Από την έντυπη έκδοση
του Α.Δ.Παπαγιαννίδη
[email protected]
Εκείνο που μετά και το ελληνικό δημοψήφισμα και το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών (de facto προϋπόθεση υπήρξε η δίδυμη έξωση Σαμαρά και Βαρουφάκη…) διαδραματίσθηκε σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης έχει έναν σαφή τίτλο. Δυσάρεστο, πλην σαφή. Πρόκειται για το τέλος της αυταπάτης.
Ζήσαμε όλα αυτά τα χρόνια μια κυλιόμενη, εσωστρεφή εμπειρία αυταπάτης, που «έφαγε» σταδιακά, κομμάτια ολόκληρα από το ελληνικό πολιτικό σκηνικό: βαθύ παρελθόν αποτελεί το ΠΑΣΟΚ, και ως ριζοσπαστικό (θυμάστε;) στίγμα και ως εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. Σχεδόν το ίδιο βαθύ παρελθόν και η Ν.Δ., τόσο ως «αντιμνημονιακή» απόπειρα όσο και ως προσπάθεια ευθυγράμμισης με την ευρωπαϊκή πειθαρχία.
Αυτήν την φορά, έχοντας εγκατασταθεί σε μια ιδιότυπη μοναξιά στο κέντρο του ερημοποιημένου πολιτικού μας σκηνικού, ο ΣΥΡΙΖΑ απειλείται με ανάλογη φθορά – έχοντας να επιλέξει ένα και μόνο: θα μπει στη φθορά κάνοντας την επιλογή συμβιβασμού με τους «εταίρους» (και σηκώνοντας το εσωκομματικό κόστος) ή θα την ζήσει τη φθορά σηκώνοντας την επιλογή του Grexit (και αντιμετωπίζοντας τη συνολική κοινή γνώμη);
Η πορεία προς την Παρασκευή 10 Ιουλίου, όταν η Ελλάδα θα τοποθετηθεί οριστικά ως προς το τι θα ζητήσει και πώς θα δεσμευθεί προς τους «εταίρους» της και προς την κατάληξη την Κυριακή 12 Ιουλίου, σε σχηματισμό των «28» της Ευρωπαϊκής Ενωσης (όχι μόνον των «19» της Ευρωζώνης), είναι πλέον διαφανές ότι αφορά τη συνολική θέση της Ελλάδας: σίγουρα μέσα στο ευρώ, πιθανόν και εντός της Ε.Ε.
Ακόμη μέχρι σήμερα ζούσαμε/ζούσαν αρκετοί στην Ελλάδα με βολικές αυταπάτες σ’ αυτό το ζήτημα. Ελεγαν (και το πίστευαν) κάποιοι ότι «δεν υπάρχει τρόπος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης». Περισσότεροι ακόμη θεωρούσαν ότι ακόμη κι ένα Grexit θεσμικά, «δεν συμπαρασύρει τη θέση της χώρας στην Ε.Ε.» – με όλα όσα σημαίνει σε αγροτικές επιδοτήσεις, σε συμμετοχή στην ενιαία εσωτερική αγορά, σε διαρθρωτικά ταμεία, τα γνωστά!
Ολοι μας εντέλει, με τις απόψεις και τις προκαταλήψεις του ο καθένας, βρισκόμαστε πλέον -μετά την Κορυφή της 7ης/8ης Ιουλίου- αντιμέτωποι μ’ εκείνο που θέτουν στο τραπέζι «οι απέναντι». Δημόσια. Διακηρυγμένα. Με Plan B όχι απλώς στο τραπέζι, αλλά με ολόκληρο σχήμα διαχείρισης ενός Grexit να έχει παραδοθεί στην ελληνική κυβέρνηση – φυσικά διαψεύδεται, φυσικά ισχύει!
Περιμένοντας να δούμε πού θα ισορροπήσει, τώρα, το σασπένς μ’ αυτήν τη μείζονα αυταπάτη αξίζει να δούμε πού κατέληξαν/πού πάνε οι διαδοχικές αυταπάτες, οι οποίες αφορούσαν το τραπεζικό σύστημα. Που ζούμε, με οδυνηρό τρόπο, την κεντρική του σημασία…
Τώρα, τώρα τελευταία ζήσαμε την άγαρμπη συζήτηση για ένα ενδεχόμενο bail-in/κούρεμα καταθέσεων, καθώς οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι μόνον αντιμέτωπες με την αποστράγγιση ρευστότητας (όλη η συζήτηση για την πρόσβαση στον ELA, για το haircut επί των collaterals από την ΕΚΤ), αλλά ήδη και με ζήτημα φερεγγυότητας.
Καλυπτόμενοι πίσω από τις μνήμες των stress tests της ΕΚΤ είχαμε κολλήσει στο ιδεολόγημα των «εγγυημένων» τραπεζικών λειτουργιών – αλλά και των «εγγυημένων (μέχρι το ύψος των 100.000 ευρώ) καταθέσεων». Ομως, ο ρυθμός με τον οποίο κοκκίνιζαν οι ελληνικές τράπεζες μέχρι την ώρα του bank holiday/της τραπεζικής αργίας, τώρα δε της καταβύθισης των ισολογισμών κάνει τις σημερινές καταστάσεις μη-συγκρίσιμες.
Προσέξτε, τώρα: άλλη προσέγγιση ένα οργανωμένο bail-in με λογική νέας/μεγάλης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών προκειμένου να αποφευχθεί συστημικός σεισμός (δείτε ένα σχήμα: «αποκτώνται» 15-20 δισ. από την καταθετική βάση, προστίθενται τα «χαμένα» 11 δισ. του προηγούμενου πακέτου, ξαναγίνεται άνοιγμα και σε όποιους τυχόν ενδιαφερόμενους ιδιώτες-διεθνείς επενδυτές που να θέλουν να παραμείνουν Ελλάδα παρά το σοκ που υπέστησαν; παλιούς μετόχους σε λογική «λαϊκού καπιταλισμού»;), εντελώς άλλη η εικόνα ενός αρπακτικού/τιμωρητικού bail-in.
Ετσι, κάπως, θυμίζουμε, καταστράφηκε το 2012-13 η αρχική υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών: για να παιχτεί το παίγνιο του αν θα προκρινόταν σχήμα με κοινές (=αφαίρεση της διοίκησης) ή προνομιούχες μετοχές, καθυστέρησαν τα πράγματα μέχρι να λυγίσουν οι τράπεζες. Και… έγινε η ανακεφαλαιοποίηση, τελικά, εκείνη με τον πιο άγαρμπο τρόπο. Αλλά και τα διαβόητα capital controls, αν είχαν μεθοδευθεί πρωτοβουλιακά, πριν από μήνες, και όχι στις 12 και 5′, αμυντικά τότε, η αίσθηση ακραίας κρίσης που ζούμε θα είχε αποφευχθεί. Ισως.
