Το «Καμιά Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους», αστυνομικό θρίλερ των αδελφών Κοέν, που είδαμε στη μεγάλη οθόνη στα τέλη του 2007, πρωταγωνιστούσε ως τίτλος στην ειδησεογραφία για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Από τότε έχουμε να δούμε μία κατάρρευση των πάντων στις αγορές.
Ακόμη και στην πανδημία του 2020, που έβαλε σε «καραντίνα» τον πλανήτη και πυροδότησε κύμα λουκέτων, υπήρχαν καταφύγια, για να τρέξουν οι επενδυτές. Σήμερα, με τους «ανταποδοτικούς δασμούς» Τραμπ – από 11% σε λίγους “τυχερούς” έως 104% στην Κίνα – να τίθενται σε ισχύ, δεν διαφαίνεται πουθενά σωτηρία.
Ακόμη και τα ομόλογα, που λειτούργησαν αρχικά ως λύση ασφαλείας, σήμερα βιώνουν ένα επώδυνο sell off. Και όλα αυτά γιατί ο Αμερικανός πρόεδρος αποφάσισε πως θέλει… «δικαιοσύνη» στο παγκόσμιο εμπόριο, γυρίζοντας τον χρόνο δύο αιώνες πίσω. Με την αμέριστη συμβολή του εμπορικού του συμβούλου Πίτερ Ναβάρο (τον οποίο ο Μασκ χαρακτήρισε πιο ανόητο και από ένα τσουβάλι τούβλα), αποφάσισε το ύψος των δασμών ως εξής: Κοίταξε το έλλειμμα αγαθών στο εμπορικό ισοζύγιο για κάθε χώρα ξεχωριστά και το διαίρεσε δια δύο. Και τσουπ, να σου το ποσοστό. Τόσο απλά. Αγνόησε βεβαίως το ισοζύγιο υπηρεσιών, γιατί αυτό δεν συμφέρει. Εκεί έχουν τεράστιο πλεόνασμα οι ΗΠΑ. Και έκλεισε τα μάτια στην επίδραση που έχει το τεράστιο δημοσιονομικό του έλλειμμα, το οποίο και επείγει να αντιμετωπίσει – αλλά αυτό θέλει κόπο.
Πρωτοετείς μαθητές οικονομικών σχολών γνωρίζουν εν τω μεταξύ πως είναι πλήρης τρέλα να επιδιώκεις εμπορικό πλεόνασμα με κάθε χώρα ξεχωριστά. Αυτό που πρέπει να σε απασχολεί είναι το σύνολο. Αν αγοράζεις πάμφθηνες πρώτες ύλες και εξαρτήματα από τις ασιατικές οικονομίες, τις μεταποιείς, τις συναρμολογείς και εξάγεις σε άλλες χώρες (όπως συμβαίνει κατά κόρον με την Αμερική), τότε έχεις κέρδος, ακόμη και εάν έναντι των πρώτων εμφανίσεις εμπορικό έλλειμμα στα αγαθά.
Αυτά βλέπουν οι αγορές και τρέμουν. Αυτό βλέπουν τώρα και οι δισεκατομμυριούχοι εκείνοι που έγραφαν ύμνους για τις πολιτικές Τραμπ σε αναρτήσεις του και έριχναν εκατομμύρια στην προεκλογική του εκστρατεία και στο πάρτι της επανεκλογής του. Ήταν για αυτούς μία χρυσοφόρα επένδυση, μία «γλυκιά πατρίδα» που θα γιγάντωνε ακόμη περισσότερο τις φουσκωμένες περιουσίες τους. Σήμερα βλέπουν και αυτοί τα όνειρά τους να γίνονται στάχτη. Το κακό είναι πως στάχτη γίνονται και οι περιουσίες πολύ μικρότερων επενδυτών.
