Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
«Πρώτα η Αμερική»: Στην ατζέντα που προωθεί δίχως φόβο και πάθος ο Ντόναλντ Τραμπ οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι διεκδικούν τη δικαιωματική, δεσπόζουσα θέση τους στο κέντρο του οικονομικού σύμπαντος, υπαγορεύοντας τους κανονισμούς του παγκόσμιου εμπορίου. Αυτό είναι το όραμα της αμερικανικής πλευράς, δεν σημαίνει όμως ότι το συμμερίζονται και οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις, που δεν φαίνεται να αποδέχονται τις βουλές της Αμερικής για το εμπόριο. Γι’ αυτό και χαράσσουν τη δική τους πορεία, προς την κατεύθυνση της παγκοσμιοποίησης, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ιαπωνίας.
Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίντζο Άμπε χαιρέτισε τη συμφωνία ως «τη γέννηση της μεγαλύτερης ελεύθερης οικονομικής ζώνης στον κόσμο», ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη χαρακτήρισε ως «την πιο σημαντική, διμερή εμπορική συμφωνία που έχει ποτέ συνάψει η Ευρώπη», καθώς οι δύο οικονομίες αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ. Δεν είναι τυχαίο που η συμφωνία αποκαλείται «αυτοκίνητα αντί τυριού»: Για τις Βρυξέλλες, ο μεγάλος στόχος είναι η κατάργηση των δασμών στις εισαγωγές ειδών διατροφής -κυρίως γαλακτοκομικών-, ενώ το Τόκιο επιδίωκε το τέλος των δασμών στα «made in Japan» αυτοκίνητα.
Έπειτα από τέσσερα χρόνια και 18 γύρους διαπραγματεύσεων, ήρθε η ώρα να γραφτεί ο επίλογος αυτής της εμπορικής ιστορίας με αίσιο τέλος. Είναι όμως έτσι; Αναλόγως του πώς επιλέγει κανείς να ερμηνεύσει τα γεγονότα. Το πρόβλημα με την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – Ιαπωνίας είναι απλώς ότι απέχει πολύ απ’ το να γίνει πραγματικότητα. Υπάρχουν ακόμη πολλά ζητήματα που θα πρέπει να επιλύσουν οι δύο πλευρές, όπως -για παράδειγμα- οι διαφορές με τους επενδυτές, ένα ζήτημα που παρ’ ολίγον να οδηγήσει σε κατάρρευση την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – Καναδά (CETA). Η συμβολική της όμως σημασία είναι πολύ μεγάλη. Την ώρα που ο Τραμπ αμφισβητούσε την επιβίωση της Δύσης κατά την ομιλία του στη Βαρσοβία, ο πρωθυπουργός Άμπε φωτογραφιζόταν ανταλλάσσοντας χειραψία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Στον κόσμο όμως των «fake news», οι πιο επικίνδυνες ειδήσεις είναι εκείνες που εμπίπτουν στην κατηγορία «πολύ ωραίες για να είναι αληθινές», παρατηρεί ο Βόλφγκαγκ Μίνχαου στους «FT». Και για τους ηγέτες που επιδιώκουν την εύνοια του λαού σε καιρούς προκλήσεων, είναι ασφαλέστερη επιλογή να διακηρύσσουν συμβολικές νίκες ή να κυνηγούν αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
