«Οι κούκλες Barbie θα κοστίζουν περισσότερο και φταίει ο Τραμπ», διαβάζουμε σε σοβαρές ευρωπαϊκές εφημερίδες.
«Ο Λευκός Οίκος σίγουρα θα θέλει να τελειώσει ο εμπορικός πόλεμος μέχρι τα Χριστούγεννα, επειδή οι κούκλες και τα ποδήλατα που εισάγουν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκευάζονται κατά 75% στην Κίνα», γράφουν κάποιοι σεβαστοί οικονομολόγοι.
Ναι, είναι πραγματικά μεγάλο… πρόβλημα για τις ΗΠΑ να μην μπορούν να κατασκευάζουν ή να εισάγουν κούκλες και ποδήλατα από αλλού . Ισως και να μην έχουν οι Αμερικάνοι πια την…τεχνολογία!
Αυτά και άλλα πολλά διατείνονται διάφοροι αναλυτές στη Δύση. Αν δεν είχαν μάλιστα τα προσόντα, θα υποπτευόταν κανείς ότι πρόκειται για «τσαρλατάνους»!
Αλλά για να σοβαρευτούμε: Αυτό δεν είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα που ταλανίζει τις άγρυπνες νύχτες πολλών εργαζομένων, οι οποίοι αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα.
Μιλάνε για «τρέλα του Τραμπ» ή την «άγνοια του Τραμπ» γιατί δεν μπορούν να πιστέψουν ή δεν θέλουν να καταλάβουν πώς αναδύεται πλέον ένας νέος κόσμος.
Ενας κόσμος με κανόνες πολύ διαφορετικούς από τον μεταπολεμικό.
Οι δασμοί του Τραμπ είναι ένα σαφές σημάδι ότι ο κόσμος του αχαλίνωτου και ανεξέλεγκτου νεοφιλελευθερισμού, έχει πλέον τεθεί σε κίνηση.
Κατ’ αρχήν ο Τραμπ δεν επινόησε ξαφνικά τους δασμούς. Τους υποσχέθηκε κατά την προεκλογική εκστρατεία, κέρδισε τις εκλογές και τώρα τηρεί αυτές τις υποσχέσεις.
Δύο προτεραιότητες
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δύο προτεραιότητες. Η πρώτη είναι η ανάγκη να προσέξει το εκλογικό του σώμα ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών για την ανανέωση του Κογκρέσου το 2026. Η δεύτερη έχει να κάνει με τις ανάγκες ασφαλείας της χώρας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί πώς για να κερδίσει τις ενδιάμεσες εκλογές είναι κρίσιμο να διατηρηθεί ένας καλός ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά ξέρει πώς σημασία δεν έχει τόσο το μέγεθος της πίτας, δηλαδή η ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά το πώς κατανέμεται αυτή η πίτα.
Αυξάνοντας ασύμμετρα τους δασμούς ο Τραμπ προσπαθεί να πετύχει δύο πράγματα, σύμφωνα και με τις προτεραιότητές του: Το πρώτο είναι μια ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, που θα αυξήσει το εισόδημα στους εργάτες που τον ψήφισαν. Το δεύτερο είναι να κάνει ασφαλέστερες, ορισμένες εφοδιαστικές αλυσίδες, φέρνοντάς τις εξ ολοκλήρου εντός των εθνικών συνόρων των ΗΠΑ
Για να αποφύγει την ύφεση και μην θέσει σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά, ο Τραμπ έχει στη διάθεσή του τη δημοσιονομική πολιτική που πρέπει να τροφοδοτείται όχι μόνο από τους πόρους που συλλέγονται μέσω των δασμών, αλλά και με την περικοπή των αμυντικών δαπανών και τη διασφάλιση ότι άλλες χώρες του ΝΑΤΟ θα πληρώσουν το «μάρμαρο».
Η Ευρώπη κινείται ήδη προς την κατεύθυνση που επιθυμεί η Ουάσιγκτον αυξάνοντας δραματικά τις δαπάνες για τον επανεξοπλισμό της και όχι τόσο για την ενίσχυση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Το «τσίρκο»και το χάος
Οπως εξηγεί ο Γερμανός καθηγητής Στέφαν Μπίρλινγκ που διδάσκει διεθνή πολιτική στο Πανεπιστήμιο του Ρέγκενσμπουργκ και συγγραφέας του βιβλίου «Οι Ηνωμένες Πολιτείες: Το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ και το μέλλον της δημοκρατίας», ο Τραμπ είναι σαν να λειτουργεί σε ένα …τσίρκο. Υπάρχει χάος, αλλά υπάρχει ένα συγκεκριμένο σύστημα σε αυτό. Ενα διαφορετικό σύστημα από αυτό που θέλουν να το ερμηνεύσουν οι περισσότεροι θεατές…Το χάος είναι μέρος του στυλ διακυβέρνησης του Τραμπ. Έτσι λειτουργούσε πάντα ο Τραμπ.
Ο Βέμπερ και ο Τραμπ
Ο Γερμανός κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ επινόησε τον όρο patrimonialism, περιγράφοντας ένα πολιτικό σύστημα στο οποίο εξακολουθούν να υπάρχουν λίγο πολύ κανονικές διαδικασίες, όπως οι εκλογές και ουσιαστικά μια λαϊκή εκπροσώπηση, αλλά όλες οι σημαντικές πολιτικές αποφάσεις εξαρτώνται από τον χαρισματικό ηγέτη.
Η Βεμπεριανή χαρισματική εξουσία πηγάζει από μια αδιόρατη αίγλη που ο ηγέτης διαθέτει, χωρίς να έχει ως άξονες αναφοράς το δίκαιο ή τους θεσμούς, αλλά την ικανότητα να πλάθει συνειδήσεις, έχοντας δεξιότητες όπως αυτές της ευγλωττίας, της αυτοπεποίθησης και της συναισθηματικής εκφραστικότητας.
Και στην περίπτωση του Τραμπ, πρέπει να τον συμπεριλάβουμε σε αυτή τη «συνομοταξία».
«Ακου, Ανθρωπάκο»
Όσο για κάποιους Ευρωπαίους ηγέτες;
Αναστατώνονται δήθεν, τρομερά με τον Τραμπ και τις πολιτικές του, αλλά μένουν στην ηθική αγανάκτηση.
Αν θα μπορούσαν βέβαια, οι «πολιτικοί νάνοι» που κυβερνούν την Ευρώπη, θα ακολουθούσαν το παράδειγμα του Τραμπ. Αλλά όπως έγραφε ο Γερμανός ψυχαναλυτής Βίλχελμ Ράιχ στο περίφημο βιβλίο του «Άκου,Ανθρωπάκο», όταν «δεν θέλεις να γίνεις αητός, σε τρώνε τα όρνεα. Φοβάσαι τους αητούς κι’ έτσι ζεις κοπαδιαστά και κοπαδιαστά εξολοθρεύεσαι».
Που να ήξερε ο Ράιχ όταν έγραφε αυτά τα λόγια το 1946, πόσο προφητικά θα ήταν για τους Ευρωπαίους ηγέτες, σήμερα. «…Δε σʼ αγαπούν Ανθρωπάκο, σε περιφρονούν, επειδή περιφρονείς τον εαυτό του. Σε ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σʼ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σʼ εξουσιάζουν».Δυστυχώς…
