Skip to main content

Από την εγκράτεια στη χρεοκοπία

Από την έντυπη έκδοση

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Ένα από τα πρώτα ταξίδια στα οποία όλα ήταν εξαρχής πληρωμένα οργανώθηκε από τον Βρετανό Τόμας Κουκ. Το 1841 περίπου 500 μέλη των λεγόμενων συλλόγων εγκράτειας μεταφέρθηκαν με το τρένο από το Λέστερ στο Λάφμπορο, για να ανταλλάξουν εκεί απόψεις για τα ήθη της εποχής. Το πακέτο, έναντι μικρού τιμήματος, περιλάμβανε ψυχαγωγία από μπάντα πνευστών, σάντουιτς, τσάι και διαλέξεις για τους κινδύνους της κατανάλωσης αλκοόλ.

Στη βικτωριανή Αγγλία, η εργατική τάξη έπνιγε στο αλκοόλ τη δυστυχία και κάπως έτσι ο Κουκ, φτωχός, μαραγκός και ιεροκήρυκας, έγινε της οργανωμένης ταξιδιωτικής αναψυχής κήρυκας.

Τα επόμενα τρία καλοκαίρια κι άλλοι εργάτες με του Κουκ τις πλάτες γεύτηκαν για πρώτη φορά το ταξίδι με το τρένο. Το οργανωμένο ήταν του Κουκ το πεπρωμένο. Έβγαλε φυλλάδια, για να μάθει ο κόσμος την «ενθουσιώδη φιλανθρωπία» και το 1845 έστριψε εμπορικά την ιστορία. Οργάνωσε την πρώτη ημερήσια εκδρομή επαγγελματικών προδιαγραφών από το Λέστερ στο Λίβερπουλ, με δύο τύπους εισιτηρίων, ένα ακριβό κι ένα στη μισή τιμή, αφού μελέτησε τη διαδρομή και τύπωσε αναλυτικό οδηγό για τη γραμμή. Μια επιχείρηση με προοπτική είναι στην αρχή.

Ο Κουκ διάβασε την εποχή. Οι εκδρομές στο εξωτερικό είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα. Το 1855 συνόδευσε τους πελάτες του εκτός Βρετανίας, στη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού, παρακάμπτοντας την κλασική διαδρομή, αφού οι εταιρείες που διαχειρίζονταν τα Στενά της Μάγχης σε διευκολύνσεις του γύρισαν τη ράχη.

Το εξωτερικό, όμως, έθετε νέες προκλήσεις: διαμονή και φαγητό. Με κουπόνια ξενοδοχείων από το 1868. Ακολούθησαν κι άλλοι σταθμοί, με κυριότερο τον γύρο του κόσμου σε 222 μέρες το 1872.

Πλέον τον γύρο του κόσμου κάνει η είδηση της κατάρρευσης της εταιρείας. Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός, ο φθηνός μέσω Ίντερνετ τουρισμός και η επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος φούσκωναν την τελευταία πενταετία τα χρέη και τι κάναν οι ωραίοι; Ό,τι και άλλοι κορυφαίοι.