Από την έντυπη έκδοση
Του Δημήτρη Η. Χατζηδημητρίου
[email protected]
Δεν πρωτοτυπούν, αντιθέτως παραβιάζουν ανοικτές θύρες, οι διεθνείς οργανισμοί όταν περιγράφουν με μελανά χρώματα την κατάσταση της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Στην επικράτεια του κοινότοπου κινείται και το ΔΝΤ με τις διατυπώσεις-διαπιστώσεις του στην έκθεσή του. Είναι κοινή συνείδηση ότι η δημόσια διοίκηση (δ.δ.) είναι ο μεγάλος ασθενής, ο οποίος συντηρείται στην εντατική απομυζώντας την όποια ικμάδα αυτής της χώρας.
Το 2004, η Ν.Δ. και Κώστας Καραμανλής κέρδισαν τις εκλογές με το σύνθημα και την υπόσχεση να «επανιδρύσουν το Κράτος». Ακολούθησε ο διορισμός-μονιμοποίηση τουλάχιστον 280.000 υπαλλήλων, η παράκαμψη του ΑΣΕΠ, μέσω της «συνέντευξης», η εκτεταμένη εφαρμογή «προγραμμάτων stage» για πολλές χιλιάδες πολιτών, οι οποίοι έτσι απέκτησαν πρόσβαση στο δημόσιο κορβανά, θρέφοντας όνειρα για μια εξασφαλισμένη παραμονή στη δημόσια υπηρεσία. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν συνέβαλε στη βελτίωση της δ.δ. Παραμένει τροχοπέδη κάθε εξυγιαντικής προσπάθειας, ένας βρόχος που πνίγει κάθε απόπειρα δημιουργίας σε μια χώρα που έχει πτωχεύσει και εξαιτίας της.
Εδώ και δεκαετίες η δ.δ. περιορίζεται να αναπαράγει τον εαυτό της. Η διαφύλαξη κεκτημένων μιας άλλης ιστορικής περιόδου, η προάσπιση προνομίων που γενναιόδωρα μοίρασε ένα πελατειακό πολιτικό σύστημα, με ευθύνη και συμμετοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων, είναι ο μοναδικός τομέας στον οποίον διακρίνονται οι φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των λειτουργών της δημόσιας διοίκησης. Έχοντας αντικαταστήσει τον πολιτικό με έναν ισχυρό συνδικαλιστικό πελατειασμό, στο εσωτερικό της δ.δ., αντιδρούν φανατικά σε κάθε προσπάθεια θεσμικού εκσυγχρονισμού της και εξυγίανσης, ακόμη και για κραυγαλέες παρανομίες.
Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει ποτέ μια αποτελεσματική δ.δ. ερήμην των πραγματικών ικανοτήτων-δυνατοτήτων των λειτουργών της, δίχως μια αξιόπιστη και δίκαιη αξιολόγησή τους, χωρίς την αποκατάσταση μιας σταθερής κι αυστηρής ιεραρχικής δομής. Στοιχεία, δηλαδή, που θα επιτρέπουν την επιβράβευση των ικανών και την παραδειγματική υστέρηση -βαθμολογική και μισθολογική- όσων αρνούνται ή αδυνατούν να συναρθρώσουν τον βηματισμό τους με τις απαιτήσεις μιας σύγχρονης κι αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης.
Είναι λάθος συζήτηση η ενασχόληση με τον αριθμό των υπαλλήλων ή τις συνθήκες εργασιακής ασφάλειας που απολαμβάνουν. Η Ελλάδα δεν είναι σε απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ώστε να επικεντρώνεται σε αυτά ο δημόσιος προβληματισμός. Όπως έδειξε ο καθηγητής Χρυσάφης Ιορδάνογλου, το πραγματικό πρόβλημα είναι στην αντίληψη που διέπει τη λειτουργία της δ.δ. Είναι μια διοίκηση προσανατολισμένη όχι στην παραγωγή αποτελέσματος, αλλά στην τήρηση κι εφαρμογή γραφειοκρατικών διαδικασιών και λειτουργιών, που προκύπτουν από ένα απίθανο πλήθος νόμων και κανονισμών. Κι αυτό, όσες εκθέσεις κι αν γραφούν από τους διεθνείς οργανισμούς, δεν αλλάζει εάν δεν εκδηλωθεί η αναγκαία πολιτική βούληση.
