Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Τρία πράγματα έδειξαν οι ευρωεκλογές: οι υπέρμαχοι του ευρωπαϊκού οικοδομήματος εξακολουθούν να έχουν τον πρώτο λόγο και να πιστεύουν στη συνοχή της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι οι ευρωσκεπτικιστές είναι καλά οργανωμένοι. Αυτά, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα υψηλή προσέλευση των Ευρωπαίων ψηφοφόρων στις κάλπες, που θεωρείται η μεγαλύτερη στη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας, έρχονται μεν σε αντίθεση με όσους έκαναν λόγο για δημοκρατικό «έλλειμμα» και είχαν προβλέψει ότι το ενδιαφέρον θα ήταν εξαιρετικά περιορισμένο, αλλά υπογραμμίζουν την επιτακτική ανάγκη αλλαγής πολιτικής.
Μολονότι τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα διατήρησαν τη δύναμή τους, όπως ήταν αναμενόμενο, αν και αποδυναμωμένα, με βάση τα exit polls των ευρωεκλογών, οι εθνικιστές και οι λαϊκιστές κέρδισαν σημαντικό προβάδισμα σε μια εξέλιξη που αναμένεται να δυσκολέψει το έργο του Κοινοβουλίου. Οι φόβοι επιβεβαιώθηκαν στη Γαλλία, με την άνοδο της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν και στην Ιταλία με τον κυβερνητικό συνασπισμό να κερδίζει έδαφος, ενώ στην Ουγγαρία το αντιμεταναστευτικό κόμμα του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν αναμενόταν να κερδίσει ποσοστό 56%. Άνοδο παρουσίασαν οι ακροδεξιοί σε Βέλγιο, Γερμανία και Κύπρο, ενώ και στην Ισπανία το ακροδεξιό Vox φαίνεται να μπαίνει για πρώτη φορά στο Ευρωκοινοβούλιο. Σημαντικό προβάδισμα κέρδισαν επίσης οι Πράσινοι σε Γερμανία, Ιρλανδία και Γαλλία.
H εικόνα που έδωσαν τα exit polls είναι ότι το νέο Κοινοβούλιο καλείται να δημιουργήσει μια νέα ισορροπία δυνάμεων, ανάμεσα στα εδραιωμένα παραδοσιακά κόμματα και τους ανερχόμενους ευρωσκεπτικιστές, με την κοινωνική αλλαγή να καθίσταται πλέον αναγκαία για να μπορέσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα να καταστεί πιο φιλικό και περισσότερο λειτουργικό. Δείχνει μια «αλλαγή στον αέρα», όπως χαρακτηριστικά είπε ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι «αλλάζουν τα πάντα στην Ευρώπη».
Αυτό που γίνεται σαφές είναι ότι μεταναστατευτικό και ανεργία συνιστούν βασικό πρόβλημα για την πλειονότητα των Ευρωπαίων, γεγονός που σημαίνει ότι απαιτείται μια νέα κοινή πολιτική προσέγγιση. Υπάρχουν όμως και επιμέρους ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κάθε χώρα ξεχωριστά λαμβάνοντας υπ’ όψιν την πολιτική κουλτούρα και τις οικονομικές συνθήκες, καθώς ο ευρωπαϊκός Νότος ψηφίζει με άλλα κριτήρια από τον ευρωπαϊκό Βορρά.
Στη Γερμανία τα θέματα που απασχολούν πρωτίστως είναι η φορολογία στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τα φίλτρα upload, στην Ουγγαρία δίνεται βάρος στην αντιμετώπιση του προσφυγικού και στην Ιταλία οι ευρωεκλογές θεωρήθηκαν τεστ αντοχής για τη συγκυβέρνηση Πέντε Αστεριών και Λέγκα.
Πέρα όμως από τις όποιες διαφοροποιήσεις, το μήνυμα των φετινών ευρωεκλογών είναι ότι οι Ευρωπαίοι, με τη μεγάλη συμμετοχή τους, φώναξαν ότι θέλουν να αλλάξουν κάτι στην Ε.Ε. και ότι τα προβλήματα τους ενώνουν ανεξαρτήτως από το πώς πιστεύουν ότι μπορεί να προέλθει η λύση. Προφανώς λοιπόν Βρυξέλλες και Στρασβούργο δεν φαντάζουν και τόσο μακριά.
