Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
[email protected], www.stadiodromia.gr
Ευτυχώς που υπάρχει και η τηλεκπαίδευση, διαφορετικά τα παιδιά μας θα ήταν απολύτως αποκομμένα από κάθε εκπαιδευτική διαδικασία. Παρά τα τεχνικά προβλήματα που παρουσιάζονται και την υπέρβαση που έπρεπε να γίνει για να προσαρμοστούν μαθητές και διδάσκοντες στο νέο περιβάλλον εργασίας, αλλά και ζωής, η τηλεκπαίδευση προχωράει. Το θέμα είναι πόσο αποτελεσματική είναι. Μαθαίνουν και σε ποιο βαθμό τα παιδιά μας περνώντας όλη τους τη μέρα στην οθόνη του υπολογιστή;
Όσες έρευνες έχουν γίνει σχετικά με την τηλεκπαίδευση καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα: Είναι πιο κουραστική και λιγότερο αποδοτική. Πρόσφατη έρευνα του Βρετανικού Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Μελετών, που δημοσίευσε η Καθημερινή, αναφέρει ότι στη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης ο χρόνος που αφιέρωναν οι μαθητές στη διαδικασία της μάθησης ήταν 50% λιγότερος από ό,τι όταν τα σχολεία ήταν ανοικτά. Πριν από το Lockdown οι μαθητές γυμνασίου εργάζονταν περίπου εξίμισι ώρες την ημέρα. Ο χρόνος αυτός μειώθηκε στις τέσσερις ώρες και 15 λεπτά στη διάρκεια του lockdown. Θα χρειαστεί ένα μεγάλο πρόγραμμα υποστήριξης των μαθητών για να επανορθώσουν τη ζημιά που έγινε στην πανδημία. Έχει σημασία ότι αυτά συμβαίνουν στην Αγγλία για να μην υπάρχουν επιχειρήματα ότι φταίνε οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία μας ή ο τεχνικός εξοπλισμός που είναι προβληματικός και όποια άλλα εμπόδια προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα προβλήματα της τηλεκπαίδευσης.
Τα προβλήματα οφείλονται στην ουσία της τηλεκπαίδευσης. Η εκπαίδευση είναι μία διαδικασία αλληλεπίδρασης διδάσκοντα και διδασκόμενου, στη διάρκεια της οποίας υπάρχει μεταβίβαση της γνώσης. Φυσικά υπάρχουν πολλοί ορισμοί. Ας μη σταθούμε σ’ αυτό. Το θέμα είναι απλό: Ο δάσκαλος όταν κοιτάζει τα μάτια των μαθητών του βλέπει αν κατάλαβαν ή όχι. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει μέσω του υπολογιστή. Πέρα, λοιπόν, από το ότι είναι πολύ πιο κουραστικό να περνάς όλη σου τη μέρα μπροστά σε μία οθόνη, είναι και λιγότερο αποδοτικό.
Να τονίσουμε ξανά για να μην παρεξηγηθούμε ότι ευτυχώς που υπάρχει η τηλεκπαίδευση γιατί διαφορετικά τα παιδιά μας θα είχαν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα απομόνωσης και ρυθμού ζωής. Το θέμα είναι πως αντιλαμβάνεται το Υπουργείο Παιδείας τις δυσκολίες και τι κάνει γι’ αυτό. Ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Συρίγος που δίδαξε με τηλεκπαίδευση δήλωσε στη Βουλή: «Είναι σα να μιλάς σε ένα τοίχο, σε μία οθόνη.»
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο Υπουργείο Παιδείας βρίσκονται, όμως, στην αντίθετη κατεύθυνση. Φέτος εισάγεται για πρώτη φορά η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Πρόκειται, όπως έχουμε γράψει, για μία μεταβλητή βάση που θα κόψει χιλιάδες υποψηφίους από τη δυνατότητα να σπουδάσουν. Δεν είναι λάθος η λογική της, παρότι η εφαρμογή της θα δημιουργήσει κοινωνικές αδικίες. Αλλά από φέτος; Οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων του 2021, ως μαθητές της Β Λυκείου πέρυσι σταμάτησαν τα μαθήματα στις 10 Μαρτίου και όσοι μπόρεσαν συμμετείχαν στην τηλεκπαίδευση, με τον τρόπο που οργανώθηκε και διεξήχθη πέρυσι. Τα κενά που δημιουργήθηκαν ήταν πολλά.
Φέτος πήγαν ενάμιση μήνα στο σχολείο και μετά ξανά τηλεκπαίδευση, με άγνωστη την ημερομηνία ανοίγματος των σχολείων. Πώς να μαζέψεις τις περσινές ελλείψεις, πώς να μάθεις τα φετινά; Κουρασμένα και εξαντλημένα παιδιά οδηγούνται στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Θα μου πείτε μειώθηκε η εξεταστέα ύλη. Προφανώς αυτό ήταν το ελάχιστο που μπορούσε να γίνει, αλλά δεν κάνει καλύτερη την κατάσταση, γιατί οι Πανελλαδικές είναι ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων. Αν η ύλη είναι μεγάλη και οι υποψήφιοι δεν γράψουν καλά θα εισαχθούν τόσο όσος είναι ο αριθμός των θέσεων. Αν γράψουν καλά θα εισαχθεί και πάλι ο ίδιος αριθμός. Αυτά ίσχυαν μέχρι φέτος. Από φέτος με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα πρέπει να γράψουν το 80% του μέσου όρου για να έχουν δικαίωμα να δηλώσουν μία σχολή στο μηχανογραφικό τους. Θεωρώ ότι είναι παράλογο αυτή τη χρονιά, στο μέσον της κιόλας, να ψηφίζεις νόμο που μειώνει δραστικά τον αριθμό των υποψηφίων που θα εισαχθούν στα ΑΕΙ. Αφού το Υπουργείο Παιδείας επιμένει στην Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα πρέπει ειδικά για φέτος ο συντελεστής να είναι μειωμένος στο 65%, για παράδειγμα, όπως ήταν άλλωστε και η αρχική πρόταση του Υπουργείου Παιδείας, όταν παρουσίασε για πρώτη φορά την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Μετά έγινε 80%. Αυτό θα αποτελούσε την ελάχιστη αναγνώριση και κατανόηση εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας ότι κάποια παιδιά ζορίστηκαν πάρα πολύ με την τηλεκπαίδευση και έχασαν έδαφος.
Δεν είναι μόνο οι Πανελλαδικές Εξετάσεις. Είναι και οι μαθητές της Α Λυκείου που έχουν να αντιμετωπίσουν την τράπεζα θεμάτων, που επανέρχεται φέτος. Η τράπεζα θεμάτων εφαρμόστηκε το 2014, καταργήθηκε το 2015 και επανέρχεται φέτος για τους μαθητές της Α Λυκείου. Πρόκειται για τους μαθητές της περσινής Γ Γυμνασίου, που αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο χωρίς απολυτήριες εξετάσεις, λόγω της πανδημίας. Η τελευταία φορά που έδωσαν εξετάσεις ήταν όταν ήταν μαθητές της Β Γυμνασίου και εξετάστηκαν σε τέσσερα μαθήματα για την προαγωγή τους στη Γ Γυμνασίου.
Η συνολική αντιμετώπιση του Υπουργείου Παιδείας προς τους μαθητές είναι σα να μην έχει καταλάβει τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές. Αντιμετωπίζει τους μαθητές, αλλά και τους εκπαιδευτικούς, ως τα σχολεία να λειτουργούσαν κανονικά, όπως τα προηγούμενα χρόνια δηλαδή. Κάποιος πρέπει να τους ενημερώσει ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα όπως τα σχεδιάζουν στα χαρτιά. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική.
