Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Με την άδειά σου, φίλε αναγνώστη, δεν θα κάνουμε το αναμενόμενο – να ασχοληθούμε με την «έξοδο στις αγορές» του ομολόγου-ρολαρίσματος 3 δισ. ευρώ, με κουπόνι τελικά 4,375% και απόδοση 4,625% (και πριμ 2,5% στους «επανερχόμενους» του ομολόγου Σαμαρά του Απριλίου 2014). Τα διεθνή media και Βρυξέλλες-Βερολίνο χειροκρότησαν (με επιφυλάξεις). Η Αντιπολίτευση έκραξε. Η Κυβέρνηση πανηγύρισε. Το Χρηματιστήριο ψιλοαδιαφόρησε – πάμε παρακάτω!
Θα προτείνουμε, λοιπόν, αντί γι’ αυτό μια συνέχεια του επιχειρήματος της περασμένης Δευτέρας που έθετε το ερώτημα «Ποιος θα κάνει τη διαπραγμάτευση του ’18».
Η ουσία του επιχειρήματος ήταν ότι ΑΥΤΗ η διαπραγμάτευση, αυτό το στάδιο της διαπραγμάτευσης θα χρειαζόταν διαφορετικές δεξιότητες/skills, περισσότερη δηλαδή κατανόηση εις βάθος των διακυβευμάτων και λιγότερη ικανότητα/capacity, δηλαδή υπερπροθυμία «πολιτικής διαπραγμάτευσης». Στην ουσία, σ’ αυτήν την τελευταία, προσέτρεξε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος όσο κι αν είναι το αντιδιαμετρικό του Γιάνη (με ένα «ν», περισσότερο παρά ποτέ) Βαρουφάκη, που τον απολαμβάνουμε πικρά όλες αυτές τις ημέρες να μας προσκαλεί να τον απολαύσουμε να παίζει θέατρο στον καθρέφτη του. Και να καλεί την Κυβέρνηση να… απολογηθεί στην εποχή Σαμαρά.
Όπως κι αν έχει το πράγμα, υπάρχει και η άλλη κρίσιμη διάσταση: με ΠΟΙΟΝ θα γίνει η διαπραγμάτευση αυτή; Μας προκάλεσε να δούμε αυτήν τη σύστοιχη διάσταση καλός φίλος της στήλης. Το πράττουμε:
Έτσι όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βρέθηκε να βαθαίνει τις απαιτήσεις του προς την Κυβέρνηση του φθινοπώρου, ήδη, του 2017 με τις αναφορές π.χ. στα εργασιακά, στις προϋποθέσεις κήρυξης απεργίας και στην επεκτασιμότητα των συλλογικών συμβάσεων -και τούτο σε μια στροφή των πραγμάτων όπου η Δικαιοσύνη, με την οποία η Κυβέρνηση βρίσκεται σε συνεχείς και επικίνδυνες αψιμαχίες, υιοθετεί ήδη δυσκολοχώνευτες απόψεις σχετικά με το τι κατάλοιπα προστασίας απομένουν στους εν επισχέσει απλήρωτους εργαζόμενους ή το αν η μη καταβολή μισθού αποτελεί μονομερή βλαπτική μεταβολή στη σύμβαση εργασίας- η τρίτη αξιολόγηση του φθινοπώρου, υπόσχεται/απειλεί να είναι πολύ ανηφορική ιστορία.
Ταυτόχρονα, η ψυχρή υποδοχή από πλευράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας των απόψεων που διετύπωσε το Ταμείο για την ανάγκη ταχύτερης και (κυρίως) πληρέστερης προσαρμογής του χρηματοπιστωτικού τομέα της Ελλάδας, μας έκαναν ήδη να διερωτηθούμε μήπως δούμε την Ελληνική Κυβέρνηση διαπρύσιο υποστηρικτή μιας μετάβασης όχι απλώς σ’ ένα «αύριο χωρίς ΔΝΤ», αλλά και σε ένα οργανωτικό σχήμα με «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο/ΕΝΤ».
Προσέξτε τώρα πώς -σε λίγους μήνες- θα έχει ενδεχομένως μεταβληθεί το ευρύτερο σκηνικό στο οποίο όλα αυτά (θα) εντάσσονται. Πρώτον, στη Γερμανία θα έχουν γίνει εκλογές. Και… θα σχηματίζεται Κυβέρνηση Συνασπισμού, η οποία δεν θα είναι εύκολα Grosse Koalition με Χριστιανοδημοκράτες CDU/Σοσιαλδημοκράτες SPD, αλλά κάποιου είδους μικρός Συνασπισμός περί τη Μέρκελ. Μείζον ζήτημα το αν και κατά πόσον συμμετοχή των Φιλελευθέρων FDP, με αλλεργική αντίδραση σε ό,τι σχετίζεται με την Ελλάδα που θα κάνει τον φίλο μας Σόιμπλε να φαίνεται αύριο αρνάκι, θα φέρει σε νέο αδιέξοδο την «Ελληνική υπόθεση». (Λεπτομέρεια: στη Γερμανία οι συνασπισμοί χτίζονται με μακρές διαπραγματεύσεις, με βάση προγραμματική συμφωνία – που, εν συνεχεία, τηρείται!).
Καθώς όμως «στην Ευρώπη δεν υπάρχουν αδιέξοδα», διόλου περίεργο να δούμε να ανεβαίνει μια λύση «διά του θεσμικού». Εκεί, θα υπάρξει ενδεχομένως η αποδοχή μέρους των φιλόδοξων προτάσεων Μακρόν για «Το μέλλον της Ευρώπης», προτάσεων που ήδη έχουν κυκλοφορήσει και λιβανιστεί, με δημιουργία νέων θεσμών και λειτουργιών. Γιατί -λέμε τώρα!- να μην προταχθεί η δημιουργία του ΕΝΣ ως πρώτο βήμα; Εδώ μαντεύουμε τον εύκολο και άκριτο ενθουσιασμό, στην Ελληνική κοινή γνώμη, «ό,τι Ευρωπαϊκό, αυτό και καλό». Καθώς δε στην πρόσφατη, αντιΒαρουφακική συνέντευξή του στον Γκάρντιαν ο Αλέξης Τσίπρας προσήλθε στην αντίληψη αυτή, ή τουλάχιστον έδειξε να προσέρχεται, δεν θεωρούμε καθόλου απίθανο να γίνει η Ελληνική υπόθεση πειραματόζωο ΚΑΙ σ’ αυτή την στροφή της «ωρίμανσης»/μετεξέλιξης της Ευρώπης.
Βέβαια, την ίδια στιγμή μαζί μ’ ένα «εθνικό “ουφ”» για μια δρομολόγηση του ΔΝΤ προς αποχώρηση από το Ελληνικό Πρόγραμμα θα έχει χαθεί και οποιαδήποτε έξωθεν πίεση για διευθέτηση/αναδιάρθρωση/αναδιάταξη/ελάφρυνση του Ελληνικού χρέους. Αυτά όμως θα τα χειριστούν όποιοι θα τα χειριστούν από ελληνικής πλευράς την επόμενη μέρα (αυτή ήταν η κατάληξη του σημειώματος της περασμένης Δευτέρας). Κυρίως όμως θα το χειριστούν με όποιους αποδειχθεί ότι θα είναι οι Ευρωπαίοι χειριστές – επίσης της επόμενης ημέρας.