Από την έντυπη έκδοση
Του Δημ. Η. Χατζηδημητρίου
[email protected]
Οσοι διατηρούσαν επιφυλάξεις -και μεταξύ αυτών η επαγγελματικά σοβαρή γραφειοκρατία του υπουργείου Εξωτερικών- για την επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Αγκυρα, στην παρούσα συγκυρία, φαίνεται ότι δικαιώνονται στους φόβους τους.
Ολο το προηγούμενο διάστημα το Μέγαρο Μαξίμου έκανε λόγο και κατέβαλε προσπάθεια να διασκεδάσει τις διατυπούμενες ανησυχίες κι επιφυλάξεις, με την προβολή του ισχυρισμού ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός θα επισκέπτετο την Τουρκίας ως φορέας κι εντολοδόχος μιας ευρωπαϊκής πρότασης για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, ενόψει και της ευρωτουρκικής συνάντησης κορυφής στις 29 Νοεμβρίου. Η πολυδιαφημισμένη ως «ευρωπαϊκή αποστολή» του κ. Τσίπρα δεν δικαίωσε τις προσδοκίες όσων φαντασιώνονται ρόλους πέραν των πραγματικοτήτων και των συσχετισμών που κυριαρχούν στο πεδίο των διεθνών σχέσεων. Εως προχθές, παραμονή της επίσκεψης Τσίπρα στη γείτονα, η κυβέρνηση επέμενε ότι:
- Αναγκαίο στοιχείο για την αντιμετώπιση των δυσβάσταχτων προσφυγικών ροών είναι η δημιουργία και λειτουργία στην Τουρκία των hot spot, για να γίνεται η καταγραφή και ταυτοποίηση των προσφύγων και η απευθείας εγκατάστασή τους στις χώρες επιλογής τους.
- Δεν αποδέχεται την -και γερμανική- πρόταση για κοινή δράση των ακτοφυλακών Ελλάδας και Τουρκίας, καθώς το πρόβλημα έγκειται στη δράση κυκλωμάτων προώθησης μεταναστών-προσφύγων στα ελληνικά νησιά.
Χθες, και μετά τις συνομιλίες του με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου, ο κ. Τσίπρας αποδέχτηκε, όπως προέκυψε από όσα ειπώθηκαν στη συνέντευξη Τύπου, την τουρκική άποψη για το ζήτημα και μάλιστα απέρριψε, με γλωσσολογικού χαρακτήρα παρατηρήσεις, την ορολογία περί hot spot, επιμένοντας ότι «το πρόβλημα οφείλεται στον πόλεμο, τους βομβαρδισμούς, την τρομοκρατία και τις επεμβάσεις στην Συρία». Αλλά για την διαπίστωση αυτή δεν χρειαζόταν να ταξιδέψει στην Τουρκία, μπορούσε να πει τα ίδια -και τα έχει πει- και στην Αθήνα…
Επίσης, ο κ. Τσίπρας αποδέχτηκε να συγκροτηθεί ένας μηχανισμός μεταξύ της ακτοφυλακής των δύο χωρών, με τη συμμετοχή των αρμοδίων υπουργείων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η παράνομη μετανάστευση!
Δεν έγινε σαφές χθες, από τους δύο πρωθυπουργούς, το περιεχόμενο αυτής της συνεργασίας, όπως και το εύρος δράσης των ακτοφυλακών των δύο χωρών, με δεδομένο ότι η διοικητική ευθύνη για επιχειρήσεις έρευνας-διάσωσης στο Αιγαίο ανήκει στην Ελλάδα από τις αρχές τις δεκαετίας του 1950 και η Τουρκία από το 1973 επιδιώκει σταθερά να αμφισβητήσει αυτό το καθεστώς.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας φάνηκε να αποδέχτηκε -αφού δεν αντέδρασε εκείνη τη στιγμή- την πρόταση Νταβούτογλου να συζητηθεί το θέμα σε μια συνάντηση των δύο πρωθυπουργών με την καγκελάριο Μέρκελ, δηλαδή ερήμην της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των θεσμοθετημένων οργάνων της, για την εξωτερική και τη μεταναστευτική πολιτική!
Είναι απολύτως χαρακτηριστικό -και ενδεικτικό της ανησυχίας ορισμένων νουνεχών στην Αθήνα- ότι λίγα μόλις λεπτά μετά το πέρας της συνέντευξης στην Αγκυρα, κυβερνητικοί κύκλοι αισθάνθηκαν την ανάγκη να σημειώσουν: «Το μήνυμα Τσίπρα από το ταξίδι του στην Τουρκία είναι ότι αν και για να αντιμετωπιστεί συνολικά το προσφυγικό πρέπει να λυθεί το Συριακό, θα πρέπει να υπάρξει άμεση συμφωνία Τουρκίας-Ε.Ε. που να οδηγεί στον περιορισμό των ροών και στην καθιέρωση σταθερού μηχανισμού επανεγκατάστασης από την Τουρκία.
Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήθηκε διμερής ελληνοτουρκική συνεργασία και συντονισμός με στόχο την αποφασιστική αντιμετώπιση των διακινητών».
Πλην όμως, ο κ. Νταβούτογλου ουδεμία αναφορά έκανε περί της ανάγκης αντιμετώπισης των διακινητών, αρκούμενος να παρουσιάσει Τουρκία κι Ελλάδα ως «θύματα του προσφυγικού», το οποίο οφείλεται στην ύπαρξη ενός τυραννικού καθεστώτος στη Δαμασκό και στη δράση μιας τρομοκρατικής ομάδας, δίχως να διευκρινίσει εάν αναφέρεται στο ISIS ή τους Κούρδους, στον Βορρά της Συρίας. Η επίσκεψη Τσίπρα στην Αγκυρα έδωσε την ευκαιρία στον κ. Νταβούτογλου να θέσει το σύνολο της ατζέντας διεκδικήσεων της χώρας του έναντι της Ελλάδας, με αναφορές σε θέματα μειονοτήτων, Αιγαίου και Κύπρου, απαιτώντας παράλληλα να συνεχιστεί η ελληνική υποστήριξη στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε. Μάλιστα, εντύπωση προκάλεσε ότι ενώ ο Ελληνας πρωθυπουργός έθεσε το ζήτημα των μαζικών παραβιάσεων στο FIR Αθήνας και της καταστρατήγησης των κανόνων αβλαβούς διελεύσεως τουρκικών πολεμικών σκαφών στο Αιγαίο, ο Τούρκος ομόλογός του έκανε λόγο για «παραβιάσεις ένθεν-κακείθεν», δίχως να υπάρξει άμεση και κατηγορηματική απάντηση από τον κ. Τσίπρα, παρά μόνον ευχολόγια περί ενός «Αιγαίου συνεργασίας»… Ενώ δεν διέλαθε της προσοχής η υποβάθμιση, εκ μέρους του κ. Τσίπρα, των τουρκικών διεκδικήσεων στο επίπεδο των «ανοιχτών θεμάτων που πρέπει να συζητιούνται»!
Οι δύο πρωθυπουργοί συμφώνησαν να συγκληθεί στην Τουρκία, στις αρχές Φεβρουαρίου, η 4η Σύνοδος του Ελληνοτουρκικού Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, με προτεραιότητα την προώθηση της συνεργασίας στον τουρισμό, την ενέργεια, το εμπόριο, τις μεταφορές, αλλά και «τα περιφερειακά προβλήματα», ενώ επανέλαβαν τα συνήθη ευχολόγια για το Κυπριακό, με την Αγκυρα να κρατάει το κλειδί της επίλυσής του, αλλά περί αυτού ουδείς λόγος. Προχθές το βράδυ, ο κ. Τσίπρας, μαζί με τον κ. Νταβούτογλου, παρακολούθησε τον φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα των εθνικών ομάδων των δύο χωρών στο «Φατίχ Τερίμ» της Κωνσταντινούπολης. Οι αποδοκιμασίες των Τούρκων φιλάθλων στην ανάκρουση του Ελληνικού Εθνικού Υμνου εντάσσονται στις συνήθεις λειτουργίες μιας «ανοικτής κοινωνίας», όπως είναι η τουρκική…
«Φύλαξη εξωτερικών συνόρων»
Τη δημιουργία κοινής ευρωπαϊκής συνοροφυλακής και ακτοφυλακής, για την αποτελεσματικότερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., ετοιμάζεται να προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του Δεκεμβρίου. Αυτό δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου χθες στις Βρυξέλλες ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Ο κ. Αβραμόπουλος είπε μάλιστα ότι τα κράτη-μέλη έχουν ανταποκριθεί πολύ θετικά στην ιδέα, γιατί, όπως είπε, όλες οι χώρες συνειδητοποιούν τη χρησιμότητά τους. Στο ζήτημα της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. αναφέρθηκε σε εκδήλωση προχθές στο Ντίσελντορφ ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο να κλείσουν τα σύνορα της Γερμανίας. Η πρωθυπουργός της νέας, συντηρητικής κυβέρνησης της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο, απέρριψε τη «φόρμουλα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» που συνίσταται, σύμφωνα με την ίδια, στο «να εξάγουν ορισμένες χώρες το (μεταναστευτικό) πρόβλημα που δημιούργησαν οι ίδιες».
Φράχτης και στην ΠΓΔΜ
Σύμφωνα με ανταπόκριση του ΑΠΕ, μπουλντόζες και εκσκαφείς διαμορφώνουν τον χώρο στη μεθόριο της ΠΓΔΜ με την Ελλάδα στο ύψος της Ειδομένης, όπου τα Σκόπια έχουν ανακοινώσει ότι σχεδιάζουν να υψώσουν συρμάτινο φράχτη σε περίπτωση που ευρωπαϊκά κράτη μειώσουν τον αριθμό προσφύγων που δέχονται. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν, κατά το ΑΠΕ, ότι σκαπτικά μηχανήματα καθάριζαν παρουσία στρατού λωρίδα γης από τις σιδηροδρομικές γραμμές έως την όχθη του Αξιού, πέρασμα που χρησιμοποιούν οι προσφυγικές ροές για να να περάσουν στην ΠΓΔΜ.
Στον Πατριάρχη
Ο κ. Τσίπρας, ο οποίος νωρίς χθες το πρωί, έγινε δεκτός από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι, ολοκλήρωσε την επίσκεψη του στην Αγκυρα με τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και την συμπρόεδρο του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, Φιγκέν Γιουκσέκνταγ.
