευρισμό της για το ό,τι τα αναθεωρητικά της σχέδια δεν βρίσκουν ευήκοα ώτα. Για «επιδείνωση» των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2022, λόγω των επανειλημμένων παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά στο Αιγαίο και των απειλητικών δηλώσεων σχετικά με την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και κατά της Κύπρου, κάνει χαρακτηριστικά λόγο η έκθεση της Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Η Αθήνα αντιμετωπίζει την κατάσταση με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα και απαντά στην τουρκική αδιαλλαξία με συγκεκριμένες κινήσεις. Όπως ανακοινώθηκε κατά την χθεσινή τακτική συνεδρίασή του το ΚΥΣΕΑ ασχολήθηκε με την έγκριση και την πορεία υλοποίησης εξοπλιστικών προγραμμάτων καθώς και αναβάθμισης συστημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και του Λιμενικού Σώματος. Ασχολήθηκε επίσης με την ενδυνάμωση και επικαιροποίηση του προγράμματος Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ» και με λειτουργικά και οργανωτικά ζητήματα του σχεδίου επέκτασης του φράχτη στον Έβρο.
Παράλληλα η ελληνική πλευρά συνεχίζει την διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας και στο θέμα αναφέρεται ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιώτοπουλος στις επαφές που έχει στις Βρυξέλλες (όπου μετέβη χθες για την σύνοδο των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ). Μάλιστα μένει να φανεί αν θα υπάρξει σήμερα συνάντηση με τον Τούρκο υπουργό Χουλουσί Ακάρ, κάτι που επιθυμεί η τουρκική πλευρά σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες.
Τι ισχύει με την τροπολογία Μενέντεζ
H απόσυρση της τροπολογίας Μενέντεζ που θέτει προϋποθέσεις στην πώληση των F-16 στην Τουρκία δεν συνεπάγεται αυτόματα τετελεσμένη απόφαση ότι η γειτονική χώρα θα πάρει το οπλικό σύστημα. Πρόκειται για μια «μάχη» που θα έχει διάρκεια, με τον αμερικανό γερουσιαστή να είναι σύμφωνα με πληροφορίες από την Ουάσινγκτον αποφασισμένος να θέσει μπλόκο στην Τουρκία.
Από κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζεται πως το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών αποτελείται από δύο νομοθετικά σώματα, τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η τροπολογία στο νομοσχέδιο του τακτικού αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, η οποία θέτει όρους για την πώληση μαχητικών F-16 στην Τουρκία ή την αναβάθμιση του υφιστάμενου τουρκικού στόλου, ψηφίστηκε κανονικά από τη Βουλή.
Δεν περιλήφθηκε ωστόσο στην ξεχωριστή έκδοση του νομοσχεδίου που επεξεργάζεται η Γερουσία, καθώς στο κείμενο που συνέταξε ο πρόεδρος της επιτροπής αμυντικών υποθέσεων εντάχθηκαν τροπολογίες για τις οποίες είχε ήδη εξασφαλιστεί ευρεία συναίνεση. Οι υπόλοιπες τροπολογίες θα συζητηθούν σε δεύτερο χρόνο.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως οι αποκλίσεις ανάμεσα στα σχέδια νόμου που επεξεργάζονται η Βουλή και η Γερουσία είναι ιδιαίτερα σύνηθες φαινόμενο. Θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο αμερικανικών κοινοβουλευτικών σωμάτων, που θα συνεχιστεί μετά τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου, προκειμένου να αποφασιστεί η τελική εκδοχή για το σχέδιο του αμυντικού προϋπολογισμού 2023.
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ επισημαίνεται πως «η κυβέρνηση πηγαίνει τη χώρα από εθνική ήττα σε εθνική ήττα». Ειδικότερα υπογραμμίζεται πως «το Oruc Reis έφτασε έξω από τη Ρόδο και το Καστελλόριζο χωρίς να υποστεί κυρώσεις από την ΕΕ. Τα παράνομα τουρκο-λιβυκά μνημόνια του 2019 δίνουν τη θέση τους σε νέα μνημόνια το 2022, με την Ελλάδα απούσα από τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για τη Λιβύη. Οι ΗΠΑ επιβραβεύουν τις πρωτοφανείς τουρκικές προκλήσεις πρώτα με την ακύρωση του Eastmed και τώρα με την άρση οποιουδήποτε περιορισμού στην πώληση F16 στην Τουρκία». Από την αξιωματική αντιπολίτευση γίνεται λόγος για «εξαιρετικά σοβαρή ήττα του δόγματος Μητσοτάκη, του ‘πιστού και προβλέψιμου συμμάχου’ που τα δίνει όλα χωρίς να διεκδικεί τίποτα».
