Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Μην παραφορτώνετε τις κεντρικές τράπεζες. Η νομισματική παρέμβαση πέραν του μέτρου ενέχει τον κίνδυνο να κάνει περισσότερο κακό, παρά καλό».
Ο Ραγκουράμ Ρατζάν, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ινδίας και πρώην οικονομολόγος του ΔΝΤ, είχε προβλέψει την πιστωτική κρίση του 2008 και τώρα κρούει για μία ακόμη φορά τον κώδωνα του κινδύνου, διαμηνύοντας με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι το φθηνό χρήμα από τις κεντρικές τράπεζες δεν μπορεί να θεωρηθεί «απάντηση» σε όλα τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας.
Αυτή τη φορά οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο δεν έχουν να αντιμετωπίσουν ένα κοινό μέτωπο, όπως ήταν η κρίση του 2008, αλλά πολλά και διαφορετικά. Οι αγορές σε κατάσταση πανικού παρακολουθούν ανήμπορες το «θαύμα» της κινεζικής ανάπτυξης να εξελίσσεται σε εφιάλτη, απειλώντας την παγκόσμια ανάπτυξη.
Η τιμή του πετρελαίου και οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν κάνει «βουτιά» σε χαμηλά πολλών ετών, εγείροντας τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Και όλα αυτά σε μια εποχή που ήδη οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες -σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη- έχουν μειώσει το κόστος δανεισμού σχεδόν στο μηδέν και συνεχίζουν να κρατούν «ζωντανές» τις οικονομίες με ενέσεις ρευστότητας πολλών τρισεκατομμυρίων. Στην εποχή των διαφορετικών προβλημάτων και των οικονομικών ανισοτήτων, κάθε κεντρική τράπεζα καλείται να χαράξει διαφορετική πορεία.
Η Φέντεραλ Ριζέρβ των ΗΠΑ προσανατολίζεται στην αύξηση των επιτοκίων, την ώρα που το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ύψους ενός τρισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι σε εξέλιξη. Στην εποχή όμως της παγκοσμιοποίησης, είναι κάτι παραπάνω από δύσκολο οι αποφάσεις τους να μην έχουν διεθνή αντίκτυπο.
Τα διλήμματα πολλά, όπως και τα ερωτήματα και οι ανησυχίες. Ισως γι’ αυτό η κα Γέλεν της Fed και ο κ. Ντράγκι της ΕΚΤ να επέλεξαν να κρατήσουν χαμηλό προφίλ, λάμποντας διά… της απουσίας τους από το φετινό συνέδριο κεντρικών τραπεζιτών του Τζάκσον Χολ, περιμένοντας υπομονετικά τις εξελίξεις.
Εξάλλου, όπως είχε πει και ο Μαχάτμα Γκάντι, «το να χάνεις την υπομονή σου σημαίνει ότι χάνεις τη μάχη». Και οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν έχουν ακόμη παραδώσει τα όπλα.
