Από την έντυπη έκδοση
Του Μιχάλη Μάρκου*
Η δεκαετία 2010-2019 είναι συνυφασμένη με τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της Ελλάδας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σε αυτή την κρίση, κανένας κλάδος δεν έμεινε ανεπηρέαστος, όπως ακριβώς συνέβη και με τον κλάδο του αυτοκινήτου, όπου η οικονομική κρίση και η ύφεση επηρέασαν τις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων, οι οποίες βρέθηκαν στο ναδίρ. Χαρακτηριστικά, το 2010 πουλήθηκαν 141.499 μονάδες, όταν ο μέσος όρος τις χρονιές 2004-2009 ήταν 265.796 μονάδες. Το 2012 ήταν η χρονιά με αρνητικό ορόσημο στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου, καθώς έφθασε στο ναδίρ με 58.482 μονάδες.
Την τελευταία δεκαετία (2010-2019) είχαμε επτά διαδοχικές χρονιές κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των 100.000 πωλήσεων, επιστρέφοντας σε εποχές της δεκαετίας του 1970. Μέσα σε διάστημα δύο ετών η αγορά είχε μια εντυπωσιακή πτώση 58,6% και από το 2013 και μετά ανέκαμψε επιδεικνύοντας άνοδο της τάξης του 95,1%. Τo 2018 επιστρέψαμε σε εξαψήφια νούμερα πωλήσεων και το 2019 αυξήθηκαν περαιτέρω οι πωλήσεις κατά 10.678 μονάδες (+10,3%). Οι συνολικές πωλήσεις, πάντως, αυτή τη δεκαετία δεν ξεπέρασαν το φράγμα του 1.000.000, μένοντας στις 887.876 πωλήσεις.
Η διαφοροποίηση των πωλήσεων των αυτοκινήτων μέσα στη δεκαετία δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική, αντανακλώντας τις αλλαγές που επήλθαν στις καταναλωτικές συνήθειες των αγοραστών, λόγω της κρίσης. Το 2019 το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στα επιβατικά αυτοκίνητα κατέλαβε η κατηγορία Β (σούπερ μίνι) με 32,9%. Το αντίστοιχο μερίδιο της κατηγορίας αυτής το 2009 ήταν 25,4%, με την κατηγορία C (μικρά οικογενειακά) να είναι στο 28,3%. Ακόμη μεγαλύτερες είναι οι αποκλίσεις στις πιο ακριβές κατηγορίες. Το 2019 το μερίδιο της κατηγορίας D (μεγάλα οικογενειακά) ήταν μόλις 1,5% έναντι 12% το 2009.
Το Top-10 των πωλήσεων
Πρωταθλήτρια πωλήσεων την τελευταία δεκαετία αναδεικνύεται η Toyota, κάνοντας μάλιστα και το double-double, μιας και κορυφαίο αυτοκίνητο σε πωλήσεις την ίδια περίοδο είναι το Toyota Yaris με 50.733 μονάδες. Η Toyota έχει πραγματοποιήσει 88.299 πωλήσεις αυτή την περίοδο και το μερίδιο που της αναλογεί είναι 9,94% (η μοναδική εταιρεία που είναι κοντά σε διψήφιο αριθμό market share). Οι θέσεις που έχει καταλάβει η εταιρεία περιλαμβάνουν εννέα πρωτιές (2010-2011 και 2013-2019) και μια τρίτη θέση (2012). Οι πωλήσεις της, βέβαια, στο τέλος της δεκαετίας έχουν πτώση 24,53% σε σχέση με το 2010.
Στη δεύτερη θέση είναι η VW με 69.576 πωλήσεις και μερίδιο αγοράς 7,84%, έχοντας καταγράψει και αυτή απώλειες στις πωλήσεις της κατά 26,72% (2019 vs 2010). Η εταιρεία ήταν τρίτη το 2010 και το 2011, δεύτερη την τετραετία 2012-2015, τέταρτη το 2016, τρίτη το 2017, δεύτερη το 2018 και τρίτη το 2019.
Η Opel με 68.979 πωλήσεις και μερίδιο αγοράς 7,77% καταλαμβάνει την τρίτη θέση, έχοντας απώλειες στις πωλήσεις της κατά 42,97% (2019 vs 2010). Η εταιρεία ήταν δεύτερη το 2010 και το 2011, πρώτη το 2012 (η καλύτερη μέσα στη δεκαετία), τρίτη το 2013 και το 2014, τέταρτη το 2015, τρίτη το 2016, τέταρτη το 2017, έκτη το 2018 (η χαμηλότερη μέσα στη δεκαετία) και πέμπτη το 2019.
H Nissan βρίσκεται στην τέταρτη θέση με 53.493 πωλήσεις και μερίδιο αγοράς 6,02%, καταγράφοντας μικρές απώλειες στις πωλήσεις της κατά 5,09% (2019 vs 2010). Η εταιρεία ήταν όγδοη το 2010, έκτη τις χρονιές 2011-2013, τέταρτη το 2014, τρίτη το 2015, δεύτερη το 2016 και το 2017, τέταρτη το 2018 και ένατη το 2019 (η χαμηλότερη θέση μέσα στην τελευταία δεκαετία).
Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Fiat με 47.597 πωλήσεις και μερίδιο αγοράς 5,36%, με τις πωλήσεις της να μειώνονται κατά 20,68% (2019 vs 2010). Η εταιρεία ήταν έκτη το 2010, πέμπτη την περίοδο 2011-2014, όγδοη το 2015 (η χαμηλότερη μέσα στη δεκαετία), έκτη το 2016 και το 2017, πέμπτη το 2018 και έκτη το 2019.
Στην έκτη θέση βρίσκεται η Ford με 40.951 πωλήσεις και μερίδιο αγοράς 4,61%, με τις απώλειές της να φτάνουν στο 61,32% (2019 vs 2010). Από τις υψηλές θέσεις του 2010 και του 2011 (τέταρτη και τις δύο χρονιές), στη συνέχεια η Ford ακολούθησε καθοδική πορεία, καταλαμβάνοντας το 2012 την έβδομη θέση, το 2013 την ένατη, το 2014 την έβδομη, το 2015 τη δέκατη (η τελευταία χρονιά μέσα στο Top-10), ενώ την τριετία 2016-2018 έπεσε στην 11η θέση και το 2019 στη 14η (η χαμηλότερη μέσα στη δεκαετία).
Στην έβδομη θέση βρίσκεται η Peugeot με 38.892 πωλήσεις και 4,38% μερίδιο αγοράς. Είναι η μοναδική εταιρεία του Top-10 που είδε τις πωλήσεις της να σημειώνουν εκπληκτική άνοδο της τάξεως του 94,06% από το 2010 στο 2019. Η ανοδική πορεία της την τελευταία δεκαετία είναι αξιοθαύμαστη, μιας και το 2010 βρισκόταν στην 11η θέση. Το 2011 και το 2012 κατέλαβε τη 10η θέση, ενώ το 2013 έπεσε στη 16η θέση όπου έμεινε και την επόμενη χρονιά (2014). Έκτοτε, ωστόσο, άρχισε η εντυπωσιακή πορεία της, καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση την τριετία 2015-2017, την τρίτη το 2018 και τη δεύτερη το 2019 (η καλύτερη μέσα στη δεκαετία).
Η Hyundai βρίσκεται στην όγδοη θέση για τη δεκαετία που μας πέρασε σε όγκο πωλήσεων, πραγματοποιώντας 38.220 πωλήσεις και αποκτώντας μερίδιο αγοράς της τάξης του 4,30%. Η κρίση επηρέασε τις πωλήσεις της, μειώνοντας κατά 14,53% τις ταξινομήσεις της (2019 vs 2019). Η εταιρεία ήταν πέμπτη το 2010, έβδομη το 2011, ένατη το 2012, τέταρτη το 2013, έκτη το 2014, ενδέκατη το 2015, 18η το 2016 (η χαμηλότερη μέσα στη δεκαετία), ένατη το 2017, όγδοη το 2018 και τέταρτη το 2019.
Στην ένατη θέση βρίσκεται η Citroen με 37.591 πωλήσεις και 4,23% μερίδιο αγοράς. Η εταιρεία πραγματοποίησε αύξηση των πωλήσεών της κατά 25,55%, συγκρίνοντας τις πωλήσεις της το 2019 με αυτές του 2010. Η εταιρεία ήταν δέκατη το 2010, ένατη το 2011, τέταρτη το 2012 (η υψηλότερη μέσα στη δεκαετία), έβδομη το 2013, όγδοη το 2014, έβδομη το 2015, δέκατη το 2016, όγδοη το 2017, ένατη το 2018 και έβδομη το 2019.
Τη δεκάδα με τις περισσότερες πωλήσεις μέσα στη δεκαετία κλείνει η Suzuki με 36.551 πωλήσεις και 4,12% μερίδιο αγοράς. Η εταιρεία δεν βίωσε σχεδόν καμιά απώλεια στις πωλήσεις της, πραγματοποιώντας μια πολύ μικρή άνοδο της τάξης του 0,76% (2019 vs 2010). Η εταιρεία ήταν ένατη το 2010, ενδέκατη το 2011 και το 2012, δέκατη το 2013, ένατη το 2014, έκτη το 2015 (η υψηλότερη μέσα στη δεκαετία), όγδοη το 2016, έβδομη τη διετία 2017-2018 και όγδοη το 2019.
Συνοπτικά, μόνο έξι εταιρείες έχουν συνεχή παρουσία στο Top-10 των ταξινομήσεων στην ελληνική αγορά την τελευταία δεκαετία: η Toyota, η Opel, η Nissan, η VW, η Fiat και η Citroen. Τέλος, αξιοπρόσεκτες είναι οι αυξήσεις που πέτυχαν μέσα στη δεκαετία μάρκες, όπως η Land Rover (με ποσοστό ανάπτυξης 513,46% το 2019 σε σχέση με το 2010), η Dacia που κατέγραψε αύξηση κατά 189,67% στις πωλήσεις της (2019 vs 2010), η Mini που κατέγραψε αύξηση κατά 116,51% (2019 vs 2010) και η Mercedes που είδε τις πωλήσεις της να αυξάνονται κατά 81,68% (2019 vs 2010). Αντίθετα, εταιρείες όπως η Skoda, η Subaru και η Alfa Romeo κατέγραψαν σημαντικές απώλειες μέσα στη δεκαετία, καταγράφοντας μειωμένες πωλήσεις κατά 42,78%, 80,57% και 88,26% αντίστοιχα (2019 vs 2010).
Όσον αφορά τα κορυφαία μοντέλα με τις περισσότερες πωλήσεις την τελευταία 10ετία, το Τoyota Yaris κατέχει την πρωτιά με 50.733 ταξινομήσεις, ακολουθεί το Opel Corsa (40.168) με τρίτο το VW Polo (32.000), τέταρτο το Fiat Panda (26.879), πέμπτο το Ford Fiesta (23.107 πωλήσεις), έκτο το Nissan Micra (22.311), έβδομο το Nissan Qashqai (21.987), όγδοο το Citroen C3 (21.624), ένατο το Opel Astra (20.787) και δέκατο το i20 της Hyundai (19.518). Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι η Nissan και η Opel είναι οι μοναδικές εταιρείες που κατάφεραν να εμφανίσουν δύο μοντέλα τους στο Top-10 των πωλήσεων αυτή τη δεκαετία. Η Nissan το κατάφερε με το Micra και το Qashqai, ενώ η Opel με το Corsa και το Astra.
Στα μικρομεσαία η μερίδα του λέοντος
Σε θέματα αμαξώματος, τη μερίδα του λέοντος έχουν τα μικρομεσαία (Β και C) με συνδυασμένο ποσοστό που φτάνει κοντά στο 53% (52,89%). Πιο συγκεκριμένα, τα αυτοκίνητα της κατηγορίας Α (μικρά πόλης) έχουν πουλήσει συνολικά 136.164 μονάδες και καταλαμβάνουν ένα ποσοστό της τάξης του 15,34 %, τα αυτοκίνητα της κατηγορίας B έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο από όλα τα υπόλοιπα segments με 37,55% (και 333.368 συνολικές πωλήσεις), ενώ η κατηγορία C έχει ποσοστό 22,88% και 203.162 συνολικές πωλήσεις. Αξιοπρόσεκτο της δεκαετίας είναι η θεαματική άνοδος των SUV κατά 229% (2019 vs 2010) καταλαμβάνοντας ποσοστό 15,14% και η συνεχόμενη πτώση που σημειώνει χρόνο με τον χρόνο η σπορ κατηγορία (-94%).
Τέλος, σε θέματα κινητήρων, οι κινητήρες από 1.000 έως 1.600 κυβικά εκατοστά έχουν τις περισσότερες ταξινομήσεις αυτή την περίοδο, ενώ στον τομέα των καυσίμων διαπιστώνεται μια επιβράδυνση στην αγορά πετρελαιοκινήτων αυτοκινήτων (και αντίστοιχη αύξηση των βενζινοκινητήρων). Τα μικρά μοντέλα, τόσο σε αμάξωμα όσο και σε κινητήρες, είχαν την τιμητική τους τη δεκαετία που ολοκληρώθηκε, ωστόσο η τάση στην αγορά έχει μεταβληθεί προς τα SUV – Crossover αμαξώματα (με μικρούς κινητήρες), τα οποία αναδεικνύονται στα πιο δημοφιλή σε πωλήσεις και θα κυριαρχήσουν την επόμενη δεκαετία (2020-2029).
* Κάτοχος ΜΒΑ, διευθυντικό στέλεχος – σύμβουλος επιχειρήσεων και καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων / Marketing.
