Από την έντυπη έκδοση
Του Σταύρου Θεοδωράκη – Προέδρου του Ποταμιού
Ο θεμέλιος λίθος της ευρωπαϊκής ενοποίησης μπήκε λοιπόν πριν από 60 χρόνια. Πολλά χρόνια για έναν άνθρωπο, λίγα για την Ιστορία.
Ο Αμερικανός ιστορικός Τίμοθι Σνάιντερ έχει πει ότι μετά τον πόλεμο και μετά την πτώση του Τείχους το ‘89, οι πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών θεωρούσαμε ότι το παλιό και αιματοβαμμένο παρελθόν το είχαμε αφήσει οριστικά πίσω μας και ότι το μέλλον είχε περισσότερη δημοκρατία, περισσότερη ελευθερία, περισσότερη ευημερία. Αυτή, πίστευαν, θα είναι η αναπόφευκτη τροχιά της Ιστορίας.
Σήμερα η μεγαλύτερη παγίδα για όλους εμάς που πιστεύουμε στην Ευρώπη είναι να επαναπαυθούμε στη βεβαιότητα του «θετικού αναπόφευκτου».
Το ευρωπαϊκό εγχείρημα όντως προχώρησε. Έφερε τους ανθρώπους, με πρώτους τους φοιτητές, πιο κοντά και εξασφάλιζε ειρήνη και ευημερία.
Η Ιστορία όμως δεν εξελίσσεται ευθύγραμμα. Η οικονομική κρίση κλόνισε πολλούς. Περιθωριοποίησε κοινωνικά στρώματα. Οι πόλεμοι μπορεί να ήταν μακριά από την Ευρώπη, δημιούργησαν όμως χαρακώματα στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις. Εθνικισμοί ξύπνησαν ξανά, ο ρατσισμός αναδύθηκε και πάλι.
Ένα νέο κύμα ωμού λαϊκισμού τρώει μεθοδικά τα θεμέλια του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Οι αποτυχίες της Ε.Ε. μεγεθύνονται και οι επιτυχίες της αμαυρώνονται. Ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας Γιαν-Βένρνερ Μίλερ, αν και δεν χαρίζεται καθόλου στις Βρυξέλλες, έχει ονομάσει τον λαϊκισμό τη μεγαλύτερη σκιά στη δημοκρατία. Πώς θα διαλύσουμε λοιπόν αυτή τη σκιά;
Οι κοινωνίες μας και τελικά η Ευρώπη έχουν ανάγκη από ένα Νew Deal. Οικονομική και πολιτική ισότητα, ασφάλεια και συμμετοχή. Αν δεν σταματήσουμε την πτώση της μεγάλης μεσαίας τάξης, επιχειρηματίες και μισθωτοί θα γίνουν λίπασμα για τους ακραίους και τους λαϊκιστές.
Το κοινωνικό κράτος πρέπει να αναβαθμιστεί. Η ανεργία και η υγειονομική ασφάλεια των νέων της Ευρώπης πρέπει να είναι υπόθεση της Ε.Ε.
Η παιδεία, η επικοινωνία, οι μετακινήσεις πρέπει να εναρμονιστούν με τις ταχύτητες του … ίντερνετ. Και ένα τρένο πρέπει να συνδέσει τη Δανία με την Καλαμάτα, την Πορτογαλία με τη Θράκη. Η κοινωνική ανοδικότητα και οι ευκαιρίες πρέπει να πολλαπλασιαστούν και όχι να υποχωρήσουν.
Αλλά για να γίνουν όλα αυτά πρέπει πρώτα να νικήσουμε τους λαϊκιστές. Όχι τους λαϊκιστές στις χώρες των άλλων, αλλά τους λαϊκιστές στη χώρα του ο καθένας μας. Μια μάχη εντός των τειχών. Εκεί που και οι λαϊκιστές πριονίζουν την Ευρώπη.
