Tο νομοσχέδιο για το Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης, το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, η Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021-2030 καθώς και η Εθνική Στρατηγική Ένταξης Προσφύγων και Ασυνόδευτων Ανηλίκων, ήταν μεταξύ άλλων τα θέματα που εξετάστηκαν σήμερα κατά την συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης, του υπουργικού συμβουλίου υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Επίσης εγκρίθηκαν οι προεπιλογές των συμβούλων του Ελεγκτικού Συμβουλίου για την πλήρωση της θέσης του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και ο νέος υποψήφιος για τη θέση του Έλληνα Δικαστή στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Tα νομοσχέδια
-Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης
Μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έλαβαν το λόγο ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης και ο υφυπουργός, Γιάννης Τσακίρης, οι οποίοι παρουσίασαν το νομοσχέδιο για το Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ): Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αντικείμενο του προτεινόμενου νόμου είναι η δημιουργία του απαραίτητου ενιαίου εθνικού θεσμικού πλαισίου για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027 που λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη από τα Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με το οικείο ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο. Οι προτεινόμενες διατάξεις εφαρμόζονται σε όλα τα Προγράμματα του ΕΣΠΑ της Περιόδου 2021-2027 και στα τρία Προγράμματα που λαμβάνουν στήριξη από τα «Ταμεία Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων 2021-2027».
Ο προτεινόμενος νόμος έρχεται να ρυθμίσει τα ζητήματα που αφορούν το πλαίσιο διακυβέρνησης, τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων της νέας Προγραμματικής Περιόδου. Πρώτιστο σκοπό αποτελεί η άμεση δυνατή ενεργοποίηση των αντίστοιχων Προγραμμάτων δεδομένου ότι το ΕΣΠΑ έχει εγκριθεί από την Ε.Ε. από τον Ιούλιο του 2021.
Κεντρικός επιδιωκόμενος στόχος του είναι η δημιουργία ενός άρτιου και διαφανούς πλαισίου διαχείρισης των αναπτυξιακών παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τα Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, που θα συμβάλλει στην υλοποίηση των στρατηγικών αναπτυξιακών πολιτικών της χώρας.
Ειδικότεροι στόχοι είναι:
-Η υιοθέτηση ενός συστήματος διακυβέρνησης, διαχείρισης, εφαρμογής και ελέγχου που βασίζεται στη διαφάνεια, στην ορθή κατανομή αρμοδιοτήτων ανά εμπλεκόμενο φορέα, στην αποφυγή της επιπλέον γραφειοκρατίας, σε διαδικασίες που εξασφαλίζουν πρωτίστως τη νομιμότητα και κανονικότητα των δαπανών, αλλά στηρίζονται σε απλοποιημένα μοντέλα διαχείρισης.
-Η θεσμοθέτηση κανόνων που αφορούν στην ενιαία διοίκηση και διαχείριση του προσωπικού που υπηρετεί στις Ειδικές Υπηρεσίες του ΕΣΠΑ και στη ΜΟΔ Α.Ε.. Περαιτέρω, αντιμετωπίζονται ειδικότερα ζητήματα για την καταπολέμηση της απάτης και τον μηχανισμό καταγγελιών, για τη σύγκρουση συμφερόντων και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
-Εκσυγχρονισμός ΕΦΚΑ
Στη συνέχεια ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης και ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου, παρουσίασαν το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ).
Το νομοσχέδιο σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αναπτύσσεται σε πέντε άξονες:
Άξονας 1ος: Διακυβέρνηση
-Δυνατότητα πρόσληψης έμπειρων στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα (κατά το πρότυπο της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ) με τριετή θητεία και δυνατότητα ανανέωσης άπαξ μετά από δημόσια προκήρυξη με απόφαση του Διοικητή, όπου θα ορίζονται τα κριτήρια, η διάρκεια και οι λοιποί όροι.
-Ανασχεδιασμός αρμοδιοτήτων Δ.Σ. με ευρείες εξουσιοδοτήσεις προς τη Διοίκηση και τους Γενικούς Διευθυντές, για να αποφεύγεται το micromanagement.
-Διαδικασία ανάδειξης Διοικητή και Υποδιοικητών με επιλογή του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
-Νέο οργανόγραμμα σε συνεργασία με εξειδικευμένο σύμβουλο, για την αντιμετώπιση των διαπιστωμένων δυσλειτουργιών, την καλύτερη παρακολούθηση των περιφερειακών υπηρεσιών, την ενσωμάτωση καλών πρακτικών εσωτερικού ελέγχου και λογοδοσίας και την ανασύνταξη του φορέα όταν οι απονομές συντάξεων ομαλοποιηθούν.
Άξονας 2ος: Στελέχωση
-Ενίσχυση στελεχιακού δυναμικού μέσω γρήγορων προσλήψεων εξειδικευμένου προσωπικού (ιδίως Πληροφορικής, Οικονομικών) υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ.
-Ειδική διαδικασία προσλήψεων προσωπικού ορισμένου χρόνου για κάλυψη πρόσκαιρων, παροδικών ή εποχιακών αναγκών.
-Ταχεία διαδικασία αποχωρήσεων/μετατάξεων κατά προτεραιότητα προς την Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΕΚΥ, ώστε να διατηρηθεί η τεχνογνωσία.
-Καθιέρωση πριμ παραγωγικότητας που θα είναι συνδεδεμένο με συγκεκριμένους μετρήσιμους στόχους.
Άξονας 3ος: Έλεγχος
-Σύσταση Μονάδας Εσωτερικών Υποθέσεων, με επικεφαλής πρώην δικαστικό. Στελέχωση της Μονάδας με εξειδικευμένα στελέχη με εμπειρία ελέγχου που θα είναι επιφορτισμένη με την άμεση διερεύνηση καταγγελιών, αιτημάτων ή και εκτέλεση του δικού της προγράμματος βάσει αξιολόγησης κινδύνων.
-Πιο γρήγορη και ανεξάρτητη πειθαρχική διαδικασία εντός ΕΦΚΑ: Άσκηση πειθαρχικής δίωξης εντός 15 ημερών αντί τριών μηνών, ολοκλήρωση εντός ενός μηνός από την κλήση σε απολογία αντί για δύο μηνών.
-Καθιέρωση συστήματος συγκεκριμένων προθεσμιών για ενέργεια και σύνδεση με πειθαρχική διαδικασία σε περίπτωση μη εκπλήρωσης της προθεσμίας. Ειδικά για συντάξεις, παρακολούθηση της πορείας και αφαίρεση του φακέλου από Εισηγητή σε συγκεκριμένα χρονικά ορόσημα (πχ 6μηνο) σε περίπτωση μη ανταπόκρισης – σύνδεση με πειθαρχική διαδικασία.
Άξονας 4ος: Ευελιξία
-Εξαίρεση από τις διαδικασίες του ν. 4412/2016 εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου και υιοθέτηση Κανονισμού Προμηθειών για απλούστερες διαδικασίες ανάθεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών.
-Εξαίρεση από το πλαίσιο των κεντρικών προμηθειών του ΥΠΑΝΕ.
-Κατάργηση παρωχημένων εγκριτικών διαδικασιών από το Υπουργείο για προμήθειες που αφορούν τον ΕΦΚΑ.
Άξονας 5ος: Ακίνητα ΕΦΚΑ
-Ίδρυση ανώνυμης εταιρείας ειδικού σκοπού για την αξιοποίηση και τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας.
-Μεταβίβαση των ακινήτων, καθώς και των αρμοδιοτήτων των αντίστοιχων Διευθύνσεων του ΕΦΚΑ και ειδικές προβλέψεις για τη μετάβαση.
-Πρόβλεψη αυστηρού πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης με αυξημένα εχέγγυα διαφάνειας και λογοδοσίας.
-Καθεστώς Διοίκησης και διευθυντικών στελεχών κατά τα πρότυπα του ΤΕΚΑ, προκειμένου να προσελκυσθούν εξειδικευμένα στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα.
-Αξιοποίηση των καλών πρακτικών του ιδιωτικού τομέα για τις βασικές λειτουργίες της εταιρείας (ανάλυση κινδύνων, διαχείριση χαρτοφυλακίου, τεχνική διεύθυνση).
–Ενωσιακές Οδηγίες
Επίσης στη συνέχεια παρουσιάστηκαν από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα και τον υφυπουργό Απόστολο Βεσυρόπουλο δύο νομοσχέδια που αφορούν στην ενσωμάτωση ενωσιακών οδηγιών:
α) Το πρώτο νομοσχέδιο αφορά στην ενσωμάτωση των Οδηγιών 2019/2034 σχετικά με την προληπτική εποπτεία επιχειρήσεων επενδύσεων, 2019/2177 και 2020/1504 σχετικά με τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων.
Οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι του νομοσχεδίου είναι η ενσωμάτωση των κανόνων ενωσιακού δικαίου και η απόδοση ασφάλειας δικαίου για τους επενδυτές, την κεφαλαιαγορά και τον χρηματοοικονομικό τομέα.
Μακροπρόθεσμα, θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εποπτεία των επενδυτικών επιχειρήσεων, την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό της κεφαλαιαγοράς και του τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα θα διευρύνει με ασφάλεια τη δυνατότητα δανεισμού και επενδύσεων μέσω μη-τραπεζικών εργαλείων.
β)Το δεύτερο νομοσχέδιο αφορά στην ενσωμάτωση των Οδηγιών 2020/1151 σχετικά με την εναρμόνιση των διαρθρώσεων των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης που επιβάλλονται στην αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά και 2021/1159 σχετικά με προσωρινές απαλλαγές εισαγωγών και ορισμένων παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας με σκοπό την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.
Με την ενσωμάτωση της πρώτης οδηγίας επιχειρείται η οριστική κατοχύρωση του καθεστώτος των διήμερων αποσταγματοποιών στο εθνικό δίκαιο, δυνάμει της παρέκκλισης που δόθηκε στη χώρα μας στο πλαίσιο της ενσωματούμενης Οδηγίας για την εφαρμογή μειωμένου κατά 85% συντελεστή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο προϊόν απόσταξης των διημέρων και η αποκατάσταση των ζητημάτων που οδήγησαν στην καταδίκη της Χώρας μας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Περαιτέρω, στόχος είναι η εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο με την πρόβλεψη απαλλαγής από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης της αιθυλικής αλκοόλης που χρησιμοποιείται για συμπληρώματα διατροφής (βιταμίνες κ.λπ.), τη ρητή αποτύπωση στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα του τρόπου διαμόρφωσης της φορολογικής βάσης (βαθμοί plato κατ’ όγκον) στη μπύρα και ιδίως τις αρωματικές μπύρες και στη ρύθμιση ζητημάτων πιστοποίησης μικρών ανεξάρτητων παραγωγών αλκοολούχων.
Με την ενσωμάτωση της δεύτερης οδηγίας επιτυγχάνεται η ευθυγράμμιση της εθνικής νομοθεσίας με τις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/1159, εντός της προβλεπόμενης από την ίδια την Οδηγία προθεσμίας για την ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο, με υποχρεωτική αναδρομική εφαρμογή. Ειδικότερα, οι προτεινόμενες διατάξεις διασφαλίζουν ότι τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο των διάφορων πρωτοβουλιών της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19 δεν παρεμποδίζονται από ποσά Φ.Π.Α. που δεν μπορούν να ανακτηθούν από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. ούτε από το βάρος της συμμόρφωσης που απορρέει από τις υποχρεώσεις εγγραφής στα μητρώα Φ.Π.Α..
– Στρατηγική για την κοινωνική ένταξη των Ρομά
Το υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε επίσης, την εισήγηση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστή Χατζηδάκη και της υφυπουργού Δόμνας Μιχαηλίδου, για την Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021-2030.
Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν στο υπουργικό Συμβούλιο, οι επιδιωκόμενοι στόχοι της Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά είναι:
-Η ολιστική προσέγγιση της ενεργητικής ένταξης των Ρομά, με στόχο την προώθηση της ισότιμης μεταχείρισης, της κοινωνικοοικονομικής ένταξης και της ενεργού συμμετοχής των Ρομά στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή.
-Η άρση των όρων του κοινωνικού αποκλεισμού και η δημιουργία των προϋποθέσεων για υπέρβαση των εμποδίων προς τη σταδιακή πορεία της πλήρους κοινωνικής ένταξης.
-Η έμφαση σε στοχευμένες (targeted) -τομεακές και οριζόντιες- αλλά και γενικές (mainstream) παρεμβάσεις, στους τομείς της εκπαίδευσης, της στέγασης, της υγειονομικής περίθαλψης, της απασχόλησης, της ισότητας και της συμμετοχής με βάση την αρχή της εξειδικευμένης, αλλά όχι αποκλειστικής, στόχευσης αυτής της ευάλωτης πληθυσμιακής ομάδας.
-Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της επείγουσας υγειονομικής και κοινωνικοοικονομικής κρίσης της νόσου COVID-19, η οποία έχει επιτείνει τις κοινωνικές ανισότητες και τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ρομά.
-Η διαμόρφωση ενός πλαισίου για τη συστηματική αποτίμηση και αξιολόγηση των παρεμβάσεων βάσει πλαισίου δεικτών διαδικασίας και αποτελεσμάτων της υλοποίησης δράσεων που αφορούν στους Ρομά.
Ένταξη προσφύγων -ασυνόδευτων
Τέλος, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης και η υφυπουργός, Σοφία Βούλτεψη, εισηγήθηκαν και έγινε δεκτή από το Υπουργικό Συμβούλιο η Εθνική Στρατηγική Ένταξης Προσφύγων και Ασυνόδευτων Ανηλίκων.
Α. Σε ό,τι αφορά τη νέα Εθνική Στρατηγική για την ένταξη των προσφύγων: Στόχος είναι να συνδυάσει την προστασία, την εκπαίδευση και κατάρτιση και την επαγγελματική αποκατάσταση.
Αποτελεί μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς πυλώνες:
1. Προένταξη αιτούντων άσυλο με βάση και τις νέες οδηγίες της Κομισιόν για early-action. Στόχος είναι η προστασία και η ασφάλεια, η πρόσβαση στην υγεία και στην εκπαίδευση, η διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών, η προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής (που διαπερνά όλους τους πυλώνες), η εξοικείωση με το Κράτος Δικαίου, την ισότητα των φύλων, την αποφυγή κάθε μορφής βίας, την αποτροπή του τράφικινγκ και την ειρηνική συνύπαρξη.
2. Κοινωνική ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Στόχος είναι η αυτόνομη διαβίωση των προσφύγων με fast track προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, με σκοπό την πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Παράλληλα, θα λειτουργούν όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης, ελληνομάθειας, ξένων γλωσσών.
3. Πρόληψη και προστασία από κάθε μορφή βίας, εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Στόχος είναι η ενίσχυση της πρόληψης της βίας σε όλες τις μορφές της, συμπεριλαμβανομένης και της εμπορίας ανθρώπων.
4. Παρακολούθηση της ενταξιακής πορείας μέσω κοινώς αποδεκτών και συγκρίσιμων δεικτών.
Β. Σε ό,τι αφορά στην Εθνική Στρατηγική για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων: Καλύπτει χρονική περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών. Υιοθετεί μια προσέγγιση βασισμένη στα δικαιώματα των ασυνόδευτων ανηλίκων προάγοντας τον κοινωνικό και παιδοκεντρικό χαρακτήρα της Πολιτείας για τους ανηλίκους που στερούνται γονικής μέριμνας. Επιδιώκει να ενισχύσει την ανταπόκριση και αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Η Εθνική Στρατηγική για την προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων περιλαμβάνει τους εξής πυλώνες:
-Διασφάλιση της παροχής ολοκληρωμένης προστασίας και προώθηση των δικαιωμάτων των εννόμων συμφερόντων των παιδιών.
-Αναζήτηση και υλοποίηση βιώσιμων λύσεων για κάθε ασυνόδευτο ανήλικο.
-Πρόληψη και αποτελεσματική προστασία από κάθε μορφή βίας, εκμετάλλευσης και κακοποίησης.
-Εκσυγχρονισμός του συστήματος συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων και των δομών φιλοξενίας τους.
Στο πλαίσιο αυτό προωθείται νομοσχέδιο για την επιτροπεία και το πλαίσιο φιλοξενίας των ασυνόδευτων ανηλίκων. Στο νέο σύστημα επιτροπείας, πρωταρχικό ρόλο θα έχουν: Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ως αρμόδια Αρχή εκπόνησης, εφαρμογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης δράσεων και προγραμμάτων που αφορούν την επιτροπεία των ασυνόδευτων ανηλίκων. Ο αρμόδιος Εισαγγελέας ως θεσμική εγγύηση της διαδικασίας ανάθεσης της επιτροπείας σε νομικό πρόσωπο παροχής υπηρεσιών επιτροπείας. Δημόσια και ιδιωτικά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που υλοποιούν, βάσει καταστατικού ή ιδρυτικής πράξης, δράσεις για την προστασία της παιδικής ηλικίας. Και το Συμβούλιο Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων ως βοηθητικό όργανο για την επίλυση διαφωνιών ή την απόφανση επί παραπόνων. Οι φορείς αυτοί παροχής υπηρεσιών επιτροπείας θα υποδεικνύουν φυσικό πρόσωπο και θα του αναθέτουν τα καθήκοντα επιτρόπου.
Επιλογές δικαστών
Το Υπουργικό Συμβούλιο μετά από εισήγηση του υπουργού Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, αποφάσισε να προαχθεί στη θέση του αντιπροέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου η σύμβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Βασιλική Ανδρεοπούλου, ενώ ο κ.Τσιάρας εισηγήθηκε και το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε, να προεπιλεγούν για την πλήρωση της θέσης του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι κατωτέρω Σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου:
1) Ελένη Λυκεσά,
2) Σταμάτιος Πουλής,
3) Κωνσταντίνα Ζώη,
4) Δέσποινα Καββαδία-Κωνσταντάρα,
5) Αγγελική Μυλωνά,
6) Γεωργία Τζομάκα.
Τέλος το Υπουργικό Συμβούλιο μετά από εισήγηση του υπουργού Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, επέλεξε ως υποψήφιο για τη θέση του Έλληνα Δικαστή στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον κύριο Γουλιέλμο Βαλασίδη, Διευθυντή Επικοινωνίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
