Συνέντευξη στον Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
Τον στόχο του για την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στη δημόσια σκηνή σε ρόλο πρωταγωνιστή περιγράφει σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» ο υποψήφιος πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, Χάρης Καστανίδης, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν είναι δυνατή η εκλογική σύμπραξη αφενός με τη ΝΔ γιατί «ανήκουμε σε διαφορετικούς ιδεολογικούς κόσμους» και αφετέρου με τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω «έλλειψης στοιχειώδους εμπιστοσύνης μεταξύ των συνομιλητών».
Επισημαίνει ταυτόχρονα ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κεντρώων ψηφοφόρων παραμένει σήμερα άστεγη και απέχει από τις εκλογές και τονίζει ότι η θεμελιώδης προϋπόθεση για να καταστεί και πάλι μεγάλη η δημοκρατική παράταξη είναι να ξαναορίσει με μεγάλη σαφήνεια τις πραγματικές διαφορές ανάμεσα στις συντηρητικές και τις προοδευτικές πολιτικές. Σε αυτό το πλαίσιο καταγγέλλει ως συντηρητικές τις κυβερνητικές πολιτικές για τις ατομικές συμβάσεις εργασίας, τις απευθείας αναθέσεις και την ελάχιστη βάση εισαγωγής και τις αντιπαραβάλλει με πολιτικές προοδευτικού περιεχομένου. Αναφερόμενος δε στην εσωκομματική εκλογική διαδικασία καθιστά σαφές ότι η ενότητα στο Κίνημα Αλλαγής θα διαφυλαχθεί, «αν δεν επιχειρήσουμε να “χωρέσουμε” την παράταξη στα όρια της προσωπικής μας ματιάς».
Γιατί το Κίνημα Αλλαγής «δεν αρέσει» σήμερα όπως το παλιό ΠΑΣΟΚ;
Χάρης Καστανίδης: Στη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης χρέους, όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν -διαδοχικά ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία, ΣΥΡΙΖΑ– άσκησαν τις ίδιες πολιτικές που επινόησαν και εισηγήθηκαν οι δανειστές. Το αποτέλεσμα ήταν να θολώσουν στα μάτια των πολιτών οι ιδεολογικές γραμμές που χώριζαν τη σοσιαλδημοκρατία από τη Δεξιά και τη ριζοσπαστική Αριστερά. Η σύγχυση επιτάθηκε όταν σχηματίστηκε η κυβέρνηση συνεργασίας Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ το 2012.
Μέχρι σήμερα, το Κίνημα Αλλαγής δεν εργάστηκε επιτυχώς στην ανασύσταση της ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητάς του, δηλαδή στην ανάδειξη των ιδεών της ριζοσπαστικής σοσιαλδημοκρατίας. Επείγει, συνεπώς, να αναδείξουμε την ταυτότητα ενός σύγχρονου κόμματος που εκπροσωπεί τις ιδέες του δημοκρατικού σοσιαλισμού τον 21ο αιώνα, να φέρουμε και πάλι στο προσκήνιο την αξία της κοινωνικής δικαιοσύνης, το αίτημα της συμμετοχικής Δημοκρατίας, την ανάγκη διόρθωσης των αγορών υπέρ της κοινωνίας, των ανθρώπων και των ελπίδων τους.
Με δυο λόγια, είναι ανάγκη να ξαναορίσουμε με μεγάλη σαφήνεια τις πραγματικές διαφορές ανάμεσα στις συντηρητικές και τις προοδευτικές πολιτικές. Αυτή είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση για να καταστεί και πάλι μεγάλη η δημοκρατική παράταξη.
Τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ διεισδύουν στη μεγάλη μάζα των κεντρώων ψηφοφόρων που εκπροσωπούσε παραδοσιακά το ΠΑΣΟΚ. Τι σκοπεύετε να πράξετε για να ανακτήσετε την ηγεμονία σε αυτό το χώρο;
Χάρης Καστανίδης: Ούτε η Νέα Δημοκρατία ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ διεισδύουν στη μάζα των κεντρώων ψηφοφόρων. Μου φαίνεται περίεργο να έλκονται οι κεντρώοι ψηφοφόροι από τους επιτελάρχες του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού που σήμερα αποτελούν περιώνυμα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Εξίσου περίεργο μου φαίνεται η ριζοσπαστική Αριστερά των ακροδεξιών συνεργασιών να διεισδύει στο Κέντρο, όταν όλες οι ιστορικές αναγωγές της και τα ιδεολογικά κείμενά της υποδηλώνουν μια διαχρονική σύγκρουση με τις παραδόσεις του δημοκρατικού και σοσιαλιστικού ρεύματος στην Ελλάδα.
Εκτιμώ, λοιπόν, ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κεντρώων ψηφοφόρων παραμένει άστεγη, καθηλωμένη στην απογοήτευση των απεχόντων από τις εθνικές εκλογές. Είναι δικό μας καθήκον να τους εμπνεύσουμε και πάλι, όπως, άλλωστε, κάθε άλλο προοδευτικό πολίτη και να διαμορφώσουμε μια νέα ισχυρή κοινωνική συμμαχία που θα στηρίξει σε βάθος χρόνου την προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας.
Αναφέρεστε συχνά στην αξία της άσκησης προοδευτικής πολιτικής. Πως προσδιορίζετε, όμως, αυτή την έννοια στο σημερινό πολιτικό πεδίο;
Χάρης Καστανίδης: Θα ήταν χρήσιμο να δώσω μερικά παραδείγματα για τις διαφορές μεταξύ προοδευτικής και συντηρητικής πολιτικής.
Συντηρητική πολιτική είναι να επιτρέπεις τις ατομικές συμβάσεις εργασίας, όπως κάνει ο κος Μητσοτάκης, σε μια εποχή που οι μισθοί και τα εργασιακά δικαιώματα έχουν υποχωρήσει τόσο πολύ, που δεν υπάρχει άλλο περιθώριο για την εξασθένιση της θέσης του εργαζομένου. Οι ανισότητες είναι ήδη βαριές.
Προοδευτική πολιτική είναι να ενισχύεις τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, με στόχο την κατάρτιση εθνικών ή κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, ώστε να εξισορροπείται η διαπραγματευτική ικανότητα των μερών και να προστατεύεται, έτσι, η θέση του εργαζομένου. Στην οικονομική ιστορία αποδείχθηκε ότι μια από τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη είναι η μεγαλύτερη συμμετοχή της εργασίας στην κατανομή του πλούτου.
Συντηρητική πολιτική είναι να εγκαθιστάς σε όλο το εύρος του δημόσιου τομέα το ζοφερό καθεστώς των απευθείας αναθέσεων, με πρόσχημα την πανδημία και να παραβιάζεις αρχές του Ευρωπαϊκού ή του Εθνικού Δικαίου, οι οποίες πρέπει να γίνονται σεβαστές ακόμη και σε έκτακτες συνθήκες, όπως επισημαίνεται σε εκθέσεις της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
Προοδευτική πολιτική είναι η τήρηση των αρχών της διαφάνειας, όπως π.χ. η ανάρτηση των προσκλήσεων ενδιαφέροντος στη Διαύγεια, κάτι που διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον και ακυρώνει πιθανές προθέσεις εξυπηρέτησης των κομματικών πελατών.
Συντηρητική πολιτική είναι να νομοθετείς μια σύνθετη ελάχιστη βάση εισαγωγής για το δημόσιο πανεπιστήμιο, ενώ δεν λαμβάνεις κανένα αντίστοιχο μέτρο «αξιοκρατίας» για τα παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας, ενισχύοντας, έτσι, τα τελευταία με προκλητικό τρόπο.
Προοδευτική πολιτική είναι η ενίσχυση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με αύξηση της δημόσιας δαπάνης γι’ αυτήν, δαπάνη που μειώθηκε δραματικά στα χρόνια της κρίσης. Η ενίσχυσή της με σοβαρούς κανόνες εξωτερικής αξιολόγησής των ιδρυμάτων, ώστε να βελτιώνονται οι ακαδημαϊκές επιδόσεις τους. Με σοβαρό εθνικό σχεδιασμό για τις σχολές και τα τμήματά τους, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενός νέου και υγειούς παραγωγικού μοντέλου.
Δηλώσατε ότι δεν είναι δυνατή η εκλογική σύμπραξη με τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ. Τούτο σημαίνει ότι το ΚΙΝΑΛ θα περιορισθεί σε ρόλο κόμματος διαμαρτυρίας;
Χάρης Καστανίδης: Η εκλογική σύμπραξη με τη Νέα Δημοκρατία δεν είναι δυνατή, γιατί ανήκουμε σε διαφορετικούς ιδεολογικούς κόσμους. Η εκλογική σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι δυνατή, γιατί θα προϋπέθετε την ύπαρξη στοιχειώδους εμπιστοσύνης μεταξύ των συνομιλητών. Η εμπιστοσύνη αυτή ελλείπει, καθώς, στη διάρκεια της κρίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε έναντι του ΠΑΣΟΚ ανεύθυνη δημοκοπική πολιτική, στηριζόμενη σε μια δημόσια ρητορική της εχθροπάθειας. Και δεν αναθεώρησε ποτέ. Όποιος επισημαίνει αυτές τις αλήθειες, δεν προορίζει τη δημοκρατική παράταξη σε ρόλο κόμματος διαμαρτυρίας. Αντιθέτως, στοχεύει στην επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στη δημόσια σκηνή σε ρόλο πρωταγωνιστή.
Οι εσωκομματικές εκλογές του Κινήματος Αλλαγής χαρακτηρίζονται από υψηλούς τόνους και πολυάριθμες υποψηφιότητες. Ανησυχείτε για την ενότητα την επόμενη μέρα;
Χάρης Καστανίδης: Η ενότητα θα διαφυλαχθεί, αν όλες οι φιλοδοξίες πειθαρχήσουν στο συμφέρον της παράταξης, αν δεν επιχειρήσουμε να «χωρέσουμε» την παράταξη στα όρια της προσωπικής μας ματιάς. Η ενότητα θα διασφαλισθεί, αν όλοι συμφωνήσουμε ότι η μάχη για τη διεκδίκηση της ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής είναι μια μάχη μεταξύ συναγωνιστών και όχι ανταγωνιστών.
