Skip to main content

Σύγκρουση οικονομίας και πολιτικής

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Το χρήμα φέρνει ευτυχία, αλλά μέχρι ένα συγκεκριμένο όριο ετήσιου εισοδήματος. «Πέραν των 75.000 δολαρίων στις σημερινές ΗΠΑ… η αύξηση ούτε οδηγεί στην ευτυχία ούτε ανακουφίζει από το στρες, ακόμη και αν η αύξηση αυτή του εισοδήματος συνεχίζει να βελτιώνει την αποτίμηση που τα άτομα κάνουν για τη ζωή τους», διαπίστωναν στην έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2010, στην επιθεώρηση Proceedings της National Academy of Sciences, ο βραβευμένος με το αποκαλούμενο Νομπέλ Οικονομίας (2002) Ντάνιελ Κάνεμαν και ο συνάδελφός του στο Πρίνστον, Ανγκους Ντίτον.

Το χρηματικό έπαθλο οκτώ εκατομμυρίων σουηδικών κορόνων (περίπου 850.000 ευρώ) που συνοδεύει το «βραβείο της Τράπεζας της Σουηδίας για τις οικονομικές επιστήμες στη μνήμη του Αλφρεντ Νομπέλ», σίγουρα δεν «αγοράζει» την ευτυχία του Ανγκους Ντίτον, αλλά η τιμητική διάκριση τον ανεβάζει και βοηθά στη θεσμική «αναπαραγωγή» του, με την πνευματική ελευθερία που του δίνει το Νομπέλ.

Μία εβδομάδα προτού γιορτάσει τα 70ά του γενέθλια βραβεύτηκε για τις μελέτες του στις ατομικές καταναλωτικές προτιμήσεις, των οποίων η κατανόηση είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό πολιτικών που προάγουν την ευημερία και μειώνουν τη φτώχεια.

Θα διαβάσετε και θα ακούσετε πολλά για το Σύστημα Ζήτησης που ανέπτυξε και την εκτίμηση της επίδρασης που έχουν οι φόροι κατανάλωσης στην ευημερία διαφόρων κοινωνικών ομάδων ή για την αλληλεπίδραση ανάμεσα στο εισόδημα και την κατανάλωση στην πορεία του χρόνου. Οι ειδικοί θα μιλήσουν για έναν εξαιρετικό τεχνίτη των μαθηματικών μοντέλων και για έναν ενάρετο πανεπιστημιακό.

Ομως, αυτά δεν θα σταματήσουν τη συζήτηση, που σιγοκαίει χρόνια. Είναι οι ιδέες των οικονομολόγων ή οι προκαταλήψεις των πολιτικών αυτές που οδήγησαν σε τόσο κακές πολιτικές; Κατά πόσο το πρόβλημα οφείλεται σε κακές οικονομικές ιδέες και κατά πόσο σε οικονομολόγους που αποδείχθηκαν πολύ πρόθυμοι να απορρίψουν τα οικονομικά τους πρότυπα όταν αυτά έρχονταν σε σύγκρουση με τις πολιτικές τους ροπές;