«Αν δεν μπορείτε να το …αποφύγετε, χαλαρώστε και απολαύστε το»: Ακούγεται ειρωνικό, αλλά αυτό φαίνεται να είναι προς το παρόν το σχέδιο της Ευρώπης για να επιβιώσει από τον εμπορικό πόλεμο, που κήρυξε ο πρόεδρος Τραμπ. Κάτι σαν «διαλογισμός Ζεν», όπως γράφει η ιστοσελίδα Politico με μπόλικη δόση ειρωνείας. «Καθήστε, διαλογιστείτε και συγκεντρωθείτε. Πάρτε βαθιές ανάσες. Να θυμάστε ότι είμαστε όλοι ένα».
Αν και δεν είναι ακόμα πολύ αργά για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες μέσω διαπραγματεύσεων, η Ε.Ε. σχεδιάζει αντιδασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας έως και 26 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το σύνθημα είναι “bikes and Bourbon”. Να χτυπηθούν δηλαδή οι βιομηχανίες των ΗΠΑ που βρίσκονται σε πολιτείες με πλειοψηφία των ψηφοφόρων Τραμπ: ουίσκι μπέρμπον από το Κεντάκι και το Τενεσί ή τις μοτοσικλέτες Harley-Davidson που κατασκευάζονται στο Ουϊσκόνσιν και την Πενσιλβάνια.
Οι Βρυξέλλες δεν βιάζονται να ανταποδώσουν τη νέα αύξηση των δασμών κατά 20% στις περισσότερες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, επειδή, λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, θέλουν να επιδείξουν ηρεμία. «Αποφασίσαμε να μην αντιδράσουμε αμέσως, για να μην δώσουμε την εντύπωση πανικού», είπε ένας διπλωμάτης της Ε.Ε..
Μεγάλος πανικός
Αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε. Ο πανικός είναι μεγάλος: Το 1,1% του ΑΕΠ της Ε.Ε. βρίσκεται τώρα σε κίνδυνο. Κάπου 380 δισεκατομμύρια ευρώ είναι η συνολική αξία των ευρωπαϊκών εξαγωγών που επηρεάζονται από τους δασμούς-το 70% των εξαγωγών της Ε.Ε. προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στα λόγια, όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες τονίζουν μάλιστα την ανάγκη να υπάρξει ενιαία απάντηση της Ε.Ε.. Στην πράξη όμως, η κάθε χώρα προσπαθεί να βρει λύση για τα δικά της προϊόντα, διμερώς με τις ΗΠΑ. Ακριβώς αυτό που θέλει ο πρόεδρος Τραμπ.
Η δασμολογική επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ στην Ευρώπη θα μπορούσε όμως να φέρει και καλά πράγματα. Και επιτέλους ν’ ανοίξει ο δρόμος για νέες εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε. με τον υπόλοιπο κόσμο. Άλλωστε, αυτό που ο Τραμπ βλέπει ως «λεηλασία» σε βάρος της χώρας του, ονομάζεται διεθνές εμπόριο και έχει φέρει την πρόοδο σε όλο τον κόσμο, εδώ και αιώνες.
Δεν αρκούν οι αντιδασμοί
Επομένως, δεν αρκεί για την Ε.Ε. να προετοιμαστεί τώρα για να επιβάλει τεράστιους αντιδασμούς ως απάντηση στις επιθέσεις των ΗΠΑ.
Λόγω του δασμολογικού πολέμου με την Αμερική, η Ε.Ε. χρειάζεται επειγόντως μια νέα ευρωπαϊκή επίθεση ελεύθερου εμπορίου – όσο το δυνατόν περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.
Υπάρχουν άλλωστε, αρκετοί πρόθυμοι συνεργάτες. Αρκεί, η ευρωπαϊκή εμπορική πολιτική να γίνει πιο ρεαλιστική», όπως λέει η Λισάνδρα Φλάχ, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Ifo του Μονάχου.
Η Ε.Ε. διαπραγματεύεται με την Ινδία από το 2007 και με την Ινδονησία από το 2016. Οι συνομιλίες με την Αυστραλία συνεχίζονται από το 2018 και δεν σημειώνουν πρόοδο.
Η συμφωνία με τα κράτη Mercosur- Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη και Παραγουάη- έχει υπογραφεί, αλλά μέχρι στιγμής έχει επικυρωθεί μόνο από τις μισές χώρες της Ε.Ε.. Eίναι όμως μια αγορά πωλήσεων με 720 εκατομμύρια ανθρώπους – υπερδιπλάσιους από τον πληθυσμό των ΗΠΑ, αν και με λιγότερη αγοραστική δύναμη.
Η ευρωπαϊκή-καναδική συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών CETA θα μπορούσε επίσης να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο από πριν στο μέλλον. Έχει τεθεί προσωρινά σε ισχύ από το 2017- αν και δεν έχει ακόμη επικυρωθεί οριστικά
Οι διαπραγματεύσεις με τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη και τις Φιλιππίνες είναι αδρανείς για πάνω από 10 χρόνια.
Είναι σαφές ότι η Ευρώπη πρέπει να απελευθερωθεί οικονομικά από τις ΗΠΑ, που ήταν μέχρι στιγμής ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της, και να υπερασπιστεί τα δικά της οικονομικά συμφέροντα. Η ενότητα των κρατών μελών της Ε.Ε. θα είναι κρίσιμη για αυτό.
