Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Προ ημερών ο ΟΗΕ έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την κρίση στη Βενεζουέλα, προειδοποιώντας ότι η μαζική φυγή των κατοίκων προσεγγίζει την προσφυγική κρίση που είχε χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης το 2015. Η οικονομία της χώρας είναι σε ελεύθερη πτώση, ο πληθωρισμός τρέχει με ρυθμούς 83.000% και έως τα τέλη του έτους προβλέπεται ότι θα εκτοξευθεί στο 1.000.000%.
Ο υπερπληθωρισμός εξωθεί τους κατοίκους στη φτώχεια, πολλοί εκ των οποίων δεν έχουν πλέον χρήματα για βασικά είδη, όπως τρόφιμα και φάρμακα. Μέχρι πρόσφατα, ένα φλιτζάνι καφέ κόστιζε 2,5 εκατομμύρια μπολιβάρ και πριν από τη μετατροπή του εθνικού νομίσματος, για να πληρώσει κανείς, έπρεπε να κουβαλήσει ένα τσουβάλι χαρτονομίσματα. Οι προσπάθειες του προέδρου Νίκολας Μαδούρο να συγκρατήσει τον υπερπληθωρισμό και να ανακουφίσει τους πολίτες με τις πρόσφατες οικονομικές μεταρρυθμίσεις ήταν κάτι λιγότερο από σταγόνα στον ωκεανό.
Ο Μαδούρο ανακοίνωσε 96% υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, καταργώντας πέντε μηδενικά από το μπολιβάρ, και τη σύνδεσή του με το κρυπτονόμισμα petro της κυβέρνησης, που έχει ως εγγύηση τα πετρελαϊκά αποθέματα της Βενεζουέλας. Παράλληλα, ανακοίνωσε αύξηση του κατώτατου μισθού περισσότερο από 3.000% – σε επίπεδα όμως που ισοδυναμούν μόλις στα 30 δολάρια τον μήνα. Σε μια χώρα που διαθέτει τα μεγαλύτερα κοιτάσματα «μαύρου χρυσού» στον κόσμο, οι πολίτες πεινούν και υποφέρουν. Η σχεδόν απόλυτη εξάρτηση της οικονομίας από τις εξαγωγές πετρελαίου είναι ένας από τους βασικούς λόγους της δραματικής ύφεσης, που επιδεινώνεται και από τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ. Το ΑΕΠ της Βενεζουέλας έχει συρρικνωθεί κατά το ήμισυ από τα επίπεδα του 2013.
Αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τη χώρα από το 2014. Στη μαζική έξοδο, παγιδεύονται στα κλειστά σύνορα των γειτονικών χωρών, που επιβάλλουν αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους. Το 2014 οι Αμερικανοί οικονομολόγοι Κάρμεν Ράινχαρτ και Κένεθ Ρογκόφ είχαν κατατάξει τις 100 χειρότερες οικονομικές κρίσεις των τελευταίων 150 ετών. Στην εποχή της Μεγάλης Ύφεσης (1929-1933) το ΑΕΠ των ΗΠΑ είχε συρρικνωθεί 28,6%. Στην ελληνική κρίση χρέους, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε 24%. Στην κορυφή της κατάταξης των Ράινχαρτ και Ρογκόφ βρίσκεται η μεγάλη ύφεση της Χιλής, με συρρίκνωση της οικονομίας κατά 46,6% μέσα σε μία τριετία.
Η Βενεζουέλα, που στη δεκαετία του ‘70 είχε μια οικονομία μεγαλύτερη από την οικονομία της Ισπανίας, καταρρίπτει ήδη αυτό το αρνητικό ρεκόρ. Και η κρίση δεν έχει ακόμη τελειώσει. Μπορεί δε το πρόσφατο σχέδιο Μαδούρο για «οικονομική ευημερία και ανάκαμψη» να είναι κάπως καλύτερο από το προηγούμενο «σχέδιο Κουνέλι» -όπου προέτρεπε τους πεινασμένους κατοίκους να εκτρέφουν και τρώνε κουνέλια-, δεν αρκεί όμως για να βγάλει τη χώρα από την οικονομική παράλυση. Ούτε θα σταματήσει την έξοδο των απελπισμένων.
