Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
«Φωτιά» έχουν πάρει τα σενάρια για τον χρόνο που θα στηθούν οι επόμενες κάλπες αλλά και για τον εκλογικό νόμο, με τον οποίο θα γίνει η μεθεπόμενη αναμέτρηση. Η ακρίβεια αναδεικνύεται σε κυρίαρχο θέμα στην πολιτική σκηνή και επηρεάζει τόσο τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης όσο και τις κινήσεις της αντιπολίτευσης.
Σε αυτή τη συγκυρία δεν μπορεί να γίνουν προβλέψεις για την διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, την έκταση που θα έχει το κύμα των ανατιμήσεων αλλά και την γενικότερη πορεία της οικονομίας. Με αυτά τα δεδομένα δεν είναι δυνατόν να στηθούν κάλπες το προσεχές διάστημα και τα σενάρια για έναν αιφνιδιασμό στο τέλος της Άνοιξης υποχωρούν.
Ωστόσο υπάρχουν εισηγήσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο σε περίπτωση που υπάρξει κάποιο «παράθυρο» το φθινόπωρο να επιχειρηθεί ένας αιφνιδιασμός αν και οποιαδήποτε τέτοια απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί σε αυτή την συγκυρία. Προς το παρόν αναζωπυρώνεται η συζήτηση για αλλαγή του εκλογικού νόμου, που θα ισχύσει πάντως από τη μεθεπόμενη αναμέτρηση.
Υπενθυμίζεται πως οι επόμενες κάλπες θα γίνουν με την απλή αναλογική και αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση θα υπάρξει νέα προσφυγή στις κάλπες. Ωστόσο με τον εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε το 2020 – και ο οποίος θα ισχύσει από τη μεθεπόμενη αναμέτρηση- απαιτείται ένα ποσοστό κοντά στο 37.5% με 38% για να κερδίσει το πρώτο κόμμα πάνω από 151 έδρες (ανάλογα και με το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής). Μια σειρά δημοσκοπήσεων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δείχνουν τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ αλλά στην πρόθεση ψήφου δεν φαίνεται να κατακτά τις απαιτούμενες έδρες για αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Σε κάθε περίπτωση ο παράγοντας οικονομίας είναι αυτός που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, καθώς αναζητείται η χρυσή τομή ανάμεσα στα μέτρα στήριξης και στη δημοσιονομική ισορροπία. To πρόσφατο πακέτο στήριξης πυροδότησε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, που μιλά για μέτρα που έχουν ληφθεί με καθυστέρηση και δεν αρκούν για να ανακόψουν το τσουνάμι αυξήσεων.
Το «μπόνους» στο πρώτο κόμμα και ο δύσκολος στόχος της αυτοδυναμίας
Η εφαρμογή ενός διαφορετικού μαθηματικού μοντέλου για το bonus στο πρώτο κόμμα βρίσκεται στο επίκεντρο των «γαλάζιων» συζητήσεων. Το προηγούμενο διάστημα η πλειοψηφία στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν έβλεπε με καλό μάτι την αλλαγή του εκλογικού νόμου , που άλλωστε είχε ψηφιστεί από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Η εκτίμηση ήταν πως η αλλαγή του εκλογικού νόμου που πέρασε από τη Βουλή το 2020 -και δεν έχει ακόμα προλάβει να εφαρμοστεί – θα έστελνε μήνυμα ηττοπάθειας.
Ωστόσο το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει οι εισηγήσεις το bonus των 50 εδρών να δίνεται με χαμηλότερα ποσοστά για να είναι πιο εύκολη η αυτοδυναμία. Με τον εκλογικό νόμο του 2020 το πρώτο κόμμα με 25% παίρνει 20 έδρες και από εκεί και πέρα μια επιπλέον έδρα για κάθε μισή μονάδα πάνω από το ποσοστό αυτό (συνολικά μπορεί να πάρει μέχρι 50 έδρες).
Σύμφωνα με πληροφορίες στο τραπέζι είναι προτάσεις το μπόνους των 50 εδρών να δίνεται με μικρότερο ποσοστό και να υπολογίζεται και σε σχέση με τη διαφορά από το δεύτερο κόμμα. Δεδομένο πάντως είναι πως μια τέτοια κίνηση θα απομάκρυνε τον χρόνο των εκλογών, καθώς η κυβέρνηση δεν θα ήθελε να εμφανιστεί να αλλάζει τον εκλογικό νόμο μια «ανάσα» πριν τις κάλπες.
Το timing της επόμενης κάλπης αναμέτρησης
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη συνέντευξη του μίλησε για εκλογές στο τέλος της τετραετίας, βάζοντας ωστόσο από τώρα το δίλημμα της επόμενης αναμέτρησης που θα είναι «σταθερότητα ή περιπέτειες». Οι πρόωρες κάλπες βέβαια δεν προαναγγέλονται, ενώ δεν αποτελεί μυστικό πως υπάρχουν… γαλάζιες φωνές που τάσσονται υπέρ ενός εκλογικού αιφνιδιασμού σε περίπτωση που βρεθεί το κατάλληλο timing.
Δεδομένο είναι πως μια τέτοια απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί μέσα στο ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό, που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ωστόσο στα κόμματα της αντιπολίτευσης επικρατεί αυξημένη ετοιμότητα, καθώς υπάρχει η εκτίμηση πως η κυβέρνηση θα πιέζεται πολιτικά όλο και περισσότερο από το τσουνάμι των ανατιμήσεων. Άλλωστε δεν αποτελεί μυστικό πως ένα μεγάλο μέρος των πολιτών φτάνει μέχρι την κάλπη, δίνοντας βαρύτητα σε θέματα που άπτονται της οικονομίας.
«Η κυβέρνηση χρειάζεται μια κυβέρνηση ευθύνης και όχι μια κυβέρνηση δικαιολογίας» υπογράμμισε πρόσφατα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ Αλέξης Τσίπρας, επαναλαμβάνοντας το αίτημα για προσφυγή στην κάλπη. Η αξιωματική αντιπολίτευση μιλά για την ανάγκη μιας νέας προοδευτικής, κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην ανάγκη να υπάρξουν μέτρα στήριξης απέναντι στο κύμα των ανατιμήσεων. Απο την Κουμουνδούρου κάνουν λόγο για εκτίναξη των τιμών και τονίζουν πως δημιουργούνται συνθήκες κοινωνικής κρίσης.
