Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Ας γυρίσουμε το ρολόι του χρόνου 60 χρόνια πίσω κι ας ταξιδέψουμε στη Ρώμη, την 25η Μαρτίου 1957. Εκείνη την ημέρα, έξι ευρωπαϊκές χώρες -Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία- βάζουν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογράφοντας την ιστορική συνθήκη της Ρώμης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας. Το όραμα για μια ενωμένη Ευρώπη, για μια ενιαία αγορά που επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία φυσικών προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών γίνεται πραγματικότητα. Η ευρωπαϊκή οικογένεια μεγάλωσε με τα χρόνια, αποκτώντας 28 μέλη, μετά και την ένταξη της Κροατίας το 2013. Επιστρέφοντας στο παρόν, σε ένα παρόν που «σημαδεύεται» από τα ρήγματα της κρίσης χρέους, το Brexit και το φάντασμα της τρομοκρατίας, οι 27 υπέγραψαν τη νέα Διακήρυξη της Ρώμης, ελπίζοντας σε μια νέα αρχή.
Κάνοντας έναν απολογισμό της 60ετούς πορείας, η Ε.Ε. κατάφερε πολλά, ξεπερνώντας εμπόδια και αντιμετωπίζοντας κρίσεις, τόσο πολιτικές όσο και οικονομικές. Η κρίση χρέους οδήγησε στο μνημόνιο τις αδύναμες χώρες, ενώ η διαχείρισή της και η εμμονή ορισμένων χωρών στη «συνταγή» της λιτότητας οδήγησε στο βαθύ «ρήγμα» μεταξύ Βορρά και Νότου. Το προσφυγικό και η αντιμετώπισή του αναδεικνύονται σε έναν ακόμη παράγοντα που διχάζει, παρά ενώνει τα κράτη-μέλη. Και η δυσαρέσκεια, που προσφέρει επιχειρήματα υπέρ εκείνων που προτείνουν ως εναλλακτική τη ρήξη και όχι τους συμβιβασμούς, οδηγεί σε αποφάσεις όπως το Brexit.
Εξήντα χρόνια Ευρώπη, μια Ευρώπη που ετοιμάζεται, για πρώτη φορά στην Ιστορία της, να κάνει ένα βήμα προς τα πίσω και όχι προς την κατεύθυνση της βαθύτερης ενοποίησης, αποχαιρετώντας ένα από τα παλαιότερα και σημαντικότερα μέλη της. Μια Ευρώπη που ακόμη δεν έχει γεφυρώσει όλες τις διαφορές και δεν έχει τακτοποιήσει τα του οίκου της, ώστε να μπορεί να υψώσει ενιαίο παράστημα και να απαντήσει με μία φωνή μπροστά στις εξωτερικές προκλήσεις.
Μία Ευρώπη που προωθεί το μοντέλο πολλών ταχυτήτων, μια ιδέα που έχει ήδη σταθεί αφορμή για έντονες αντιδράσεις από τις χώρες που φοβούνται μήπως καταντήσουν μέλη δεύτερης κατηγορίας. Μια Ευρώπη που βιώνει τον εφιάλτη της τρομοκρατίας. Αλλά και μια Ευρώπη που προσφέρει στους πολίτες ελευθερία, ειρήνη, ασφάλεια, ευημερία. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε το ρολόι πίσω, ούτε να διορθώσουμε τα λάθη του παρελθόντος. Μπορούμε όμως να διδαχθούμε από αυτά και να πασχίσουμε για εκείνη την Ευρώπη, όχι μόνο όπως την οραματίζονταν οι ιδρυτές της, αλλά και όπως τη θέλουν οι πολίτες της.
