Skip to main content

«Προσαρμογή στην πραγματικότητα»

Από την έντυπη έκδοση 

Να ξεκινήσω, σε πρώτο πρόσωπο, με μια βασική παραδοχή: Δεν μου αρέσουν -δεν μου άρεσαν ανέκαθεν, τώρα όμως τα πράγματα είναι, ούτως η άλλως, βαρύτερα- οι περιπτώσεις όπου κανείς, προκειμένου να κάνει αντίπραξη σε μιαν άποψη (ή αντιπολίτευση, όμως αντιπολίτευση κάνουν κανονικά οι πολιτικοί), πάει και συντάσσεται με «τους απέναντι» μόνο και μόνο για να αισθάνεται ότι έχει ερείσματα. Τι θα πει αυτός ο χρησμός; Απλό!

Πιστεύω (παλιότερα) ότι το Πρόγραμμα Προσαρμογής Σαμαρά – Στουρνάρα και ύστερα Σαμαρά – Βενιζέλου πάει να εκτροχιαστεί; Φρονώ ότι το πρωτογενές πλεόνασμα είναι φούσκα (επανέρχεται σχετικώς και ο… Γιώργος Κύρτσος) ή ότι επαναφορά σε τροχιά ανάπτυξης δεν υπάρχει; Εκτιμώ (τώρα) ότι η διαπραγμάτευση Τσίπρα – Βαρουφάκη, ενδεχομένως Τσίπρα – Δραγασάκη σε επόμενη φάση δεν θα βγει πέρα; Απόλυτο δικαίωμά μου! (Αλλωστε, όλοι κρινόμαστε από την έκβαση των πραγμάτων. Θα δούμε, όπως είδαμε και πάντα βλέπουμε, τι βγαίνει στο τέλος. Ασχετα αν θυμόμαστε τι είχαμε πει πρωτύτερα…)

Κάθε εκτίμηση, κάθε άποψη, κάθε προβολή στο μέλλον και αξιολόγηση πολιτικής είναι εύλογη – oυδείς λόγος, όμως, να σπεύδει κανείς να στοιχηθεί πίσω από το τι λέει ή τι δεν λέει η κυρία Μέρκελ, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο Ματέο Ρέντσι, ο Μισέλ Σαπέν, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο Μάριο Ντράγκι, παλιότερα η Eurostat ή οι άνθρωποι του ΔΝΤ ή η «τρόικα».

Βέβαια, Ελληνες είμαστε και ο μεγάλος νικητής της ναυμαχίας της Σαλαμίνας, ο Θεμιστοκλής, κατέφυγε στην αυλή του Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη. Ομοίως και ο Λακεδαιμόνιος βασιλιάς Δημάρατος (αυτός είχε καταφύγει στον Δαρείο, παππού του Αρταξέρξη), μη γίνουμε μονόπλευροι. Ομως -διάβολε!- στα τωρινά χρόνια μπορεί ο καθείς να έχει την άποψη που έχει χωρίς «στηρίγματα».

Εκείνο που βλέπουμε να εκτυλίσσεται -με μεγάλη, είν’ αλήθεια, ταχύτητα- και από την ελληνική, αλλά και από την «ευρωπαϊκή» πλευρά -πάλι μη γινόμαστε μονόπλευροι- είναι μια αγωνιώδης προσπάθεια προσαρμογής στην πραγματικότητα. Προσεγγίσεις του εφικτού. Οχι κωλοτούμπα (η kolotοumba έγινε διεθνής όρος, έτσι όπως εμείς τη διδάξαμε στους ξένους δημοσιογράφους, καλά να ‘μαστε!) ή κυβίστηση (για να μην είμαστε και άξεστοι, αλίμονο!) – προσαρμογή λέγεται, προσαρμογή στην πραγματικότητα είναι.

Μόνο που, πολιτική επιταγή, χρειάζεται να καμουφλάρεται η αλλαγή στάσης και η προσαρμογή στην πραγματικότητα κάτω από ορολογικές υποκρισίες. Εγκαταλείπεται -όπως ήταν βέβαιο ότι θα εγκαταλειφθεί- το «κούρεμα» ή η «διαγραφή του συνόλου ή μεγάλου μέρους του χρέους»;

Πρόκειται για «ελάφρυνση» (υπεσχημένη από τον Νοέμβριο του 2012) ή για «απομείωση» του χρέους: Σπεύδουν να το καταγράψουν ως ελληνική υποχώρηση οι Γερμανοί! Ψοφάει, σιγά σιγά, η τρόικα, που άλλωστε ήδη είναι «ντόικα», καθώς από τους τρεις μένουν επί σκηνής δύο, εφόσον η νομολογιακή προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου απομακρύνει την ΕΚΤ; Νίκη των ελληνικών χρωμάτων, άμα επιτευχθεί!

Θα υπογραφεί ένα διαολεμένο κείμενο συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και «εταίρων»; Επάνω θα γράφει με κεφαλαία: «ΕΤΟΥΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ»! Θέλουμε «διεθνή διάσκεψη για το χρέος» εμείς; «Υπάρχει και ονομάζεται Eurogroup» λέει ο άλλος.

Ολη αυτή η πορεία σταδιακής προσαρμογής στην πραγματικότητα, κοστίζει πολιτικά σ’ εκείνη την πλευρά που κάνει το κάθε βήμα.

Γι αυτό και επενδύεται με διάφορα λογάκια, διατυπώσεις, επεξηγήσεις. Φυσικά, αλλιώς τα ντύνει ένας Γιάνης Βαρουφάκης, αλλιώς ένας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε! Επειδή όμως η πορεία είναι -στο βάθος- η ίδια, τουλάχιστον όσοι δεν «κάνουμε πολιτική» είναι λάθος να πασχίζουμε να δικαιώνουμε κάθε φορά «την απέναντι» πλευρά για να δείξουμε και μόνον τα αδύνατα σημεία «της δικής μας».

Και για να προσγειώσουμε, μέσα στον τωρινό αχό της αντιπαράθεσης, τη συζήτηση στο προκείμενο: Δεν είναι ούτε του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε η ψυχρότητα, ούτε των Ιταλο-γάλλων η επαμφοτερίζουσα στάση, ούτε των (κυβερνητικών) Ισπανών το «δεν είμαστε/δεν θα γίνουμε Ελλάδα», ούτε καν του Μάριο Ντράγκι η διστακτικότητα το θέμα με την επιχειρούμενη προσγείωση/προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα. Είναι η διαπίστωση Μέρκελ ότι δεν βλέπει από την Ελλάδα, ακόμη, πολύ σαφές σχέδιο. Σχέδιο υπάρχει; Ψήνεται; Κυρίως: Είναι κάπως συμβατό μ’ εκείνο που «μπορεί» (=επιλέγει) να δεχτεί η Ευρώπη, στη δική της πραγματικότητα; Ή μιλάμε στον αέρα;

Α.Δ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ [email protected]