Από την έντυπη έκδοση
Του Άγγελου Χρυσόγελου,
ερευνητής στο Global Populism Clustert του Weatherhead Center του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ
Είναι ειρωνικό ότι ο πολιτικός χώρος που έλκει την καταγωγή του από το πάλαι ποτέ ΚΚΕ Εσωτερικού έχει αποδυθεί τις πρώτες ημέρες μετά τις εκλογές σε μια αντιπολίτευση εξωτερικού. Ο περιφρονητικός τόνος διεθνών μέσων που βρίσκονται κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ όπως η Λιμπερασιόν ήταν αναμενόμενος. Ακόμα όμως και μέσα που απηχούν τις θέσεις του διεθνούς κατεστημένου έχουν εμφανίσει αναπάντεχα αρνητική προδιάθεση προς τη νέα κυβέρνηση.
Πριν από τις εκλογές ο Economist εμφανίστηκε πολύ καχύποπτος έναντι του κυρίου Μητσοτάκη, με το κείμενο να συνοδεύεται από μια εξαιρετικά μη κολακευτική γελοιογραφία. Το Politico δημοσίευσε ένα άρθρο με τον εμπρηστικό τίτλο «The Trumpian Trojan Horse», ενώ το Foreign Policy παρουσίασε το νέο πρωθυπουργό ως λαϊκιστή και διεφθαρμένο. Και τα δυο αυτά άρθρα συγγράφηκαν ή στηρίχτηκαν σε δηλώσεις σχολιαστών με ξεκάθαρους δεσμούς με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι προφανές ότι η νέα αντιπολίτευση αναζητά στηρίγματα στο εξωτερικό. Το πρωτοσέλιδο της Αυγής περί «Βόρειας Κορέας» για παράδειγμα είχε ξεκάθαρα στόχο να προβοκάρει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη που είναι αυτήν την περίοδο πολύ ευαίσθητη σε ενδείξεις ποδηγέτησης του κράτους δικαίου. Είναι σαφής η πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να διεθνοποιήσει τη ρητορεία περί «ακροδεξιού λαϊκισμού», συντηρώντας έναν λανθάνοντα πολιτικό ανταρτοπόλεμο προς τη νέα κυβέρνηση από το εξωτερικό.
Για τους Έλληνες που έχουν εμπειρία των συνεπειών του αριστερού λαϊκισμού, η αποδοχή από διεθνή μέσα της ρητορείας του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να φαίνεται παράξενη. Όμως το διεθνές περιβάλλον έχει αλλάξει από το 2015, με κομβικό σημείο την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ. Έκτοτε το πρίσμα μέσω του οποίου η διεθνής κοινή γνώμη «διαβάζει» τις πολιτικές εξελίξεις είναι η αντιπαλότητα διεθνιστών και φιλελευθέρων εναντίον λαϊκιστών και εθνικιστών.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιο κοντά στο διεθνές mainstream από ό,τι η αισθητική και η πολιτεία του στο εσωτερικό μας έκαναν να νομίζουμε, κάτι που και η Ν.Δ. φαίνεται να είχε υποτιμήσει. Αυτονόητες διαστάσεις της κεντροδεξιάς ατζέντας όπως η απόρριψη της Συμφωνίας των Πρεσπών και η καταπολέμηση της ανομίας μπορούν εύκολα να παρουσιαστούν στο εξωτερικό ως ενδείξεις λαϊκισμού και αυταρχισμού. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα εκμεταλλευθεί τις εμμονές και φοβίες του διεθνούς κατεστημένου (το οποίο κάποτε κατακεραύνωνε) όσο και όπου μπορεί.
Το μάθημα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι διπλό. Από τη μια πρέπει να διατηρεί μεγαλύτερη εγρήγορση σχετικά με διεθνείς ευαισθησίες.
Ο αριθμός γυναικών στο υπουργικό σχήμα για παράδειγμα έδωσε μια εικόνα διεθνώς ανεπίτρεπτη. Η επερχόμενη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας προσφέρει ίσως μια ευκαιρία άμβλυνσης αυτής της αρνητικής εντύπωσης.
Το δεύτερο μάθημα είναι ότι, αν και η πορεία της Ν.Δ. προς την εξουσία στηρίχτηκε στο σχήμα «φιλελευθερισμός εναντίον λαϊκισμού», αυτό το σχήμα σημαίνει πλέον πολύ διαφορετικά πράγματα από ό,τι το 2015.
Η επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ τις τελευταίες ημέρες να περάσει το αφήγημά του στο διεθνή Τύπο δείχνει ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα πρέπει να θεωρεί αυτονόητη τη στήριξη από τους θεωρούμενους ως φυσικούς διεθνείς της συμμάχους. Αντίθετα, ζητήματα όπως η σχέση με τον άξονα ΗΠΑ-Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο ή το μεταναστευτικό θα κάνουν πολύ γρήγορα επιτακτική την ανάγκη να αναπτυχθούν κώδικες διεθνούς επικοινωνίας και με πολιτικές δυνάμεις πέραν του ιδεολογικού και αισθητικού comfort zone του πρωθυπουργού.
