Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ηταν Σεπτέμβριος και τότε. Το 1932 και η προεκλογική συζήτηση περιστρέφεται στην ανάγκη δημιουργίας κλίματος συναίνεσης και μιας μεγάλης συμμαχίας δυνάμεων. «…µία μόνον κυβέρνησις θα δυνηθή να αναλάβη µε πραγµατικάς ελπίδας το έργον αυτό [την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης]: η Οικουμενική Κυβέρνησις της Εθνικής Ενώσεως, η Κυβέρνησις του Συνασπισμού των κομμάτων, τα οποία από κοινού θα παλαίσουν διά την οικονομική ανασυγκρότησιν της χώρας µας…» («Εστία», 5/9/1932).
Η λογική της ανάγκης συνεργασίας είναι απλή. Το Κόμμα Φιλελευθέρων, λόγω της φθοράς που υπέστη κατά την κυβερνητική θητεία, θα υποστεί απώλειες που δεν θα του επιτρέψουν να διαθέτει αυτοδυναμία, ενώ από την άλλη πλευρά µία αυτοδύναμη κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος θα ήταν µία «μεταφόρτωσις όλων των αμαρτιών του κόμματος [Φιλελευθέρων] εις την Δηµοκρατίαν…» («Εστία», 28/8/1932).
Εξι χρόνια νωρίτερα, στην προεκλογική περίοδο του 1926, όταν ο Βενιζέλος αρνείται την πιθανότητα να αναμιχθεί στα πολιτικά δρώμενα, σε συνέντευξή του στον Κώστα Ουράνη στον «Ελεύθερο Τύπο» λέει: «…ό,τι απαιτεί η σωτηρία του τόπου… είνε όπως, εντός του πλαισίου του σημερινού πολιτεύματος, συνεργασθούν οι πολιτικοί αρχηγοί διά να επαναφέρουν το Κράτος εις την τροχιάν του από την οποίαν έχει προ πολλού εξέλθει… η οικουμενική κυβέρνησις είνε µία ανάγκη…» (17/10/1926).
Η συνέντευξη τελειώνει µε έναν παραλληλισμό της περιόδου του Πελοποννησιακού Πολέμου µε τη συγχρονία: «…όποιος εγκύψη εις την ιστορίαν του πελοποννησιακού πολέµου, όπως εγώ μεταφράζων τον Θουκυδίδην, βλέπει ότι τα χάλια τους και εκείνων ήσαν τα ίδια όπως τα ιδικά µας. Μόνον ότι εκείνοι έδειξαν για µία εποχή και προτερήματα τα οποία τους επέτρεψαν να πραγματοποιήσουν αυτό που λέγεται σήμερα “ελληνικόν θαύμα”. Ενώ ημείς οι σημερινοί…».
Δύσκολοι και οι τωρινοί καιροί. Αλλωστε, όπως έγραψε ο Παλαμάς παραμονές κάλπης, «οι κρίσιμοι βαρειοί καιροί ποτέ δεν έπαψαν να κρατούν το έδαφος µας σεισµόπληχτον…».