Από την έντυπη έκδοση
ΝΑΤΑΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
[email protected]
Σε κάθε συζήτηση για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας θα βρεθεί πάντα ένας ειδικός που θα τονίσει: «Μάθε σε έναν φτωχό να ψαρεύει και δεν θα ξαναπεινάσει ποτέ».
Τι μας λέει το ρητό αυτό; Η κατάρτιση και η τεχνογνωσία είναι σημαντικότερα από τα κεφάλαια, που κάποια στιγμή εξανεμίζονται.
Λόγια που ακούγονται ωραία και πράγματι ισχύουν – υπό μία προϋπόθεση όμως: όταν μάθεις στον φτωχό να ψαρεύει, πρέπει να φροντίσεις να του προσφέρεις και τον απαραίτητο εξοπλισμό για το ψάρεμα.
Αλλιώς, εκείνος θα μείνει με τη γνώση, τα ψάρια στη θάλασσα και η προσπάθεια χωρίς αντίκρισμα.
Στις φτωχότερες γωνιές του πλανήτη ο «εξοπλισμός» είναι βασικές υποδομές που επιτρέπουν καλλιέργεια βασικών ειδών διατροφής ή πρόσβαση σε πόσιμο νερό.
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες ο «εξοπλισμός» δεν μπορεί να είναι άλλος από την εργασία. Ενα αγαθό, ολοένα και πιο δυσεύρετο, για ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού.
Τα τελευταία στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) είναι αποκαλυπτικά.
Ο ILO υπολογίζει ότι το 2014 έμειναν εκτός αγοράς εργασίας 61 εκατομμύρια άνθρωποι περισσότεροι, από ό,τι εάν η παγκόσμια οικονομία δεν είχε έλθει αντιμέτωπη με τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση της περιόδου 2008-2010, μία κρίση την οποία τελικά φαίνεται ότι δεν έχουμε αφήσει πίσω μας.
Το στοιχείο, ωστόσο, που θα πρέπει να προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία είναι το γεγονός ότι μεταξύ των απασχολούμενων, μόλις το 1/4 έχει θέση πλήρους απασχόλησης, αορίστου χρόνου.
Οι υπόλοιποι καλύπτονται από συμβάσεις ημιαπασχόλησης ή βραχείας διάρκειας σε θέσεις που συχνά δεν προσφέρουν επιδόματα και άλλα βασικά δικαιώματα.
Βρίσκονται με λίγα λόγια σε μία μόνιμη ανασφάλεια. Και αυτό δεν είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας κρίσης, αλλά των πολιτικών με τις οποίες η κρίση αυτή επελέγη να αντιμετωπιστεί.
Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην Ευρώπη, η οποία προέταξε με πείσμα τη δημοσιονομική «εξυγίανση», αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα την «υγεία» της πραγματικής οικονομίας και την κοινωνική συνοχή.
Και το έκανε κατά τρόπο που ούτε το πρώτο πέτυχε τελικά, καθώς τα ελλείμματα συρρικνώθηκαν αλλά τα χρέη έμειναν παραφουσκωμένα ως αποτέλεσμα της οικονομικής ύφεσης.
Σήμερα κάτι φαίνεται να αλλάζει, με ολοένα και περισσότερες φωνές να αναγνωρίζουν πως η κατεύθυνση των προηγούμενων χρόνων ήταν λάθος. Αυτά προς το παρόν σε επίπεδο λόγων – με τα οποία όσο ωραία κι αν είναι… «ψάρια» δεν θα πιάσουμε.
