Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Η Κύπρος είχε τα δικά της προβλήματα. Είχε όμως και τον δικό της τρόπο να τα αντιμετωπίσει.
Οι πολιτικές δυνάμεις εκεί συναίνεσαν στη βάση της οικονομικής προσαρμογής, γεγονός που διαπέρασε ολόκληρη την κυπριακή κοινωνία. Στην Ελλάδα έγινε ακριβώς το αντίθετο. Η κοινή γνώμη δεν ενημερώθηκε ποτέ για τις διαχρονικές παθογένειες που τελικά οδήγησαν στο μνημόνιο. Αντ’ αυτού εκπαιδεύτηκε να πολεμά το μνημόνιο που «έτσι, ξαφνικά» προκάλεσε την κρίση.
Οι Κύπριοι επέδειξαν μεγαλύτερη ωριμότητα χάρη και στα δραματικά επεισόδια της μεταπολεμικής Ιστορίας τους, που διαμόρφωσαν ένα ένστικτο ενότητας σε καιρούς αντιξοοτήτων, όπως εύστοχα παρατηρούν οι οικονομολόγοι Γκίκας Χαρδούβελης και Ιωάννης Γκιώνης σε μελέτη για το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Όμως αυτό δεν συνιστά δικαιολογία για την Ελλάδα, η οποία στην πράξη αρνήθηκε και υπονόμευσε το μοναδικό πρόγραμμα στο τραπέζι, αυτό των δανειστών της, χωρίς να προκρίνει ποτέ το δικό της σχέδιο για την έξοδο από τη δική της κρίση.
Είναι αλήθεια ότι η Κύπρος διέθετε μια αποτελεσματικότερη διοικητική μηχανή, πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα, γεγονός που διευκόλυνε την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων. Η Ελλάδα όμως δεν θεσμοθέτησε καν έναν μηχανισμό αξιολόγησης της διοίκησης, που υποτίθεται ότι καλείται να σηκώσει το βάρος του εκσυγχρονισμού και της ανασυγκρότησης.
Η Κύπρος εκπλήρωσε εγκαίρως τους στόχους του προγράμματος, τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα. Ανέκτησε γρήγορα την αξιοπιστία της και κέρδισε την εμπιστοσύνη του διεθνούς παράγοντα. Στην Ελλάδα το πολιτικό σύστημα κωλυσιέργησε, επιτρέποντας έτσι στους θεσμικούς πιστωτές να εμπλακούν σε μια καθημερινή μικροδιαχείριση της προσαρμογής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ένταση της εξωτερικής εποπτείας και την αίσθηση της εθνικής κυριαρχίας.
Με εμπροσθοβαρή δημοσιονομικά μέτρα και με δραστικές παρεμβάσεις στο πεδίο των δαπανών, η Κύπρος διαφύλαξε το ευνοϊκό φορολογικό και επενδυτικό της περιβάλλον, σε αντίθεση με την Ελλάδα που επέλεξε να μην επικεντρώσει τη δημοσιονομική προσαρμογή στην αιτία του δημοσιονομικού εκτροχιασμού: Την εκτόξευση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 90,6% λόγω εκτίναξης της κρατικής δαπάνης ως ποσοστού του ΑΕΠ την περίοδο 2006-2009 (Τάσος Γιαννίτσης, Σταύρος Ζωγραφάκης).
Tο κυπριακό δημόσιο δανείζεται σήμερα με μηδενικό επιτόκιο. Το ελληνικό δημόσιο δεν βλέπει ούτε με κιάλια τις αγορές.
Ο μόνος τρόπος να ξεφορτωθείς το μνημόνιο είναι να το εφαρμόσεις. Θα αποφύγεις έτσι να φορτωθείς ένα χειρότερο· πριν απ’ όλα, γιατί θα είναι δικό σου και χωρίς τα χρήματα της Ευρωζώνης.
