Skip to main content

Από το «έθνος-κράτος», στο «κράτος-πωλητή»

REUTERS/Kent Nishimura

Για τον Έλον Μασκ και τους «συντρόφους» του, οι ΗΠΑ πρέπει να προχωρήσουν πέρα ​​από το μοντέλο του «έθνους- κράτους», στο μοντέλο του «κράτους-πωλητή»

Αποκάλυψη τώρα! Κανείς δεν το είδε να έρχεται; Απλώς έγινε, όπως έπρεπε να το γνωρίζουμε ότι θα συμβεί. Ο λόγος για τις ενέργειες του προέδρου Τραμπ κατά τη δεύτερη θητεία του στο Λευκό Οίκο.

Καθημερινά, στα περισσότερα διεθνή μέσα ενημέρωσης, οι αποφάσεις του Αμερικανού προέδρου επικρίνονται ως χαοτικές. Τον κατηγορούν ως έναν  «απρόβλεπτο πρόεδρο» , που ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα είναι στην ημερήσια διάταξη το επόμενο πρωί. Αν όχι, τις επόμενες ώρες. Είναι όμως αλήθεια αυτό; «Θα μπορούσαμε να είχαμε προειδοποιηθεί», λένε δύο διάσημοι ιστορικοί -ο Βρετανός Τσάρλι Λέντερμαν και ο Ιρλανδός Μπρένταν Σιμς. Συγγραφείς του εξαιρετικού βιβλίου «Donald Trump: The Making of a World View», που πρωτοκυκλοφόρησε το 2017, οι δύο ιστορικοί έδειχναν εδώ και 8 χρόνια ότι ο η εξωτερική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ είναι διαμορφώνεται εδώ και δεκαετίες  στις ΗΠΑ με βάση τη λογική «Πρώτα η Αμερική» .

Η φύση του Τραμπ δεν ήταν ποτέ μυστική.  Εδώ και 40 χρόνια, ποτέ δεν προσποιήθηκε, δεν μπορεί να προσποιηθεί. Γιατί να το κάνει όταν λατρεύει κάθε πτυχή του εαυτού του, κάθε τρίχα στο κεφάλι του, κάθε λέξη που προφέρει;

Το σχέδιο

Ποιο είναι το σχέδιο της διοίκησης Τραμπ; Επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια οικονομία βασισμένη στη μεταποίηση, όπου η χώρα θα έχει ασφάλεια μέσω της οικονομικής αυτάρκειας. Η επιβολή σκληρών μέτρων θεωρείται κυρίως ένας τρόπος ανοικοδόμησης της αμερικανικής παραγωγής, παρέχοντας κίνητρα στους επιχειρηματίες να «χτίσουν» στις ΗΠΑ.

Οι δασμοί θεωρούνται φυσικά ένας τρόπος αύξησης των κρατικών εσόδων, μείωσης του ελλείμματος και μακροπρόθεσμα, πλήρους αντικατάστασης του φόρου εισοδήματος. Αλλά και διαπραγματευτικό εργαλείο για να αναγκάσουν τις ξένες χώρες να κάνουν παραχωρήσεις στις ΗΠΑ σε διάφορα ζητήματα.

Ένα πράγμα πρέπει να γίνει σαφές, ωστόσο, πέρα ​​από τις στείρες πολεμικές: οι δασμοί δεν είναι εφεύρεση του Τραμπ, ακόμη και ο Ομπάμα και ο Μπάιντεν, κατά τη διάρκεια της προεδρίας τους, χρησιμοποίησαν το όπλο των δασμών. Όχι τόσο βίαια βέβαια, αλλά το χρησιμοποίησαν.

Επιστροφή σε ένα «φανταστικό» παρελθόν

Σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική Τραμπ εντάσσεται στη λογική της «ανοικοδόμησης»  κάποιας εκδοχής ενός «φανταστικού παρελθόντος» της Αμερικής: Μια παγκόσμια ηγεμονική δύναμη,  ικανή να επιβάλει την εξουσία της στον υπόλοιπο κόσμο.

Στην πρώτη του θητεία στο Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Τραμπ δεν είχε ένα πραγματικό ιδεολογικό σχέδιο. Ούτε την υποστήριξη ενός οργανωμένου κινήματος, ενώ διάφορες φατρίες εντός της κυβέρνησης , μάχονταν για τον έλεγχο της πολιτικής και την εύνοια του προέδρου.

Αντίθετα, η δεύτερη διοίκηση Τραμπ υποστηρίχθηκε και στελεχώθηκε από την Big Tech που επιδιώκει  να  χρησιμοποιήσει τον Πρόεδρο ως όχημα για τις προτεραιότητες των κολοσσών της υψηλής τεχνολογίας.

Η Big Tech βλέπει μάλιστα τον κίνδυνο οι Ρεπουμπλικάνοι να χάσουν τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026-όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα με το κόμμα του εκάστοτε προέδρου- και έτσι προσπαθεί  να αναδιαμορφώσει ριζικά την αμερικανική κοινωνία με τρόπους που δεν μπορούν εύκολα να ανατραπούν.

Για τον Έλον Μασκ και τους «συντρόφους» του, οι ΗΠΑ πρέπει να προχωρήσουν πέρα ​​από το μοντέλο του «έθνους- κράτους», στο μοντέλο του «κράτους-πωλητή». Οπου οι διεθνείς κολοσσοί θα έχουν τον πρώτο λόγο. Και τα κράτη θα υπάρχουν κυρίως, για να ανταγωνίζονται για την εύνοια των επιχειρηματικών κολοσσών. Αναθέτοντας εξ ολοκλήρου την κρατικής ικανότητας στις υπερεθνικές εταιρείες τεχνολογίας.

Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε, που οι πιο ισχυροί τεχνολογικοί κολοσσοί της Silicon Valley γύρισαν προεκλογικά την πλάτη στους Δημοκρατικούς και έγιναν οι μεγαλύτεροι οικονομικοί υποστηρικτές του Τραμπ. Για αυτούς, ο Αμερικανός πρόεδρος υπάρχει μόνο ως «όχημα» για το συνολικό τους έργο. Για να κάνουν καλύτερα τις δουλειές τους…