Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Τελευταία εβδομάδα παραστάσεων για την «Κωμωδία του αυτόχειρα» στο Βασιλικό Θέατρο, ενώ στο δημόσιο θέατρο το έργο παίζεται για συνεχόμενες σεζόν.
Ο σκηνοθέτης, Γιάννης Ρήγας, στο σημείωμά του γράφει: «Το γέλιο και ο αυτοσαρκασμός λειτουργούν ως παραϊατρικά παυσίπονα, μακράν καλύτερα από τα επισήμως εγκεκριμένα.
Η ιστορία της «Κωμωδίας του αυτόχειρα» είναι η ιστορία της πλειοψηφίας των πολιτών της χώρας μας. Σήμερα. Ο Ερντμαν, μακριά από πολιτικές σκοπιμότητες, ισορροπίες, ψευτο-ιδεολογικές παραπλανήσεις, γράφει ένα σκηνικό ποίημα με πολλαπλά νοήματα και αποδέκτες… «Κυρίες και κύριοι, γελάστε ελεύθερα, στο κάτω-κάτω με τα χάλια μας γελάμε!».
Με τα χάλια μας μπορούμε ακόμη και γελάμε, μα πιο πολύ με το «φτιασίδωμα». «Επαναλαμβάνω ότι δεν υπάρχουν εκτεταμένοι διορισμοί συγγενικών προσώπων. Δεν το γνωρίζω (σ.σ.: για τον ακριβή αριθμό συμβούλων και μετακλητών υπαλλήλων στα υπουργεία). Δεν νομίζω. Δεν το επιβεβαιώνω αυτό και μπορώ να σας πω αυτό που γνωρίζω…».
Μπορώ να σας πω ότι η έκταση υπόκειται και σε φυσικούς περιορισμούς. Πόσο μεγάλη είναι η δεξαμενή των οικείων; Οικεία είναι, όμως, η ρητορική για «το αίσχος της κομματοκρατίας».
Αυτό εμετρήθη, εζυγίσθη και υποτίθεται ότι απερρίφθη. Στην κάλπη. Δεν κληθήκαμε να επιλέξουμε μεταξύ παλαιού και νέου νεποτισμού. Ή μήπως όχι;
Μήπως η αξιοκρατία συναρπάζει όταν αφορά όλους τους άλλους; Το 2004 μιλούσαμε για διαφάνεια στον γκρίζο δημόσιο βίο της χώρας. Και το 2009 και το 2015 για τα ίδια λέγαμε, και πολύ φοβάμαι και το 2025 για τα ίδια θα συζητάμε, σαν τους γέροντες στο μάπετ σόου. Θα αντιστρέφονται οι ρόλοι, θα αλλάζουν οι ερμηνευτές, θα φρεσκάρεται το σκηνικό, αλλά η ουσία ίδια. Λογικό κατά μία έννοια, αφού η οικογενειακή επιρροή είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία. Η οικογένεια δεν διαχειρίζεται τους τρόπους παράκαμψης, τα δίκτυα γνωριμιών, και οι συγγενικοί δεσμοί δεν ορίζουν ενίοτε τους συνεχιστές του επαγγέλματος;
«Ποιος θα βρεθεί να μας δικάσει… ποιος τελευταίος θα γελάσει»; Δεν χρειάζεται και μεγάλη φαντασία. Η γυναίκα του Καίσαρα που τουλάχιστον φαίνεται τιμία, τρυπώνοντας σε σχήματα, τηρώντας τα προσχήματα.