Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ.Παπαγιαννίδη
[email protected]
Βέβαια, το να ξεκινάει καν να μιλά κανείς για οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα στην προεκλογική περίοδο του φθινοπώρου 2015, τη στιγμή που έχουμε/είχαμε το μεγάλο κύμα που (ξανα)ξεκίνησε από την Κίνα και που εγκαθιστά τη θεότητα μεταβλητότητα/volatility στο κεντρικό βάθρο της διεθνούς οικονομικής πραγματικότητας, έχει κάτι το σπαρακτικά απλοϊκό.
Κάτι από «εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν!». Προσέξτε, δε, και το άλλο: αρχίζει η βουή περί κατολίσθησης και τέλους του κόσμου κ.ο.κ. και ύστερα από κάποιες ώρες οι δείκτες διορθώνουν, προτού ξανακαταβυθιστούν, ύστερα ανακάμψουν κι όλα αυτά με τζίρους όπου η εκατοντάδα δισεκατομμυρίων είναι μια ριξιά, το τρισ. δολάρια «παίζει» καθημερινά. Γι’ αυτό και η volatility είναι το νέο τοτέμ.
Δεν περιορίζεται, δε, στη σφαίρα της «υψηλής οικονομίας». Δείτε και τι συνέβη χθες-προχθές στο μεταναστευτικό. Οπου αφού οι ηγεσίες της «Ευρώπης» έκαναν τις θερινές διακοπές τους και επέστρεψαν και διάβασαν τους φακέλους, και διασκέφθηκαν εν σοφία, πήραν τη μόνη απόφαση που αντιστοιχούσε στο κύμα εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών το οποίο περνάει πάνω από την Ελλάδα (και την Ιταλία), και μέσω Βαλκανίων φθάνει στην Κεντροευρώπη.
Οπου, μέχρι προ μιας εβδομάδας, ο Αυστριακός ΥΠΕΞ -αλήθεια, ο δικός μας Νίκος Κοτζιάς γιατί είχε αίφνης εξαφανιστεί;- παραπονιόταν πως οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις δεν απωθούν τους πρόσφυγες (συμπατριώτης του θεϊκού Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ αλλά και του Αδόλφου Χίτλερ, μάλλον θα ονειρευόταν φωλεές πολυβόλων στα σύνορα).
Ποια η σοφή απόφαση; Μα… κατανομή του προσφυγικού κύματος με κάποια αναλογία στις χώρες της Ε.Ε. Συν, άρση του Σένγκεν/Δουβλίνου-ΙΙ, που προνοεί ότι όσοι μετανάστες / πρόσφυγες / οτιδήποτε σου φθάνουν και δεν τους θέλεις / δεν σου αρέσουν / δεν τους μπορείς, τότε τους στέλνεις πακέτο στη χώρα πρώτης υποδοχής. Δηλαδή Ελλάδα – Ιταλία – άντε και Ισπανία.
Οταν λοιπόν τέτοιες ανατροπές γίνονται -και σε τέτοια κλίμακα- πώς να προβλέψει κανείς και πώς να εκτιμήσει πού και πώς και γιατί θα πάνε τώρα τα δικά μας; Πάντως… άμα αυτές τις μέρες είχε τύχει «να σκάσει» η ελληνική υπόθεση όπως στις αρχές Ιουλίου, στοίχημα ότι δεν θα υπήρχε καν η διάθεση Βρυξελλών/Βερολίνου/Παρισίων (πόσο μάλλον Ουάσιγκτον) να εγκύψουν στο ζήτημα!
Ομως θα επιστρέψουμε, ή μάλλον θα παραμείνουμε, στα δικά μας. Και μάλιστα στις επιπτώσεις της πορείας προς τις εκλογές επί της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών – το ‘χαμε υποσχεθεί, άλλωστε, σε προηγούμενο σημείωμα.
Λοιπόν:
Πρώτον, είναι αλήθεια ότι το πρώτο στάδιο αυτής της ανηφόρας -τα AQR, η επιθεώρηση της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών («τι λογής σκελετοί κρύβονται στα ντουλάπια»)- συνεχίζεται πάση δυνάμει, με μέριμνα της Τράπεζας της Ελλάδος και με βασικό πρωταγωνιστή την BlackRock. Η οποία είχε την τεχνική ευθύνη και τις προηγούμενες φορές, επί Γ. Προβόπουλου και με υπόδειξη (=εντολή) της ΕΚΤ.
Δείγμα, μάλιστα, ωρίμανσης των πνευμάτων στην Ελλάδα του 2015, το ότι δεν ξεσηκώθηκε η γνώριμη βουή «τι είναι πάλι αυτοί οι Αμερικάνοι;». Πρόσθετη ωρίμανση: φαίνεται πως τον ίδιο καιρό που οδηγεί τη διαδικασία αυτή, η BlackRock (όπως και άλλοι διεθνείς παίκτες, μεταξύ των οποίων και η Blackstone, από την οποία κατά κάποιον τρόπο «προήλθε» η BR, και που κουβαλάει π.χ. μερίδιο τού υπό αμφίβολη ιδιωτικοποίηση Ελληνικού μέσω ενός 20,4% στη Lamda Development) σκέφτεται να «σηκώσει» δάνεια από χαρτοφυλάκια συστημικών τραπεζών, αλλά και της Αττικής.
Αλλες εποχές θα ‘χε σηκωθεί σούσουρο! Κι ας ήταν γνωστό π.χ. ότι την BlackRock την είχε συστήσει στην «Ευρώπη» η FED, η οποία της είχε αναθέσει την αξιολόγηση και το ξεσκαρτάρισμα των τοξικών δανείων των τραπεζών «μετά τη Lehman» – ακριβώς επειδή η BR είχε και τεχνογνωσία αλλά και θέσεις σε τέτοια χαρτιά…
Δεύτερο, λιγότερο εύκολο μέτωπο: για την ανακεφαλαιοποίηση προβλέπονται / είναι earmarked 25 δισ. ευρώ. Ομως τώρα ελευθερώνονται μόλις 10. Γιατί; Λέμε «για να υπάρξει ένα άμεσο μαξιλάρι εμπιστοσύνης». Ωραία. Ομως… αν προχωρήσει τώρα η πρώτη φάση ανακεφαλαιοποίησης με τα AQR «μας» και τα συνακόλουθα stress tests κι ύστερα -το 2016, με τα «ευρωπαϊκά» stress tests- προκύψουν νέες ανάγκες, πού το πάμε; Μήπως καταλήξουμε σε χειρότερο σενάριο κι από τη valse hesitation με την ανακεφαλαιοποίηση του 2012-13;
