Από την έντυπη έκδοση
Tου Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Για μιαν ακόμη φορά, η παρουσία στην Αθήνα του αρμόδιου για τα οικονομικά και τα δημοσιονομικά αντιπροέδρου της (απερχόμενης, σιγά-σιγά) Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πιερ Μοσκοβισί, του ανθρώπου που τεχνικά «κράτησε» από πλευράς Βρυξελλών τα ηνία των κυλιόμενων διαπραγματεύσεων, πιέσεων, διευκολύνσεων, απειλών, συμβιβασμών, καθησυχασμών της τροϊκανής εμπειρίας της Ελλάδας -πάντως τα τελευταία 3 χρόνια-, λειτουργεί ως προεισαγωγή στην εδώ παρουσία της ίδιας της τρόικας. H οποία μας καταφθάνει από Δευτέρα, λίγες μέρες μετά την ψήφιση της εμπιστοσύνης στη Βουλή σε εκρηκτικό κλίμα, την επομένη κυριολεκτικώς του σχεδιαζόμενου συλλαλητηρίου/λαοσύναξης για το Μακεδονικό στο Σύνταγμα: ενδιαφέρον πυρίκαυστο γενικό πλαίσιο.
Ευλόγως θα παρατηρήσει/διορθώσει ο προσεκτικός αναγνώστης ότι τρόικα δεν υπάρχει πλέον, ότι έχει γίνει τετραμερής – Quadriga εδώ και πολύ καιρό με την προσθήκη σε Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ και του εκπροσώπου του ESM, «του δανειστή» κατά κύριο λόγο, αλλά και άλλαξε φύση/λειτουργία. Αυτό είναι άλλωστε που εγκατέστησε στη δημόσια σκηνή τον συμπαθή εκείνον Κλάους Ρέγκλινγκ, να συναγωνίζεται με τον εαυτό του (και με κάθε άλλο πρόθυμο) σχετικά με το αν το κόστος του τρίτου μνημονίου είναι 60, 100 ή 200 δισ. ευρώ και για το ποιες δεσμεύσεις παραμένουν μεταμνημονιακά – εκείνο δηλαδή που στην εσωτερική μας αντιδικία επιχειρήθηκε να καταχωρηθεί ως «τέταρτο μνημόνιο». Όμως, ο Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος «τραβάει» προς την άλλη άκρια -εκείνην που λέει και διαβεβαιώνει ότι η εποχή των μνημονίων έκλεισε, έφυγε, πάει, ότι η κανονικότητα επανήλθε στην Ελλάδα (και στην Ε.Ε. ως προς την Ελλάδα…)- με αποτέλεσμα να επιχειρείται υποτίμησή του από ένα ολόκληρο τμήμα του ελληνικού πολιτικού σκηνικού, δεν παύει να είναι εκφραστής της επίσημης άποψης της «Ευρώπης» για την ελληνική περίπτωση.
Και -το πιο σημαντικό- εκφραστής του τι θα κάνει με την ελληνική περίπτωση η διαβόητη μεταμνημονιακή ομάδα της ενισχυμένης παρακολούθησης/enhanced surveillance για να μην τσακωνόμαστε με την ορολογία. Ενώ λοιπόν θα ασχολούμαστε όλοι με τα διαμειφθέντα κατά την επίσκεψη Μοσκοβισί, θα προτείνουμε σήμερα στον αναγνώστη να συνειδητοποιήσει κυρίως τι ΔΕΝ θα περιλάβει το μενού της μεταμνημονιακής τρόικας εν όψει της (δεύτερης) Έκθεσής της, που θα ωριμάσει κάπου Μάρτιο μεριά στο Eurogroup.
Πράγματι, από τις διαρθρωτικού χαρακτήρα δεσμεύσεις/commitments που είχαν περιληφθεί και που πολλοί τις θεωρούν σχεδόν milestones ενώ δεν είναι, όλοι γνώριζαν ότι θέματα όπως π.χ. η βελτίωση των διαδικασιών στον τομέα της Υγείας (πρωτοβάθμια περίθαλψη, προμήθειες) ή πάλι η στελέχωση της ΑΑΔΕ, και ακόμη περισσότερο το ξύπνημα του Μεγάλου Ασθενούς (της Δικαιοσύνης…) θα κρατήσουν τρίμηνα και χρόνια, πολλά: απλώς… κινητικότητα αναζητείται. Στη διαχείριση του χρηματοπιστωτικού τομέα/«κόκκινα» δάνεια κοκ τρέχει η νέα-νέα προθεσμία Φεβρουαρίου, ενώ στις ιδιωτικοποιήσεις (λιγνιτικά ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, Εγνατία, επέκταση σύμβασης «Ελ. Βενιζέλου», Ελληνικό) απλώς βήματα μπορεί να επιδειχθούν. Και να θεωρηθεί ότι έγιναν, ή να θεωρηθεί ότι αργούν, πάνε πίσω κοκ. Για δύο-τρία επιλεγμένα μέτωπα -σύμβαση «Ελ. Βενιζέλου», ή πάλι νομοθέτηση κατώτατου μισθού- θα μας χρειαστεί και Βουλή εν λειτουργία: σημειώστε το κι αυτό.
Από εκεί και πέρα, τα αληθινά σημαντικά και μεγάλα δεν – ΔΕΝ – θα απασχολήσουν τη μεταμνημονιακή τρόικα. Το αν, δηλαδή, το μίγμα πολιτικής/το policy mix που έχει δημιουργηθεί με την τοτεμοποίηση και λατρευτική στάση έναντι του πρωτογενούς πλεονάσματος και του υπερπλεονάσματος «βγαίνει πέρα» και αν είναι βιώσιμο -μην ξεχνούμε ότι ο Πιερ Μοσκοβισί είναι αρμόδιος για τα οικονομικά ΚΑΙ τα δημοσιονομικά: το 3,5% επί 5ετία είναι εκείνο που μπαίνει πρώτο στην οθόνη του κομπιούτερ του!- δεν έρχεται άμεσα στη συζήτηση. Ούτε καν το αληθινό δημοσιονομικό παγόβουνο, δηλαδή η μέσω δικαστικών αποφάσεων ανατίναξη του δεύτερου (ήδη!) μνημονίου, μπορεί να τους απασχολήσει αληθινά – ενώ θα έπρεπε. Η χαμένη ευκαιρία της επίσκεψης Μέρκελ, η άρνηση των κυβερνητικών εδράνων να επωφεληθούν της προσέλευσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης/του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διαπίστωση Στουρνάρα, Χριστοδουλάκη, ακόμη και Σημίτη ότι το άδειασμα της οικονομίας με πρωτογενή πλεονάσματα επείγει να δώσει τη θέση του σε δέσμευση μέρους των πλεονασμάτων για επενδυτική χρήση, αδειάζει και τη συζήτηση ουσίας για τη μεταμνημονιακή παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας. Οπότε, το ακόμη πιο ουσιαστικό, δηλαδή η κάμψη του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα στο πέρασμα από το 2018 στο 2019, έπειτα από πολλά τρίμηνα βελτίωσης, κάμψη που υπονομεύει σιγά-σιγά την αναπτυξιακή προοπτική, επίσης δεν θα είναι στο μενού.
Όπως όμως θα εξηγούσε και ο Πιερ Μοσκοβισί, αυτό σημαίνει το τέλος των μνημονίων. Κάνεις την πολιτική σου, κάνεις τις επιλογές σου – θα δούμε το αποτέλεσμα…
