Η ανησυχητική πορεία της πανδημίας, η ένταση Ρωσίας-Ουκρανίας, αλλά και οι υψηλές τιμές της ενέργειας βρίσκονται σήμερα στην ατζέντα της συνόδου κορυφής των «27» στις Βρυξέλλες, αν και επισήμως στο μενού κυριαρχεί η Ανατολική Εταιρική Σχέση με την Ουκρανία, τη Μολδαβία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν.
Ο Γερμανός, νέος καγκελάριος Όλαφ Σολτς, που έκανε το ντεμπούτο του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τόνισε κατά την άφιξή του ότι η ΕΕ θα κάνει τα πάντα για να βοηθήσει την Ουκρανία, λόγω της συγκέντρωσης ρωσικών στρατευμάτων στα ανατολικά σύνορα των δύο χωρών. «Θα τονίσουμε για άλλη μια φορά ότι το απαραβίαστο των συνόρων είναι ένα από τα πολύ σημαντικά θεμέλια της ειρήνης στην Ευρώπη και ότι θα κάνουμε τα πάντα για να διασφαλίσουμε ότι αυτό το απαραβίαστο θα διατηρηθεί» τόνισε ο Γερμανός ηγέτης.
Ο Σολτς δεν διευκρίνισε, ωστόσο, εάν στα «πάντα» περιλαμβάνεται και η παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Ανώτερος Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι κατά την άποψη του Βερολίνου «η καλύτερη απάντηση στη ρωσική απειλή δεν είναι η συσσώρευση όπλων στην Ουκρανία, αλλά η αποκλιμάκωση από τη ρωσική πλευρά».
Ο Πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, δήλωσε κατά την άφιξή του στη σύνοδο κορυφής ότι θα τονίσει τη σημασία της ασφάλειας. Αναφερόμενος στη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων από τη Ρωσία κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας, ο Λιθουανός ηγέτης είπε ότι «πιθανώς» αντιμετωπίζουμε την «πιο επικίνδυνη κατάσταση» των τελευταίων 30 ετών. Πρόσθεσε μάλιστα ότι δεν πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
«Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να αποτρέψουμε το χειρότερο σενάριο, το οποίο δυστυχώς δεν μπορούμε να αποκλείσουμε. Αυτό το σενάριο είναι πιθανή στρατιωτική επέμβαση στο έδαφος της Ουκρανίας» είπε ο Λιθουανός Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι πιστεύει πως υπάρχουν αρκετά εργαλεία για να σταματήσουν τη Ρωσία. «Πρώτα από όλα, πρέπει να μιλήσουμε για κυρώσεις, και οικονομικές, κυρώσεις που είναι δυνατές» είπε.
Ο Ναουσέντα πρόσθεσε μάλιστα ότι «θα θέσει και το ζήτημα του αγωγού Nord Stream 2, το οποίο – κατά την άποψή του – είναι «ένα από τα μέσα που θα μπορούσε να αποδειχτεί πολύ ισχυρό, στις σχέσεις με τη Ρωσία».
Ο Πρωθυπουργός της Λετονίας, Κριστζάνις Κάρινς, δήλωσε επίσης ότι η ΕΕ «αντιμετωπίζει μια σειρά επιθέσεων» τις οποίες χαρακτήρισε «συναφείς». Ο Λετονός ηγέτης επεσήμανε ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχουν πολλές εξελίξεις, που συνδέονται: το τέχνασμα της Λευκορωσίας για μεταφορά μεταναστών στα σύνορα της ΕΕ, η συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα της Ουκρανίας, μια «τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης» και μια κρίση τιμών ενέργειας «επηρεασμένη σε μεγάλο βαθμό από τη χειραγώγηση της αγοράς προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη από την Gazprom.
Ερωτηθείς πάντως για τις ενέργειες που θα λάβει η ΕΕ ως απάντηση στη ρωσική συμπεριφορά, ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Γιάνεζ Γιάνσα, είπε ότι δεν είναι ακόμη «σε θέση να μιλήσει για συγκεκριμένες κυρώσεις, αλλά η αποφασιστικότητα είναι πολύ ισχυρή». Πρόσθεσε ότι εάν υπάρχουν «μερικοί ανοιχτοί δίαυλοι για κάποιες σοβαρές διαπραγματεύσεις, θα εξεταστούν προσεκτικά».
«Ανησυχώ, γιατί η στρατιωτική συγκέντρωση ειδικά στα ουκρανικά σύνορα και στα σύνορα με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία είναι πολύ ισχυρή, επομένως δεν πρόκειται για τακτικές στρατιωτικές ασκήσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί στρατιωτική δύναμη για να ασκήσει πίεση», είπε ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας.
Όσον αφορά το έργο του αγωγού Nord Stream 2, ο Γιάνσα είπε ότι θα συζητηθεί στην ενεργειακή κατάσταση της Ευρώπης. «Θα συζητήσουμε επίσης τη λεγόμενη στρατηγική αυτονομία και ο ενεργειακός τομέας είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της στρατηγικής αυτονομίας». Συμπλήρωσε δε ότι ο αγωγός θα συζητηθεί στο πλαίσιο των σχέσεων με τη Ρωσία.