Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
[email protected]
Το περιστατικό bullying σε Δημοτικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης σοκάρισε πολύ κόσμο εξαιτίας του σκληρού και αποτροπιαστικού του περιεχομένου. Ζήτησαν οι μαθητές από το κοριτσάκι της Β Δημοτικού να γλύψει τούρκικη τουαλέτα. Η ιστορία προέκυψε από προσπάθεια μίμησης του διαδικτυακού παιγνιδιού challenge από μαθητές της Β έως της Ε Δημοτικού, δηλαδή παιδιά 7 έως 11 ετών.
Πρόκειται απλά για την κορυφή του παγόβουνου. Το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και σοβαρό. Μόνο ένα πολύ μικρό μέρος όσων συμβαίνουν μαθαίνουμε. Θα μου πει κάποιος ότι και πριν 50 χρόνια υπήρχε bullying στα σχολεία. Πράγματι αυτός που έδειχνε αδύναμος αντιμετώπιζε την περιφρόνηση και την κοροϊδία των συμμαθητών του. Η διαφορά τώρα είναι η έκταση του φαινομένου και το διαδικτυακό bulling, που έχει γίνει ανεξέλεγκτο.
Η έκταση του φαινομένου είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί όσο πιο πολύ βία βλέπουμε όλοι μας τόσο πιο φυσιολογική κατάσταση τη θεωρούμε. Ας ξεκινήσουμε από την τηλεόραση. Κάθε μέρα μετά τις 9 το βράδυ παίζονται 2-3 αμερικάνικες αστυνομικές ταινίες με πολύ πιστολίδι και κυνηγητό. Τα παιδιά του Δημοτικού τα βλέπουν και σιγά-σιγά θεωρούν αυτή τη βία αποδεκτή.
Τα παιδιά αποκτούν σε πολύ μικρότερη ηλικία κινητό και σύνδεση στο internet. Η ηλικία έναρξης χρήσης κινητού τηλεφώνου μειώνεται συνεχώς. Τα παιδιά στο Δημοτικό της Θεσσαλονίκης μιμούνταν διαδικτυακό παιγνίδι, λέει το ρεπορτάζ. Είναι προφανές ότι έχουν κινητό, για να γνωρίζουν το παιγνίδι. Είχαν δεν είχαν κινητό τα συγκεκριμένα παιδιά η μεγάλη πλειοψηφία των παιδιών του Δημοτικού έχει κινητό. Το κινητό χωρίς κανένα έλεγχο από τους γονείς επεκτείνει το bullying σε cyberbullying. Τα παιδιά δημιουργούν ομάδες σε κοινωνικά δίκτυα και εκεί ο εκφοβισμός απογειώνεται. Είναι πολύ πιο εύκολο να απειλείς κάποιον όταν δεν χρειάζεται να τον βλέπεις κατάματα την ώρα που εκτοξεύεις τις απειλές σου.
Οι γονείς τρέχουν και δεν προλαβαίνουν γιατί το οκτάωρο δείχνει να έχει γίνει παρωχημένη συνήθεια. Εκτός από το τρέξιμο πολλές φορές δεν ξέρουν τι κάνουν οι πιτσιρικάδες όλη μέρα κολλημένοι στο κινητό τους τηλέφωνο. Έτσι πολλοί γονείς αφήνουν τα παιδιά τους ανεξέλεγκτα να ξημεροβραδιάζονται στο κινητό τους.
Οι εκπαιδευτικοί είναι και αυτοί, πολύ συχνά, γονείς και ισχύουν και γι’ αυτούς τα προηγούμενα. Επιπλέον δεν έχουν καμία γνώση για να αντιμετωπίσουν το bullying. Είχε γίνει πριν μερικά χρόνια μια διαδικτυακή εκπαίδευση λίγων ωρών, αλλά μέχρι εκεί. Συνεπώς δεν ξέρουμε όλοι, γονείς και εκπαιδευτικοί, πώς να αντιμετωπίσουμε τέτοια φαινόμενα.
Δυστυχώς δεν σταματάμε μόνο στον εκφοβισμό. Το θέμα έχει και συνέχεια. Βία άρχισε να ασκείται και στα δικά μας σχολεία. Μαθητής μαχαίρωσε συμμαθητή του προ διμήνου σε ένα σχολείο της Κρήτης. Θα γίνουμε σα την Αμερική, όπου κάθε τόσο μπαίνει ένας έφηβος στο σχολείο και θερίζει αδιακρίτως; Προς τα εκεί πηγαίνουμε. Ευτυχώς είναι πιο δύσκολη η πρόσβαση σε όπλα στην Ελλάδα από ότι στην Αμερική και αυτό, ας ελπίσουμε, θα συγκρατήσει τα πράγματα.
Πέρα από τη βία που φουντώνει στα σχολεία μας υπάρχουν και τα ψυχολογικά προβλήματα που έχουν πια πολύ περισσότερα παιδιά από ότι στο παρελθόν. Λογικό είναι αν σκεφτούμε ότι όσο η ζωή γίνεται πιο πολύπλοκη, όσο λιγότερη επαφή με τη φύση υπάρχει και όσο η ψηφιακή μας ζωή καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μέρος του 24ωρου, τόσο τα ψυχολογικά προβλήματα αυξάνουν. Μου έλεγε πρόσφατα ιδιοκτήτης ιδιωτικού σχολείου ότι ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν είχαν παιδιά με προβλήματα τώρα έχουν 5-6 παιδιά το χρόνο με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα.
Όλα αυτά γονείς και εκπαιδευτικοί δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε, αλλά τα προβλήματα θεριεύουν. Θεωρώ ότι πρέπει να κάνουμε κάτι. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να βάλουμε ψυχολόγους στα σχολεία μας από το Δημοτικό, χωρίς καμία καθυστέρηση. Από το επόμενο σχολικό έτος κιόλας. Θα μου πείτε λεφτά δεν υπάρχουν. Πράγματι λεφτά ποτέ δεν υπήρχαν. Πάντα το ακούγαμε αυτό ακόμα κι όταν υπήρχαν λεφτά. Από κάπου πρέπει να κοπεί ένα κονδύλι για να εξοικονομηθούν τα απαραίτητα χρήματα. Το θέμα είναι εξαιρετικά επείγον. Καμία καθυστέρηση δεν δικαιολογείται. Υπάρχουν παιδιά που έχουν πολλά προβλήματα και κανείς δεν μπορεί να τα βοηθήσει.